T-264 ఇద్దరము నున్నారము యిదివో నేము

 తాళ్ళపాక అన్నమాచార్యులు

264  ఇద్దరము నున్నారము యిదివో నేము

For English version press here 

ఉపోద్ఘాతము 

దీనిని శృంగార కీర్తన క్రింద వర్గీకరించారు తప్పితే ఇందులో ఆధ్యాత్మిక పాళ్ళే ఎక్కువ​. కొంత వ్యంగ్యంగా చెప్పారని అనుకోవచ్చును. మానవునికి దైవమునకు గల అంతరములు బుద్దులు చెప్పితే తరిగేవి కావని, ముఖ్యంగా ఈ భౌతిక దేహమును చిచ్చులా మండించు ఆలోచనలకు ఆ దైవమే కారణమని గ్రహించక వాటికి వ్యతిరేక దిశలో కానీ,  వాటిని నియంత్రించు దిశలో  కానీ అడుగులు వేయబోతాము.  కీలకముగా గమనించవలసినది అదే. 

శృంగార కీర్తన

రేకు: 1717-1 సంపుటము: 27-97

ఇద్దరము నున్నారము యిదివో నేము బుద్దులు మీరు చెప్పితే పొసఁగేము నేము ॥పల్లవి॥   పగటులదాన నేను పంతములవాఁడు తాను తగవులు దేర్చరే తరుణులాల చిగురులవేటు నాది సేవంతివాటు తనది జగడాలు దిద్దరే సతులాల వొరసేటిదాన నేను     ॥ఇద్ద॥   వుద్దండపువాఁడు తాను సర సరవులు చెప్పరే సకియలాల గొరబైనమాట నాది కొసరుమాట తనది వరుసఁ గూరచరే వనితలాల          ॥ఇద్ద॥   చెలఁగి శ్రీ సతి నేను శ్రీ వేంకటేశుఁడు తాను అలుకలు మానుపరే యంగనలాల తలపోఁత యిది నాది తమకమెల్లాఁదనది కలసితిమి మెచ్చరే కామినులాల    ॥ఇద్ద॥

Details and Explanations:

పల్లవి

ఇద్దరము నున్నారము యిదివో నేము

బుద్దులు మీరు చెప్పితే పొసఁగేము నేము ॥పల్లవి॥ 

Telugu Phrase	Meaning
ఇద్దరము నున్నారము యిదివో నేము	ఇక్కడ ఇద్దరముగా కనబడుతున్నాం, ఉన్నాం  కూడా.
బుద్దులు మీరు చెప్పితే పొసఁగేము నేము	మీరు బోధించినా నిజంగా ఏకమవగలమా?

 

సూటి భావము:

ఇదిగో ఇక్కడ (నేనొక చోట​, దైవమొక చోట​) ఇద్దరముగా ఉన్నాం. మీరు బుద్ధులు చెప్పినా మేము ఒకరై నిలువగలమా అన్నది సందేహమే. 

గూఢార్థవివరణము: 

అన్నమాచార్యులు ఒక సరళమైన కానీ లోతైన సత్యాన్ని చెబుతున్నారు.  మనము దైవాన్ని వేరుగా భావిస్తాం. కానీ నిజానికి మనము ఆ దేవుడు లేదా జీవనం లేదా అవ్యక్తములోని భాగములమే. 

మనకు శ్వాస ఇచ్చేది గాలి, ఆహారం ఇచ్చేది భూమి, జీవితం ఇచ్చేది ఈ లోకం. కానీ ఈ లోకాన్ని మన నుండి విడిగా భావిస్తాము. అలాగే మనం “నేను ఇక్కడ, దేవుడు అక్కడ” అని అనుకుంటాం. ఆ భావమే మనలో బాధను కలిగిస్తుంది. 

“బుద్ధులు మీరు చెప్పితే” అని ఆయన చెబుతున్నది ఒక చురక. వింటాం కానీ ఆచరించం. ఎప్పుడో ఎవరో వచ్చి మారుస్తారని ఎదురుచూస్తాం. 

ఇది ఇక్కడ చూపిన M C యెశ్చరు వేసిన Drawing Hands (1948)  బొమ్మ — ఒక చెయ్యి ఇంకో చెయ్యిని గీస్తుంది. అవి రెండూ వేరుగా కనిపించినా, ఒకదానికి మరొకటి అవసరం. అలా మనమూ, దేవుడూ వేరుగా కనిపించినా వాస్తవానికి వేరు కాదు. 

అందుకే ఈ పల్లవి కేవలం శృంగార కీర్తన కాదు. ఇది ఒక అద్దం. మనం ఆలోచించ వలసినది “మనమే దేవుని భాగమైతే, వేరుగా ఎందుకు అనిపిస్తోంది? బయట సహాయం ఎందుకు ఎదురుచూస్తున్నాం? అసలు మార్పు మన లోపలే మొదలవ్వాలి కదా?”

 

---

మొదటి చరణం:

పగటులదాన నేను పంతములవాఁడు తాను

తగవులు దేర్చరే తరుణులాల

చిగురులవేటు నాది సేవంతివాటు తనది

జగడాలు దిద్దరే సతులాల వొరసేటిదాన నేను               ॥ఇద్ద॥              

Telugu Phrase	Meaning
పగటులదాన నేను పంతములవాఁడు తాను	నేను పగటివేషాలు వేసి అతనిని మురిపించ బోతాను. అతడు తన పంతము విడువడు.
తగవులు దేర్చరే తరుణులాల	ఈ ‘ఎడ’ ‘పెడ’ మొగముల మా తగవులు తీర్చరే తరుణులారా
చిగురులవేటు నాది సేవంతివాటు తనది	అప్పుడే పొడుచుకొస్తున్న లేత మొక్కలాంటిదానిని. అదీ ఇదీ తెలియవలెనను ఆశాజీవిని. అతడు విరబూసిన చామంతి వలె పరిపూర్ణుడు.
జగడాలు దిద్దరే సతులాల వొరసేటిదాన నేను	మా మధ్య జగడాలలో నేను ఒరుసుకొనిపోతున్నా. మాకు సయోధ్య కుదర్చరే.

సరస భావము: అతని పంతాలకు తగినట్లు నేను (పగటి) వేషాలు వేస్తుంటాను. మా తగవులు తీర్చరే తరుణులాల. చేమంతిలా పూచినవాడు తాను. ఇప్పుడిప్పుడె చిగురిస్తున్న దానను నేను. నా లేత దనము చూడకుండా నన్ను రాపాడిస్తున్నాడు. మా ఈ జగడాలు ఎలాదిద్దుకోవాలో చెప్పండి. 

తాత్విక​ భావము: నేనేమో ఆడంబరాలకు, దర్పాలకు పోబోతాను. తాను మాత్రం నిమ్మకు నీరెత్తినట్లు అలాగే ఉంటాడు. ఉత్తదధృవం & దక్షిణధృవం లాంటి మమ్మల్ని కలిపేదెలా? అప్పుడే పొడుచుకొస్తున్న లేత మొక్కలాంటిదానిని. అతడేమో పరిపూర్ణముగా పూచిన పూవు వంటి వాడు. నాదో దారి. అతనిదో దారి. ఆ కాపురము సరిదిద్దుట ఎలా? మధ్యలో నాకే చెక్కుకుపోయి గాయాలౌతున్నది.

గూఢార్థవివరణము: 

చిగురులవేటు నాది సేవంతివాటు తనది

జగడాలు దిద్దరే సతులాల వొరసేటిదాన నేను​

నాదేమో పొడుచుకు వస్తున్న ఆత్రుత. అతనిదేమో సంపూర్ణత్వం నిండిన నెమ్మదితనం. నాదో వేగము, అతనిదో సమగతి. ఇలా పొంతనలేని కాఁపురము చేయుటెట్లు. మధ్యలో నాకే చెక్కుకుపోయి గాయమౌతున్నది. ఇదే మాగ్రిట్ గారి Anger of Gods చిత్రంలోని గుర్రం–కారు సంఘర్షణ. గుర్రము సహజ నైజమున ఉరకలు వేయదలచుతుంది; కాని కారు యంత్ర/పదార్థ​స్వభావమునకు లోబడి ఉంటుంది. లేని పోని ఆర్భాటాలకు ('షో'లకు) పోతే అది “నేల విడిచి సాము” వలె అవుతుంది. దానికి స్థిరత్వమూ ఉండదు, ఫలితమూ ఊహించలేనిది. 

---

రెండవ​ చరణం:

వుద్దండపువాఁడు తాను సర

సరవులు చెప్పరే సకియలాల

గొరబైనమాట నాది కొసరుమాట తనది

వరుసఁ గూరచరే వనితలాల       ॥ఇద్ద॥

Telugu Phrase	Meaning
వుద్దండపువాఁడు తాను సర సరవులు చెప్పరే సకియలాల	ఆ వుద్దండుడైన అతనిని చేరే మార్గాలు చెప్పరే సఖులాలా
గొరబైనమాట నాది కొసరుమాట తనది	గొరబైనమాట = మోటు, కఠోర మైన మాట; కొసరుమాట= ప్రేమతో కూడిన ఇంకొక మారు వినాలి అనిపించు మాట;.
వరుసఁ గూరచరే వనితలాల	మాకు బంధుత్వము కూర్చరే  వనితలాల

సూటి భావము:

సఖియలారా! వుద్దండపువాఁడు తాను. అతని వద్దకు చేరే విధము చెప్పరే. మోటు, కఠోరమైన మాట నాది. ప్రేమతో కూడిన ఇంకొక మారు వినాలి అనిపించు మాట అతనిది. చెలియలారా! మా ఇద్దరికి బంధుత్వము గూర్చండి.

---

గూఢార్థవివరణము: 

గొరబైనమాట నాది కొసరుమాట తనది: ఇక్కడ అన్నమాచార్యులవారు తన మాటలు మోటుగాను కఠోరముగానున్నవని అనగా తనకు వాచిక తపస్సు లేదని విన్నవించుకున్నారు. ఇదే విషయం భగవద్గీతలో కూడా క్రింది శ్లోకంలో చెప్పారు. 

అనుద్వేగకరం వాక్యం సత్యం ప్రియహితం చ యత్ । స్వాధ్యాయాభ్యసనం చైవ వాజ్ఞ్మయం తప ఉచ్యతే ।।17-15।।.  ఉద్వేగమును కలిగించనివి, సత్యములు, కోపము పుట్టించనివి, ప్రయోజనకరమైనవి అగు మాటలు మరియు నిత్య వేద శాస్త్రముల పఠనము - ఇవి వాచిక తపస్సు అని చెప్పబడుతున్నది.

---

మూడవ​ ​ చరణం:

చెలఁగి శ్రీ సతి నేను శ్రీ వేంకటేశుఁడు తాను

అలుకలు మానుపరే యంగనలాల

తలపోఁత యిది నాది తమకమెల్లాఁదనది

కలసితిమి మెచ్చరే కామినులాల          ॥ఇద్ద॥              

Telugu Phrase	Meaning
చెలఁగి శ్రీ సతి నేను శ్రీ వేంకటేశుఁడు తాను	(ఎలా జరిగిందో తెలియదు) ఒక్కసారిగా, శ్రీ సతిలా ప్రకాశించ సాగాను. నన్ను  శ్రీ వేంకటేశుఁడు తానే కలిసె.
అలుకలు మానుపరే యంగనలాల	మా యీ ఉత్తుత్తి అలుకలు మానపరే యంగనలాల
తలపోఁత యిది నాది తమకమెల్లాఁదనది	చింత, ఆలోచన ఊహింపగల, భౌతిక రూపమునగల నా  భాగం నుండి వచ్చెను. అయితే త్వరగా చేయవలెను అను తహ తహ కలిగించినది కూడా వెంకటేశ్వరుడే.
కలసితిమి మెచ్చరే కామినులాల	కోరికలతో తబ్బిబ్బు అవుతున్న జనులారా!  మా యీ కలయికను మెచ్చి మీరూ తరించండి

సూటి భావము:

((ఎలా జరిగిందో తెలియదు) ఒక్కసారిగా, శ్రీ సతిలా ప్రకాశించ సాగాను. నన్ను  శ్రీ వేంకటేశుఁడు తానే కలిసె. మా యీ ఉత్తుత్తి అలుకలు మానపరే యంగనలాల. చింత, ఆలోచన ఊహింపగల, భౌతిక రూపమునగల నా  భాగం నుండి వచ్చెను. అయితే త్వరగా చేయవలెను అను తహ తహ కలిగించినది కూడా వెంకటేశ్వరుడే. కోరికలతో తబ్బిబ్బు అవుతున్న జనులారా!  మా కలయికను మెచ్చి మీరూ తరించండి

---

గూఢార్థవివరణము: 

తలపోఁత యిది నాది తమకమెల్లాఁదనది: నా భౌతికదేహం నుండి ఆలోచనలు ఉద్భవిస్తున్నాయి పుట్టుకొస్తున్నాయి వాటికి తమకమును కల్పిస్తున్నాడు శ్రీ వెంకటేశ్వరుడు. 

ఈ మాగ్రిట్ గారి The Battle of the Argonne చిత్రంలో ఒక తేలికైన మేఘము ఒక బరువైన శిల రెండు గాలిలో తేలుతున్నట్లు చూపారు. వాట్ల మధ్య ఒక చంద్రవంకను పెట్టారు. ఆ మేఘము బరువైన రాయి ఒకే పరస్పరము విరుద్ధములైనను ఒకే మనసులోని భాగములు అన్ని చిత్రకారుడు తెలుపుతున్నారు. చంద్రవంక వేగముగా తరిగిపోతున్న సమయాన్ని సూచిస్తోంది. అన్నమాచార్యుల ఈ పదములు, ఆ బొమ్మ, ఒకే విషయాన్ని సూచిస్తున్నాయి - దైవము అనునది మన మూహింప గల తలములో లేదు. 

అందువలన మన మనసులో తలెత్తే తలపులు గానీ, అలుకలు గానీ అణచివేయడం ద్వారా పరిష్కారించ లేము.  ఆ చిత్త చాంచల్యము, వికారములు కూడా దేవుని నాటకరంగంలోని భాగమేనని గ్రహించడం ద్వారానే నిజమైన సఖ్యత కలుగుతుంది. ఈ “కలయిక” బాహ్య శృంగారం కాదు — అది మనస్సు సృష్టించుకున్న విభజనలను దాటుకుని ఆత్మదేవాలయము దర్శించినప్పుడే కలుగును.

---

ఈ కీర్తన ముఖ్య సందేశం

అన్నమాచార్యులు విభజనల నేపథ్యం కల మనస్సునకు

మోక్షము అసాధ్యమని చెబుతున్నారు. 

---

X-X-The END-X-X

264 iddaramu nunnāramu yidivō nēmu (ఇద్దరము నున్నారము యిదివో నేము)

   TALLAPAKA ANNAMACHARYULU

264  ఇద్దరము నున్నారము యిదివో నేము

(iddaramu nunnāramu yidivō nēmu)

తెలుగులో చదవడానికి ఇక్కడ నొక్కండి. 

Introduction 

Although it has been classified as a śṛṅgāra kīrtana (a romantic song), the poem is in fact steeped more in spirituality than in romance. One might even sense a touch of irony here: the gap between human and divine cannot be bridged merely by instruction or advice. The deeper truth is that even the very thoughts which set this physical body aflame originate in the Divine. When we fail to recognize this, we either wander in the wrong direction or waste our energy trying to suppress them. This, Annamacharya suggests, is the crucial insight. 

శృంగార కీర్తన	Romantic Poem
రేకు: 1717-1 సంపుటము: 27-97	Copper Plate: 1717-1 Vol: 27-97
ఇద్దరము నున్నారము యిదివో నేము బుద్దులు మీరు చెప్పితే పొసఁగేము నేము ॥పల్లవి॥   పగటులదాన నేను పంతములవాఁడు తాను తగవులు దేర్చరే తరుణులాల చిగురులవేటు నాది సేవంతివాటు తనది జగడాలు దిద్దరే సతులాల వొరసేటిదాన నేను  ॥ఇద్ద॥   వుద్దండపువాఁడు తాను సర సరవులు చెప్పరే సకియలాల గొరబైనమాట నాది కొసరుమాట తనది వరుసఁ గూరచరే వనితలాల               ॥ఇద్ద॥   చెలఁగి శ్రీ సతి నేను శ్రీ వేంకటేశుఁడు తాను అలుకలు మానుపరే యంగనలాల తలపోఁత యిది నాది తమకమెల్లాఁదనది కలసితిమి మెచ్చరే కామినులాల        ॥ఇద్ద॥	iddaramu nunnāramu yidivō nēmu buddulu mīru ceppitē posaṃ̐gēmu nēmu    ॥pallavi॥ pagaṭuladāna nēnu paṃtamulavāṃ̐ḍu tānu tagavulu dērcarē taruṇulāla cigurulavēṭu nādi sēvaṃtivāṭu tanadi jagaḍālu diddarē satulāla vorasēṭidāna nēnu   ॥idda॥ vuddaṃḍapuvāṃ̐ḍu tānu sara saravulu cepparē sakiyalāla gorabainamāṭa nādi kosarumāṭa tanadi varusaṃ̐ gūracarē vanitalāla              ॥idda॥ celaṃ̐gi śrī sati nēnu śrī vēṃkaṭēśuṃ̐ḍu tānu alukalu mānuparē yaṃganalāla talapōṃ̐ta yidi nādi tamakamellāṃ̐danadi kalasitimi meccarē kāminulāla           ॥idda॥

Details and Discussions:

Chorus (Pallavi):

---

ఇద్దరము నున్నారము యిదివో నేము

బుద్దులు మీరు చెప్పితే పొసఁగేము నేము ॥పల్లవి॥

iddaramu nunnāramu yidivō nēmu

buddulu mīru ceppitē posaṃ̐gēmu nēmu      ॥pallavi॥

 

Telugu Phrase	Meaning
ఇద్దరము నున్నారము యిదివో నేము	O Friends! See, we both exist here
బుద్దులు మీరు చెప్పితే పొసఁగేము నేము	If you teach us the right living, we may become one

Literal Meaning:

Here we are (I in one place, God in another). Even if you teach us wisdom, is it certain that we will truly stand as one? (That remains the doubt).

Interpretative Notes: 

Annamacharya is stating a simple yet profound truth. In life, we often think of God as separate from us. But in reality, we and God are part of the same life. 

The air gives us breath, the earth gives us food, the world gives us life. Yet, we treat this world as something apart from us. In the same way, we think: “I am here, God is there.” That very feeling of separation creates suffering within us. 

When he says ““బుద్దులు మీరు చెప్పితే” (If you teach us wisdom) it carries a hidden sting. We listen, but we do not practice. We keep waiting for someone to come and change us. 

It is like the drawing given above (M. C. Escher’s Drawing Hands (1948), where one hand sketches the other. They appear separate, but each depends on the other to exist. In the same way, we and God may look separate, but in truth we are not. 

That is why this Pallavi is not just a romantic song. It is a mirror. It asks us directly: “If we are already part of God, why do we feel separate? Why do we wait for outside help? Shouldn’t the real change begin within ourselves?”

---

First Stanza:

పగటులదాన నేను పంతములవాఁడు తాను

తగవులు దేర్చరే తరుణులాల

చిగురులవేటు నాది సేవంతివాటు తనది

జగడాలు దిద్దరే సతులాల వొరసేటిదాన నేను               ॥ఇద్ద॥

pagaṭuladāna nēnu paṃtamulavāṃ̐ḍu tānu

tagavulu dērcarē taruṇulāla

cigurulavēṭu nādi sēvaṃtivāṭu tanadi

jagaḍālu diddarē satulāla vorasēṭidāna nēnu          ॥idda॥

              

Telugu Phrase	Meaning
పగటులదాన నేను పంతములవాఁడు తాను	I put up ostentatious show; He has strong determination (not to yield)
తగవులు దేర్చరే తరుణులాల	O dear Friends! Advise us the right action
చిగురులవేటు నాది సేవంతివాటు తనది	My enthusiasm is like budding  sprouts (ever wanting to grow). He is like full blown Chrysanthemum flower.
జగడాలు దిద్దరే సతులాల వొరసేటిదాన నేను	Thus, we never agree on anything. I get bruised readily.

---

Literal Meaning:

Romantic: on one hand is very obstinate. I keep dancing to his tunes like show girl. O great friends, tell me how to resolve our petty fights. I am like delicate sprout growing wild. He is a full blossomed chrysanthemum. He does not see my discomfort. We are unmatched pair for family life. O dears, please suggest correcting our ways. 

Philosophical: I make showy, empty claims, but He stands firm, with unyielding resolve. O dear companions, saints, please mediate between us and resolve this conflict. My nature is like tender sprouts, restless, ever eager to grow; but His nature is like a fully blossomed chrysanthemum, calm, complete, mature. Therefore, I often quarrel, get bruised, while He remains undisturbed.

---

Interpretative Notes: 

I am restlessness, like a creeping vine, while he embodies natural, calm fullness. I am haste; he is wholeness. This is how the interplay of contrasting forces unfolds. In the midst of it, I feel caught and wounded.

 

This is precisely the tension depicted in Magritte’s Anger of the Gods: the race between horse and car. The horse—symbolizing the mind—naturally wants to gallop freely; the car—representing our material nature—is constrained by its mechanical limits. Our mind, in its present state, is not fully aligned with our entire being. This contradiction gives rise to dissatisfaction in life.

---

Second Stanza:

వుద్దండపువాఁడు తాను సర

సరవులు చెప్పరే సకియలాల

గొరబైనమాట నాది కొసరుమాట తనది

వరుసఁ గూరచరే వనితలాల       ॥ఇద్ద॥

vuddaṃḍapuvāṃ̐ḍu tānu sara

saravulu cepparē sakiyalāla

gorabainamāṭa nādi kosarumāṭa tanadi

varusaṃ̐ gūracarē vanitalāla     ॥idda॥ 

Telugu Phrase	Meaning
వుద్దండపువాఁడు తాను సర సరవులు చెప్పరే సకియలాల	He is highly capable. O Friends, let me know how to reach out to him.
గొరబైనమాట నాది కొసరుమాట తనది	My words are hard and curt. His words of love and like to hear them again.
వరుసఁ గూరచరే వనితలాల	O mates! Make me his relation.

Literal Meaning: 

He is powerful, accomplished, and highly capable. O dear companions, please advise me how I may approach him.  My speech is harsh and blunt; but his words are gentle, filled with affection, and sweet to hear again. O women friends, please arrange for me to be united with him, to become his relation.

---

Interpretative Notes:

గొరబైనమాట నాది కొసరుమాట తనది:  “The sharp words are mine; the gentle words belong to HIM”. Here, Annamacharya acknowledges that his speech may be blunt or severe, implying that he does not possess the austerity of speech (vāchika tapas). 

The same idea is reflected in the Bhagavad Gita in the following verse: अनुद्वेगकरं वाक्यं सत्यं प्रियहितं च यत् | स्वाध्यायाभ्यसनं चैव वाङ्मयं तप उच्यते || 15|| “Anudvegakaram vakyam satyam priyahitam cha yat Swadhyaya-abhyasanam chaiva vajñamaya tap ucyate.” (17.15) Words that do not agitate, that are truthful, and that are beneficial, along with the study of eternal Vedic texts, are considered vāchika tapas—the discipline or austerity of speech. 

 

---

Third Stanza:

చెలఁగి శ్రీ సతి నేను శ్రీ వేంకటేశుఁడు తాను

అలుకలు మానుపరే యంగనలాల

తలపోఁత యిది నాది తమకమెల్లాఁదనది

కలసితిమి మెచ్చరే కామినులాల          ॥ఇద్ద॥

celaṃ̐gi śrī sati nēnu śrī vēṃkaṭēśuṃ̐ḍu tānu

alukalu mānuparē yaṃganalāla

talapōṃ̐ta yidi nādi tamakamellāṃ̐danadi

kalasitimi meccarē kāminulāla  ॥idda॥              

Telugu Phrase	Meaning
చెలఁగి శ్రీ సతి నేను శ్రీ వేంకటేశుఁడు తాను	I felt like the goddess Lakshmi and He is Lord Venkateswara
అలుకలు మానుపరే యంగనలాల	O Friends, please tell me a way out of these petty fights
తలపోఁత యిది నాది తమకమెల్లాఁదనది	The thoughts that arise in my mind are instilled by Him
కలసితిమి మెచ్చరే కామినులాల	O friends! Somehow we met, praise this communion.

Plain Prose Meaning:

Suddenly — I do not know how — I began to shine like Lakshmi herself, and Lord Venkateswara came to unite with me. O friends, these petty quarrels of ours may cease. The thoughts that arise in me, born of my bodily self, are also stirred and quickened by Venkateswara himself. O people overwhelmed by desires, praise this union of ours and partake in its joy.

---

Interpretative notes: 

Annamacharya points to an inner transformation that defies explanation: the devotee, once troubled, now feels radiant like Lakshmi and directly united with Venkateswara. Yet, he reminds us, the mind continues to produce thoughts — born of the material self — but even these, he insists, are governed and hastened by the Lord.

 

Here we may recall Magritte’s The Battle of the Argonne. A heavy rock and a light cloud float together in the sky, seemingly contradictory, with a crescent moon poised between them. The painting suggests that opposing elements — heaviness and lightness, inertia and change — coexist in the same mind space. The crescent marks time passing swiftly. Likewise, Annamacharya shows us that contradictory impulses rise within the human mind, yet even these contradictions are under divine order. The calmness of the Lord, however, does not belong to this restless plane of mind; it lies beyond. 

Thus, the stanza assures us: reconciliation does not come from suppressing thoughts or quarrels, but from recognizing that even the restless movements of the mind are encompassed in God’s will. The “union” is not external romance, but the merging of self and divine, beyond the divisions of mind. 

---

The Message of this Poem 

Annamacharya always stressed the divided mind will have difficulty in realising God.

---

X-X-The END-X-X