88. తనదీఁ గాక యిందరిదీఁ గాక (tanadI gAka yiMdaridI gAka)

 ANNAMACHARYA

88. తనదీఁ గాక యిందరిదీఁ గాక 

Introduction: In this verse, Annamacharya says that man does not accept God as the only alternative to his present miserable condition. You may notice, slight shades of melancholy behind the harmonious and beautiful wording.     

In this deeply sequenced verse, he talked about satiating the never ending hunger in the first stanza. Then he spoke on our continuous engagement with senses. In the third stanza, Annamacharya takes on the attitude of man.

Man out of ignorance, fails to recognise God next to him. Instead, creates innumerable activities to find God. He struggles to find way out of his own engagements. Time runs fast.  Somehow, man  gives importance to making efforts than to recognize his own stupidity . Time for the return journey arrives without invitation.

ఉపోద్ఘాతము: ఈ  కీర్తనలో రమణీయ పదముల రమ్యతను  ఛేదించుతూ కొంత విచారపు ఛాయలు కనబడతాయి.  అన్నమాచార్యులు  మనిషి తన దౌర్భాగ్య స్థితికి ఏకైక ప్రత్యామ్నాయంగా దేవుడిని అంగీకరించడన్నారు.

ఈ  కీర్తనలో లోతైన క్రమం అగపడును. మొదటి చరణంలో ఎన్నటికీ తీరని ఆకలి గురించి మాట్లాడారు. తరవాత ఇంద్రియాలతో మన నిరంతర ఘర్షణ  గురించి వెల్లడించారు. మూడవ చరణంలో, అన్నమాచార్యులు మనిషి యొక్క వైఖరిని విమర్శించారు.

మనిషి తన అవివేకంతో చేరువనే వున్న దైవమును గుర్తించక, అనేక కార్యక్రమములు సృష్టించుకుని సతమత మౌతు కాలం గడిపేస్తాడు. వేగంగా కాలచక్రం తిరిగిపోతుంది. ఈ విషయాలలో మనిషికి ప్రయత్నము కంటే తనలోని అజ్ఞానము గుర్తించుట ముఖ్యమని ఆలోచించడు. చెప్పా పెట్టకుండా  తిరుగు ప్రయాణానికి సమయం వచ్చేస్తుంది.  

కీర్తన:

తనదీఁ గాక యిందరిదీఁ గాక తనువెల్ల బయలై దరి చేరదు      ॥పల్లవి॥  కడుపూ నిండదు కన్నూఁ దనియదు కడఁగి లోనియాఁకలియుఁ బోదు సడిఁబడి కుడిచినకుడుపెల్ల నినుము గుడిచిన నీరై కొల్లఁబోయె ॥తన॥  చవియూఁ దీరదు చలమూఁ బాయదు లవలేశమైన నొల్లకపోదు చివచివ నోటికడవలోనినీరై కవకవ నవియుచుఁ గారీని           ॥తన॥  అలపూఁ దోఁపదు అడవీ నెండదు యెలయించు భంగమయునఁ బోదు తెలసి వేంకటగిరిదేవునిఁ దలఁపించు తలఁపైనఁ దనకు ముందర నబ్బదు        ॥తన॥

tanadI gAka yiMdaridI gAka tanuvella bayalai dari chEradu ॥pallavi॥  kaDupU niMDadu kannU daniyadu kaDagi lOniyAkaliyu bOdu saDibaDi kuDichinakuDupella ninumu guDichina nIrai kollabOye      ॥tana॥  chaviyU dIradu chalamU bAyadu lavalESamaina nollakapOdu chivachiva nOTikaDavalOninIrai kavakava naviyuchu gArIni     ॥tana॥  alapU dOpadu aDavI neMDadu yelayiMchu bhaMgamayuna bOdu telasi vEMkaTagiridEvuni dalapiMchu talapaina danaku muMdara nabbadu॥tana॥

 

Details and Explanations: 

తనదీఁ గాక యిందరిదీఁ గాక

తనువెల్ల బయలై దరి చేరదు            ॥పల్లవి॥ 

tanadI gAka yiMdaridI gAka

tanuvella bayalai dari chEradu        ॥pallavi॥ 

Word to Word meaning: తనదీఁ గాక (tanadI gAka) = not belonging to the self;  యిందరిదీఁ గాక (yiMdaridI gAka) = not belonging to the society;  తనువెల్ల (tanuvella) = complete body; బయలై (bayalai) = outside;  దరి (dari) = near, close; చేరదు( chEradu) = does not come, does not get near;       

Literal meaning: It neither belong to the self nor to the society. It encompasses inside and outside. Yet does not become close to anyone.

Explanation: Apparently Annamacharya is hinting at something which neither personal not public property. it is there in every part of the body. It exists outside as well.  In all probability he is referring to this Bhagavadgita verse.

बहिरन्तश्च भूतानामचरं चरमेव च |
सूक्ष्मत्वात्तदविज्ञेयं दूरस्थं चान्तिके च तत् || 16||

bahir antaśh cha bhūtānām acharaṁ charam eva cha
sūkṣhmatvāt tad avijñeyaṁ dūra-sthaṁ chāntike cha tat

Purport: He exists outside and inside all living beings, those that are moving and not moving. He is subtle, and hence, He is incomprehensible. He is very far, but He is also very near.

Annamacharya is not repeating a Bhagavadgita verse! He is just reminding us that, though God is everywhere, It is the man’s estrangement from the truth causing the trouble, not the proximity to the truth.

But of course, this closeness or intimacy is not spatial but relational. We all know what it’s like to be sitting right next to a person with whom we feel distant and conversely we can feel close to a person who is thousands of miles away.

Implied Meaning: The God / truth / consciousness exists inside and outside. Though it appears to be close, proximity does not ensure oneness with God.

Following the footsteps of God is not easy.  kindly consider this biblical saying.

Matthew 16:24–26 (NKJV) “Then Jesus said to His disciples, ‘If anyone desires to come after Me, let him deny himself, and take up his cross, and follow Me. For whoever desires to save his life will lose it, but whoever loses his life for My sake will find it. For what profit is it to a man if he gains the whole world, and loses his own soul? Or what will a man give in exchange for his soul?’”

భావము: ఇది తనదీఁ కాదు లేదా  ఇందరిదీఁ (సమాజానిదీ) కాదు. ఇది  తనువు లోపలా మరియు వెలుపలా ఉంటుంది. అయినా ఎవరికీ దగ్గరవ్వదు. 

వివరణము: అన్నమాచార్యులు ప్రస్తావించిన స్వీయమునకు (అహమునకు) గానీ, సార్వత్రికమునకు గానీ చెందని విషయము గురించి  భగవద్గీత ఇలా అంటోంది. 

బహిరంతశ్చ భూతానామ్ అచరం చరమేవ చ ।

సూక్ష్మత్వాత్ తదవిజ్ఞేయం దూరస్థం చాంతికే చ తత్ ।। 13- 16 ।। 

భావము: సర్వత్రా ఆయన పాదములు, కన్నులు, శిరస్సులు మరియు ముఖములు ఉన్నాయి. ఆయన చెవులు కూడా అన్ని ప్రదేశాలలో ఉన్నాయి, ఎందుకంటే ఆయన ఈ జగత్తు అంతా నిండి నిబిడీకృతమై ఉన్నాడు.

అన్నమాచార్య భగవద్గీత శ్లోకాన్ని పునరావృతం చేయడం లేదు! దేవుడు  ప్రతిచోటా ఉన్నప్పటికీ, సత్యం నుండి మనిషి దూరమవడమే సమస్యకు కారణమని, సత్యానికి సామీప్యతతో సంబంధం లేదని ఆయన గుర్తు చేస్తున్నాడు.

అయితే ఈ సాన్నిహిత్యం ప్రాదేశికమైనది కాదు, మనో సంబంధమైనది. మనం దూరం అనుకునే వ్యక్తి పక్కన కూర్చొన్నా కూడా,  ఎలా దూరంగానే  ఉంటాడో మనందరికీ తెలుసు. దీనికి వ్యతిరేకంగా  వేల మైళ్ల దూరంలో ఉన్న వ్యక్తులైనా దగ్గరగా అనుభూతి చెందగలము. దైవము విషయమూ అంతే.

అన్వయార్ధము: దైవము / సత్యము / చైతన్యం మనిషి లోపల మరియు వెలుపల ఉండి దగ్గరగా ఉన్నట్లు కనిపించినప్పటికీ, సామీప్యత దేవునితో ఏకత్వాన్ని నిర్ధారించదు.

దేవుని అడుగుజాడలను అనుసరించడం అంత సులభం కాదు. దయచేసి క్రింద  బైబిల్ వాక్యం పరిశీలించండి.  

అప్పుడు యేసు తన శిష్యులను చూచి “ఎవడైనను నన్ను వెంబడింప గోరిన యెడల, తన్నుతాను ఉపేక్షించుకొని, తన సిలువనెత్తి కొని నన్ను వెంబడింపవలెను. తన ప్రాణమును రక్షించుకొన గోరువాడు దానిని పోగొట్టుకొనును; నా నిమిత్తమై తన ప్రాణమును పోగొట్టుకొనువాడు దానిని దక్కించు కొనును.” (ముత్తయి 16:24-26).

కడుపూ నిండదు కన్నూఁ దనియదు

కడఁగి లోనియాఁకలియుఁ బోదు

సడిఁబడి కుడిచినకుడుపెల్ల నినుము

గుడిచిన నీరై కొల్లఁబోయె        ॥తన॥ 

kaDupU niMDadu kannU daniyadu

kaDagi lOniyAkaliyu bOdu

saDibaDi kuDichinakuDupella ninumu

guDichina nIrai kollabOye     ॥tana॥ 

Word to Word meaning: కడుపూ (kaDupU) = stomach; నిండదు (niMDadu) = does not get filled ( here it is used in the sense of does not get satiated); కన్నూఁ (kannU) = eye; దనియదు (daniyadu) = does not get satisfied; కడఁగి (kaDagi) = by encouraging; లోనియాఁకలియుఁ (lOniyAkaliyu) = the hunger inside; బోదు (bOdu) = does not go away; సడిఁబడి (saDibaDi) = కలుషితమగు, by becoming contaminated; కుడిచినకుడుపెల్లను (kuDichinakuDupellanu) = all the food that is consumed;  ఇనుము (inumu) = Iron, (may be meaning  that it become black thing); గుడిచిన (guDichina) = drank water ( here meaning consumed liquid);   నీరై (nIrai) = become water; కొల్లఁబోయె (kollabOye) = lost. 

Literal meaning: Stomach does not get filled. Eyes do not get satisfied. By encouraging to take more food does not satiate hunger for ever. All the food gets converted to waste. Consumed liquids converted to water and gets lost.

Explanation: further contemplate on this Biblical saying below (Matthew 15) which appears to be an extension of this stanza.

¹⁶ “Are you still so dull?” Jesus asked them. ¹⁷ “Don’t you see that whatever enters the mouth goes into the stomach and then out of the body? ¹⁸ But the things that come out of a person’s mouth come from the heart, and these defile them. ¹⁹ For out of the heart come evil thoughts—murder, adultery, sexual immorality, theft, false testimony, slander. ²⁰ These are what defile a person; but eating with unwashed hands does not defile them.”

భావము: కడుపు ఎప్పటికీ నిండదు.ఎంత చూసినా సంతృప్తి ఉండదు.  ఎంతో ఇష్టపడి తిన్నా తిరిగి ఆకలి వేస్తుందే? తిన్నదంతా కలుషితమై వ్యర్ధమైపోతుంది. త్రాగినదంతా  నీరై కొల్లఁబోతుంది. 

వివరణము: ఈ చరణానికి అనుబంధంగా వ్రాశారా అన్నట్లుండే బైబిల్ లోని క్రింది వాక్యం కూడా చూడండి. (ముత్తయి 15).

“మీరు ఇంకా అవివేకంగా ఉన్నారా? ¹⁷నోటిలోకి పోయేదంతా కడుపులో పడి బయటకు విసర్జన అయిపోతుంది. ¹⁸కాని నోటి నుండి బయటికి వచ్చేవి హృదయంలో నుండి వస్తాయి. అవే మనుషులను అపవిత్రపరుస్తాయి. ఇది కూడా మీకు తెలియలేదా? ¹⁹హృదయంలో నుండే చెడు ఆలోచనలు, హత్యలు, వ్యభిచారాలు, లైంగిక దుర్నీతి, దొంగతనాలు, అబద్ధ సాక్ష్యాలు, దైవదూషణలు వస్తాయి. ²⁰మనిషిని అపవిత్రపరచేవి ఇవే గానీ చేతులు కడుక్కోకుండా భోజనం చేయడం కాదు” 

చవియూఁ దీరదు చలమూఁ బాయదు

లవలేశమైన నొల్లకపోదు

చివచివ నోటికడవలోనినీరై

కవకవ నవియుచుఁ గారీని      ॥తన॥ 

chaviyU dIradu chalamU bAyadu

lavalESamaina nollakapOdu

chivachiva nOTikaDavalOninIrai

kavakava naviyuchu gArIni  ॥tana॥ 

Word to Word meaning: చవియూఁ (chaviyU) = longing for taste; దీరదు (dIradu) = does not get satisfied; చలమూఁ (chalamU) ఈర్ష్య, మాత్సర్యము, envy, malice, spite, ill-will, enmity, hostility బాయదు (bAyadu) = does not leave; లవలేశమైనను (lavalESamainanu) = even very little; ఒల్లకపోదు (nollakapOdu)) = does not leave; చివచివన్ (chivachiva) వేగంగా నడవడంలో ధ్వనికి, a sound indicating quick movement;  ఓటికడవలోని (OTikaDavalOni) = a earthen pot with a hole; నీరై (nIrai) = like the water;  కవకవ (kavakava) నవ్వుటయందగు ధ్వన్యనుకరణము, a expression to indicate laugh;  నవియుచుఁ (naviyuchu) = రోగాదులచేత కృశించు, శుష్కించు, to languish, worn out; గారీని (gArIni) = స్రవించు, రాలిపోవు, peters out, falls.    

Literal meaning: Man does not get satisfied with the taste; envy, malice and ego he will continue. Even very little, it does not part with. (life) while languishing in diseases, lost  quickly like the water in a leaking pot.

Explanation: Now think of man’s life span and read this Benjamin Franklin’s narrative describing the soliloquy of a bee who life span is just 8 hours. Just understand the relevance of this text with the above stanza

"My present friends are the children and grandchildren of the friends of my youth, who are now, alas, no more! And I must soon follow them; for, by the course of nature, though still in health, I cannot expect to live above seven or eight minutes longer. What now avails all my toil and labor in amassing honeydew on this leaf, which I cannot live to enjoy!

“What the political struggles I have been engaged in for the good of my compatriot inhabitants of this bush, or my philosophical studies for the benefit of our race in general! for in politics what can laws do without morals? Our present race of ephemeræ will in a course of minutes become corrupt, like those of other and older bushes, and consequently as wretched.”

“And in philosophy how small our progress! Alas! art is long, and life is short! My friends would comfort me with the idea of a name they say I shall leave behind me; and they tell me I have lived long enough to nature and to glory. But what will fame be to an ephemera who no longer exists? And what will become of all history in the eighteenth hour, when the world itself, even the whole Moulin Joly, shall come to its end and be buried in universal ruin?"

Therefore, Annamacharya is urging us to take immediate action.  

భావము: ఆస్వాదమునకు అంతు లేదు.  ఎంత కాలమైనా ఈర్ష్య లెదా మాత్సర్యములు తీరవు.  వెఱ్ఱి నవ్వులు నవ్వుతూ, ఓటికడవలోని నీరు లాగా చివచివా (వేగంగా), రోగాదులచేత కృశించి, శుష్కించి రాలిపోవును.

వివరణము: మనిషి జీవితకాలం గురించి ఆలోచించండి. దీనిని బెంజమిన్ ఫ్రాంక్లిన్ వ్రాసిన  "ఎఫెమెరా” కథనంతో పోల్చండి.  ఇందులో రచయిత కేవలం 8 గంటలు మాత్రమే జీవించే తేనెటీగ స్వగతం గురించి వివరిస్తాడు. ఈ కథనంతో పై చరణం యొక్క ఔచిత్యాన్ని సులభంగా అర్థం చేసుకోవచ్చు. 

"నా ప్రస్తుత స్నేహితులు నా చిన్నప్పటి స్నేహితుల పిల్లలు మరియు మనవలు. అయ్యో, వాళ్ళు ఇక లేరే! మరియు నేను త్వరలో వారిని అనుసరించాలి. ఇప్పటికి ఉన్న ఆరోగ్యంతో, నేను ఏడు లేదా ఎనిమిది నిమిషాల కంటే ఎక్కువ కాలం జీవించాలని అనుకోలేను. నేను ఆస్వాదించలేని  ఈ  తేనెను కూడగట్టడంలో ఇప్పుడు నా శ్రమ మరియు శ్రమ అంతా దేనికి ఉపయోగపడుతుంది!"

"ఈ పొదలోని నా వారి మంచి కోసం లేదా, మా జాతి ప్రయోజనం కోసం నా తాత్విక అధ్యయనాల కోసం నేను ఎలాంటి రాజకీయ పోరాటాలు చేశాను! రాజకీయాలలో నీతులు లేకుండా చట్టాలు మాత్రం  ఏమి చేయగలవు?  ప్రస్తుతం మా జాతి వారు నిమిషాల వ్యవధిలో అవినీతిమయంగా మారిపోతున్నారు మరియు తత్ఫలితంగా ఈ పొదలన్నీ దౌర్భాగ్యంగా తయరయ్యాయి."

"మరియు తత్వశాస్త్రంలో మన పురోగతి ఎంత తక్కువ​! అయ్యో! కళ అపరిమితం, జీవితం పరిమితం! నా స్నేహితులు నేను నా వెనుక  పేరు నిలుస్తుందని నన్ను ఓదార్చారు; నేను సహజంగాను మరియు కీర్తికి తగినట్లు చాలా కాలం జీవించానని వారు నాకు చెప్పారు. కానీ ఇకపై (కొన్ని నిముషాల తరవాత​) లేని అశాశ్వతానికి కీర్తి ఎలా ఉంటుంది? మరియు పద్దెనిమిదవ గంటలో ప్రపంచం మొత్తం, మొత్తం మౌలిన్ జోలీ (ఆ జీవులుంటున్న పొద) కూడా దాని ముగింపుకు వచ్చి, విశ్వవ్యాప్త విధ్వంసంలో ఖననం చేయబడుతుంటే, చరిత్రకు, పేరుకు అర్ధం  ఏమిటో?"

అన్నమాచార్యులు దైవ సేవ చేయుటకు ఎందుకు తొందర పడమంటున్నది  సులభంగా తెలియవచ్చు.

అలపూఁ దోఁపదు అడవీ నెండదు

యెలయించు భంగమయునఁ బోదు

తెలసి వేంకటగిరిదేవునిఁ దలఁపించు

తలఁపైనఁ దనకు ముందర నబ్బదు          ॥తన॥

alapU dOpadu aDavI neMDadu

yelayiMchu bhaMgamayuna bOdu

telasi vEMkaTagiridEvuni dalapiMchu

talapaina danaku muMdara nabbadu        ॥tana॥ 

Word to Word meaning:  అలపూఁ (alapU) = weariness, tiredness; దోఁపదు (dOpadu) = do not feel; అడవీ (aDavI) = in the forest; నెండదు (neMDadu) = do not get dried; యెలయించు (yelayiMchu) = తీసుకొనిపోవు,  taking to; భంగమయునఁ (bhaMgamayuna) =even  insult or dishonour;  బోదు (bOdu) = does not have effect;  తెలసి (telasi) = knowingly; వేంకటగిరిదేవునిఁ (vEMkaTagiridEvuni) = Lord Venkateswara;  దలఁపించు (dalapiMchu) = to put in mind, to remind; తలఁపైనఁ (talapaina) = on the head;  దనకు (danaku) = to the self; ముందర (muMdara) = in front (contextual meaning = in the first place) నబ్బదు (nabbadu) = not acquired, not gained. 

 

Literal meaning: It does not tired in repeating the experiences. Neither it get dried up in forest. Even insults/dishonour do not have effect on it. Knowingly it does not accept to keep the lord Venkateswara ahead of other things in the mind.  

Explanation: What Annamayya wants to convey in this poem? Unless man takes up god at the top of his priorities, it does not lead him anywhere. What do we do? God, if at all, is just one of the things on our calendar.

If we assume that we get another chance, think again? This life ends quicker than we imagine.

భావము: దీనికి అలపూఁ దోఁపదు.  అడవిలోనూ ఎండిపోదు.  ముసురుకుంటున్న  అవమానాలు ప్రభావము లేనివే. వేంకటగిరిదేవునిఁ తలపులు తలఁపైనఁ  తెలసి అబ్బనివ్వదు.

వివరణము: ఈ కవితలో అన్నమయ్య ఏమి చెప్పాలనుకున్నారు? మనిషి దేవుడిని తన ప్రాధాన్యతలలో అగ్రస్థానంలో ఉంచుకోకపోతే, జీవన గమనంలో ముందుకెళ్ళడని చెప్పారు. కానీ మనము చేసేదేమిటి? అసలంటూ ఉంటే, దేవుడు, మన  చేయదలచుకున్న విషయాలలో ఒకటి మాత్రమే.

ఇంకో అవకాశం లభిస్తుందని ఆశపడుతున్నారా? అనుకోకమునుపే సమయం తలుపు తడుతుంది.

Summary of this Keertana:

It neither belong to the self nor to the society. It encompasses inside and outside. Yet does not become close to anyone.  (Implied meaning: The God / truth / consciousness exists inside and outside. Though it appears to be close, proximity does not ensure oneness with God.)

Stomach does not get filled. Eyes do not get satisfied. By encouraging to take more food does not satiate hunger for ever. All the food gets converted to waste. Consumed liquids converted to water and gets lost. 

Man does not get satisfied with the taste; envy, malice and ego he will continue. Even very little, it does not part with. (life) while languishing in diseases, lost  quickly like the water in a leaking pot. 

It does not tired in repeating the experiences. Neither it get dried up in forest. Even insults/dishonour do not have effect on it. Knowingly it does not accept to keep the lord Venkateswara ahead of other things in the mind.  

 

కీర్తన సంగ్రహ భావము:

ఇది తనదీఁ కాదు లేదా  ఇందరిదీఁ (సమాజానిదీ) కాదు. ఇది  తనువు లోపలా మరియు వెలుపలా ఉంటుంది. అయినా ఎవరికీ దగ్గరవ్వదు.  (అన్వయార్ధము: దైవము / సత్యము / చైతన్యం మనిషి లోపల మరియు వెలుపల ఉండి దగ్గరగా ఉన్నట్లు కనిపించినప్పటికీ, సామీప్యత దేవునితో ఏకత్వాన్ని నిర్ధారించదు.)

కడుపు ఎప్పటికీ నిండదు. ఎంత చూసినా సంతృప్తి ఉండదు.  ఎంతో ఇష్టపడి తిన్నా తిరిగి ఆకలి వేస్తుందే? తిన్నదంతా కలుషితమై వ్యర్ధమైపోతుంది. త్రాగినదంతా  నీరై కొల్లఁబోతుంది. 

ఆస్వాదమునకు అంతు లేదు.  ఎంత కాలమైనా ఈర్ష్య లెదా మాత్సర్యములు తీరవు.  వెఱ్ఱి నవ్వులు నవ్వుతూ, ఓటికడవలోని నీరు లాగా చివచివా (వేగంగా), రోగాదులచేత కృశించి, శుష్కించి రాలిపోవును.

దీనికి అలపూఁ దోఁపదు.  అడవిలోనూ ఎండిపోదు.  ముసురుకుంటున్న  అవమానాలు ప్రభావము లేనివే. వేంకటగిరిదేవునిఁ తలపులు తలఁపైనఁ  తెలసి అబ్బనివ్వదు. 

 

Copper Leaf: 20-6  Volume 1-124