55. ఇదివో సంసారమెంత సుఖమో కాని (idivO saMsArameMta sukhamO kAni)

 ANNAMACHARYA

55. ఇదివో సంసారమెంత సుఖమో కాని 

Introduction:   In this striking verse, Annamacharya described desire and passion as sons for man.  Then his daughter virakti takes him from the abyss he lands in. As early as  500 years before,  Annamacharya advocated importance of daughter which we  are presently witnessing through administrative propaganda. 

The descriptions are amply clear and I believe this song shall make some to re-think. 

ఉపోద్ఘాతము: ఈ వింత​ పాటలో 'కామము” “మోహము”లు పుత్రులుగాను, 'విరక్తి' పుత్రికగాను పేర్కొనబడినవి. దుష్టుడైన కొడుకు కంటె గుణవతియైన కూతురే మేలన్నవిషయము దీనిచే గ్రాహ్యము. ఈ రొజున మనము ప్రభుత్వము వివిధ మాధ్యమాల ద్వారా  బాలికలను రక్షించమని చేస్తున్న ప్రచారం, ఆనాడే అన్నమయ్య చెప్పిరనుకోవచ్చు.  ఈ పాట కొంత మందినైనా ఆలోచింపచేస్తుం దనుకొందును. 

ఇదివో సంసారమెంత సుఖమో కాని

తుదలేని దుఃఖమను తొడవు గడియించె        ॥పల్లవి॥ 

idivO saMsArameMta sukhamO kAni

tudalEni du@hkhamanu toDavu gaDiyiMche          ॥pallavi॥ 

Word to Word Meaning: ఇదివో (idivO) = O man see here;  సంసారమెంత (saMsArameMta) = this family life is much సుఖమో కాని (sukhamO kAni) = cannot say how comfortable it is; తుదలేని (tudalEni) = never ending; దుఃఖమను (du@hkhamanu) = (sobriquet) another name for sorrow; తొడవు (toDavu) = భూషణము, ornament; గడియించె (gaDiyiMche) = bagged. 

Literal Meaning and Explanation: O man! Cannot say how comfortable family life is, but it bagged ornamental sobriquet for sorrow. 

భావము & వివరణము : ఇదిగో మానవుడా సంసారమును  సుఖమని చేపట్టితివి. దీనిలో సుఖమెంతో  కాని చివరికిది అంతులేని దుఃఖమను భూషణమునే సంపాదించినది. 

“సంసారమంటే ఎంత సుఖమో కాని, అది చివరికి దుఃఖములనే ఆభరణములు పెట్టుకొన్న ఆడది అని గ్రహించండని” ఒక పెద్ద మనిషి అననే అన్నాడు. 

అన్వయార్ధము: ఇదిగో మానవుడా నువ్వు  చేపట్టిన సంసారమెంత సుఖమో  కాని చివరికది దుఃఖమునకు మారుపేరైనది. 

పంచేద్రియంబులను పాతకులు దనుఁదెచ్చి

కొంచెపు సుఖంబునకుఁ గూర్పఁగాను

మించి కామంబనేడిమేఁటి తనయుండు జని-

యించి దురితధనమెల్ల గడియించె     ॥ఇదివో॥ 

paMchEdriyaMbulanu pAtakulu danudechchi

koMchepu sukhaMbunaku gUrpagAnu

miMchi kAmaMbanEDimETi tanayuMDu jani-

yiMchi duritadhanamella gaDiyiMche ॥idivO॥ 

Word to Word Meaning: పంచేద్రియంబులను (paMchEdriyaMbulanu) = five sensory organs (eyes, ears, nose, tongue and skin);  పాతకులు (pAtakulu) = sinners, criminals; దనుఁదెచ్చి (danudechchi) = brought body;  కొంచెపు (koMchepu) =  a little; సుఖంబునకుఁ (sukhaMbunaku) = comfort;  గూర్పఁగాను (gUrpagAnu) = arranged; మించి (miMchi) =  beyond; కామంబనేడిమేఁటి (kAmaMbanEDimETi) = a thing known as desire;  తనయుండు (tanayuMDu) = as son; జనియించి (janiyiMchi)  = born; దురితధనమెల్ల (duritadhanamella) = sinned money; గడియించె (gaDiyiMche) = amssed 

Literal Meaning and Explanation: these five sensory organs gave man insignificant comforts but in return handed man over to the family life. Then he had a son called Desire.  That stubborn son earned loads of sin thru his action.  

భావము & వివరణము : చెవులు, కళ్ళు, నాలుక, ముక్కు చర్మములను ఐదింద్రియములనెడు పాపాత్ములు తన్ను పట్టుకొని వచ్చి స్వల్పాతి స్వల్పమైన సంసారసుఖమునకంట గట్టిరి. అంతట 'కామము' అను గడుసరి కొడుకు తనలో పుట్టి పెరిగి పాప మనెడు ధనమును కొల్లలుగా ఆర్జించినాడు. 

పాయమనియెడి మహపాతకుఁడు తనుఁ దెచ్చి

మాయంపు సుఖమునకు మరుపఁగాను

సోయగపు మోహమను సుతుఁడేచి గుణమెల్లఁ

బోయి యీనరకమనుపురము గడియించె       ॥ఇదివో॥ 

pAyamaniyeDi mahapAtakuDu tanu dechchi

mAyaMpu sukhamunaku marupagAnu

sOyagapu mOhamanu sutuDEchi guNamella

bOyi yInarakamanupuramu gaDiyiMche        ॥idivO॥ 

Word to Word Meaning: పాయమనియెడి (pAyamaniyeDi) = = ప్రాయము, యౌవనము అను,  the one named as  Youth, manhood; మహపాతకుఁడు = great sinner; (mahapAtakuDu) తనుఁ దెచ్చి (tanu dechchi) = brought body;   మాయంపు (mAyaMpu) = illusory;  సుఖమునకు (sukhamunaku) = comforts;  మరుపఁగాను (marupagAnu) = got used to;   సోయగపు (sOyagapu) = handsome, beautiful; మోహమను (mOhamanu )  = named as  passion; సుతుడు (sutuDu) = son;  ఏచి (Echi) = విజృంభించి, boomed; గుణమెల్లఁ (guNamella) = all good qualities; బోయి (bOyi) = lost;  యీనరకమనుపురము (yInarakamanupuramu) = this city of hell;  గడియించె (gaDiyiMche) = made man to land ( in return to his acts).

Literal Meaning and Explanation: The youth and manhood is another great sinner. It tricked man to get used to comforts. It gave man another son Passion. This fellow usurped all man’s good qualities and landed man in hell (as a return gift to his acts). 

భావము & వివరణము :  జవ్వన మనెడు మహాపాపాత్ముడు తన్ను గొని తెచ్చి మాయలమారి సంసారసుఖమునకు మరపినాడు. వెంటనే ముచ్చటైన 'మోహము' అనెడు కొడుకుపుట్టి పెద్దవాడై విజృంభించి తనలోనున్న గుణములనెల్ల హరించి తుదకు నరకమను పట్టణమును గడించినాడు.

అతియుండగువేంకటాద్రీశుఁడను మహ-

హితుఁడు చిత్తములోన నెనయఁగాను

మతిలోపల విరక్తిమగువ జనియించి య-

ప్రతియయి మోక్షసంపదలు గడియించె          ॥ఇదివో॥ 

atiyuMDaguvEMkaTAdrISuDanu maha-

hituDu chittamulOna nenayagAnu

matilOpala viraktimaguva janiyiMchi ya-

pratiyayi mOkshasaMpadalu gaDiyiMche     ॥idivO॥ 

Word to Word Meaning: అతియుండగు (atiyuMDagu) = Exceedingly great person;  వేంకటాద్రీశుఁడను (vEMkaTAdrISuDanu) = by name Lord Venkateswara;  మహహితుఁడు (mahahituDu) = great benefactor;  చిత్తములోన (chittamulOna) = in the mind;  నెనయఁగాను (nenayagAnu) = అనుకూలమగు, favourable;  మతిలోపల = (matilOpala)  in the intellect, in the consciousness;  విరక్తిమగువ (viraktimaguva) = lady named dispassion; జనియించి (janiyiMchi) = born; యప్రతియయి (yapratiyayi) = unmatched;  మోక్షసంపదలు (mOkshasaMpadalu) = wealth called liberation; గడియించె (gaDiyiMche) = made it happen. 

Literal Meaning and Explanation: Watching the plight of man, great lord Venkateswara with intention to help the man, gave him a daughter called Dispassion. Immediately following her birth, she created conducive feelings in conscious mind and able to overcome resistance with her unmatched conviction. Thus man got saved.

భావము & వివరణము : చివరికి ఆ వేంకటేశ్వరుడికి ఈ మానువుడిపై జాలి కలిగి 'విరక్తి' అనే మంచి కుమార్తెను పుట్టించి దయ చూపాడు. వాడి మనస్సులో అప్రతిహతమైన మోక్షమనే సంపదపై ధ్యాసకలిగించి వాడికి మోక్షమును ఆ విరక్తి అనే కూతురు సంపాదించి ఇచ్చింది. (లేకపోతే వాడిగతి అధోగతే).

With inputs from అన్నమాచార్య సంకీర్తనామృతము by డా. సముద్రాల లక్ష్మణయ్య

zadaz

 

 

Reference: Copper Leaf 50-5, volume: 1-308