8 తెలిసితే మోక్షము (telisitE mOkshamu)

 

ANNAMACHARYA
8 తెలిసితే మోక్షము

 

 

Annamacharya uses common words to convey very deep feelings. This verse is a perfect example. 

For the times of Annamacharya, it's quite common to state their intention is to obtain liberation (moksha). In this verse, he clearly spells out that a person in deep devotion of God does not pursue such wishes, but remains constantly in meditation. He is talking such single minded devotion where the pursuer often forgets food, relationship, criticism and comforts.

 

ప|| తెలిసితే మోక్షము - తెలియకున్న బంధము

కలవంటిది బదుకు –ఘనునికిని

 

telisitE mOkshamu teliyakunna baMdhamu
kalavaMTidi baduku ghanunikini ॥pallavi॥

 

Word to word meaning: తెలిసితే (telisitE) = being aware (of self); మోక్షము (mOkshamu) =liberation;  తెలియకున్న (teliyakunna)= being unaware, ignorant; బంధము (baMdhamu)= bondage; కల (kala)= dream;  వంటిది (vaMTidi)= like, similar to; బదుకు ( baduku) life -ఘనునికిని (ghanunikini ) = for the great man. 

Literal Meaning: being aware is liberation. Being ignorant is bondage. Life is like dream for the great men.

Implied meaning: Having self-knowledge is liberation. Remaining ignorant is bondage. Life for the aware is like a (passing) dream. For he understands the ephemeral state of things, hence not baffled by temporary occurrences and therefore such are Great Men. 

Comments: Here word Telisite (తెలిసితే) Annamacharya used to indicate awareness not knowing.

 

చ|| అనయము సుఖమేడ -దవల దు:ఖమేడది

తనువుపై నాసలేని - తత్వమతికి

పొనిగితేఁ బాపమేది -పుణ్యమేది కర్మమందు

వొనర ఫలమొల్లవి - యోగికిని ||తెలిసితే||

 

anayamu sukhamEDa davala duhkhamEDadi
tanuvupai nAsalEni tattvamatiki
ponigitE bApamEdi puNyamEdi karmamaMdu
vonara phalamollavi yOgikini ॥ telisitE॥

Word to word meaning: అనయము (anayamu) = always; సుఖము (sukhamu) = comfort/ pleasures; ఏడది  (EDadi) where- అవల (avala) = afterwards; దు:ఖము  (duhkhamu) = sorrow ఏడది (EDadi) = where తనువుపైన (tanuvupai nA) = on body; ఆస (Asa) = Love, attachment, desire, wish, hope; లేని (lEni) = not having; తత్వమతికి (tattvamatiki) = person with this exhibited nature; పొనిగితే (ponigitE)= losing shine, lying low; బాపము = పాపము (bApamu = pApamu) sin / mistake; ఏది (Edi) where; which;  పుణ్యము (puNyamu) good deed, virtue; ఏది (Edi) = where; which; కర్మమందు (karmamaMdu) = in actual practice ఒనర (vonara) =resulting;  ఫలమొల్ల (phalamolla) = rejecting the fruits (of action); వియోగికిని (viyOgikini) =for the untouched.  

Literal Meaning:  For a man, who is not having desire/wish/hope on his body, where is the question of enjoying comfort/pleasures or lamenting the sorrow following it? For a man who renounced the fruits of action, does not worry about lying low in adversity and nor pursue virtues in his deeds. 

Implied meaning: For the man in pursuit of God, neither cares for body comforts nor laments for lying low in adversity. For a man, who renounced the fruits of action, treats virtues and sins with equanimity.  

Comments: lying low in adversity is one of the tough tasks. Many eastern philosophies ask the practioners to beg for alms for their existence. 

Annamacharya very aptly said that the sorrow follows after enjoyment of comforts. This we can witness in our own lives.

by saying పొనిగితేఁ బాపమేది -పుణ్యమేది కర్మమందు ponigitE bApamEdi puNyamEdi karmamaMdu, Annamacharya was referring to the the following Bhagavadgita Shloka.

శ్లో|| నాదత్తే కస్యచిత్పాపం న చైవ సుకృతం విభుః|

అజ్ఞానేనావృతం జ్ఞానం తేన ముహ్యన్తి జన్తవః|| (5-15) ||

భావము:. (సర్వాంతర్యామి అయిన) భగవంతుడు ఏ ఒక్కని పాపపు లేదా పుణ్య కర్మలను కానీ స్వీకరింపడు. జీవుల వివేకము అజ్ఞానముచే కప్పబడిపోవటం వలన వారు భ్రమకు లోనగుతున్నారు.

nādatte kasyachit pāpaṁ na chaiva sukṛitaṁ vibhuḥ
ajñānenāvṛitaṁ jñānaṁ tena muhyanti jantavaḥ (5-15)

Purport: The omnipresent God does not involve/ acknowledge/ appropriate Himself in the sinful or virtuous deeds of anyone. The living entities are bewidlered because their inner knowledge is covered by ignorance.

 

చ|| తగినయమృతమేది - తలవగ విషమేది

తెగి నిరాహారియైన - ధీరునికిని

పగవారనఁగ వేరి - బంధులనఁగ వేరీ

వెగటుప్రపంచమెల్ల - విడిచేవివేకికి ||తెలిసితే||

 

tagina yamRtamEdi talavaga vishamEdi
tegi nirAhAriyaina dhIrunikini
pagavAranaga vEri baMdhulanaga vErI
vegaTu prapaMchamella viDichE vivEkiki ॥telisitE॥ 

Word to word meaning: తగిన (tagina) suitable, అమృతము (yamRtamu = amRtamu) = nectar, elixir; ఏది (Edi) what, which; తలవగ (talavaga) = if seen clearly;  విషము (vishamu) poison ఏది (Edi) what, which; తెగి (tegi)= without fear, bold, నిరాహారియైన (nirAhAriyaina) - stopped talking food; ధీరునికిని (dhIrunikini)= for the adventurous, fearless; పగవారు (pagavAru) enemies అనగ (anaga) proclaimed వేరి (vEri) = different; బంధులనగ (aMdhulanaga) = friends, relations; వేరి (vEri) = different;  వెగటు (vegaTu) =bitter ప్రపంచము (prapaMcham) = world ఎల్ల (ella) = completely; విడిచే (viDichE)= renounced, ostracized;  వివేకికి (vivEkiki)  for the intelligent man. 

Literal meaning: For a person who stopped eating, where is question of craving for nectar or abhorring the poison. Who are relations, who are enemies for a person who intelligently renounced the bitter world? 

Implied meaning: For man, who centered his thoughts on God, doesn't crave to satisfy taste buds. Who are friends or foes to such a person who intelligently ostracizes the bitter world?  

Comments:  We have to take contextual meaning for నిరాహారియైన (nirAhAriyaina) that such a person does not live to eat, but eats to live. Further word తెగి (tegi) is indicating purposeful, bold and virtuous decision.

 

చ|| వేవేలువిధులందు - వెఱపేది మఱపేది

దైవము నమ్మినయట్టి - ధన్యునికిని

శ్రీవేంకటేశ్వరుడు - చిత్తములో నున్నఁవాడు

యీవలేది యావలేది - యితనిదాసునికి ||తెలిసితే||

 

vEvEluvidhulaMdu ve~rupEdi ma~rupEdi
daivamu namminayaTTi dhanyunikini
SrIvEMkaTESvaruDu chittamulO nunnavADu
yIvalEdi yAvalEdi yitanidAsuniki ॥telisitE॥

 

వేవేలు (vEvElu) = thousands; of; విధులు (vidhulu) = work, procedures; అందు (aMdu)= in that, వెఱపు (ve~rupu) = fear, fright, dread; ఏది (Edi) = what, where; మఱపు (ma~rupu) = Forgets, ignores; ఏది (Edi) = where, what; దైవము (daivamu) God నమ్మినయట్టి (namminayaTTi) =believing (put his soul in God) - ధన్యునికిని (dhanyunikini) =such great man; శ్రీవేంకటేశ్వరుడు (SrIvEMkaTESvaruDu) = God; చిత్తములో (chittamulO)=  in mind and heart; నున్నఁవాడు = ఉన్నవాడు (nunnavADu = unnavADu) = having; ఈవల=  this side (this temporal world); ఏది what, where; ఆవల (aAvala) hat side (imagined world of utopia) ఏది (Edi) = what, where; ఇతని = God's; దాసునికి (dAsuniki)=  person who submitted his will. 

Literal meaning: despite engaging in plentiful of activities, such great man neither fears nor regrets, but constantly believes in GOD. Lod Ventkateswara  is in his heart. For such person in such devotion, there is no distinction of this world and the other world. 

Implied meaning: For a man whose mind is in service/meditation of God, despite engaging with numerous activities, has neither fears nor regrets. He constantly remains with God. There is no distinction as this world and the other world (moksha/ liberation), for a true servant of God.  

Comments: Here it is clear that Annamacharya is not seeking moksha/liberation, but wants to remain in devotion/meditation. 

This stanza also reminds us the Bhagavad-Gita shloka as given below.  

త్యక్త్వా కర్మఫలాసంగం నిత్యతృప్తో నిరాశ్రయః ।
కర్మణ్యభిప్రవృత్తోఽపి నైవ కించిత్ కరోతి సః ।। 4-20 ।।

భావము:ఎవడు కర్మఫలములందాసక్తిని విడనాడి నిరంతరము సంతృప్తిగలవాడై దేనిని ఆశ్రయించకనుండునో, అట్టివాడు కర్మలందు చేయుచున్ననూ, ఒకింతైనను చేయనివాడే యగును.

tyaktvā karma-phalāsaṅgaṁ nitya-tṛipto nirāśhrayaḥ
karmaṇyabhipravṛitto ’pi naiva kiñchit karoti saḥ (4-20)

Purport: Who renounced interest on fruits of his actions and always independent (not seeking shelter), though engaged in various undertakings, performs no fruitive activity.

zapaz