21. తెగక పరమునకు తెరువు లేదు (tegaka paramunaku deruvu lEdu)

 

ANNAMACHARYA

21.  తెగక పరమునకు తెరువు లేదు 

In this beautifully worded and deeply religious verse Annamacharya says without cutting-off the bonds there cannot be way for liberation. The route is no-holds barred approach. For most of us a rule means just follow what the rule exactly says. Whatever it does not state “is permitted”. However, in this context, a rule means not only what is stated, but also what so ever it implies.

For example a rule like “do not look for taste in food” does not mean that

·         One need not be insensitive to the taste of food.

·         One needs to eat tasteless food.

·         One should not eat tasty food.

·         The determination that one will consume either tasty food or tasteless food.

·         It is not tolerance to take tasteless food

Rather it should be taken that the practitioner does not look for and think of food.  Similar analogy can also be applied to affection to money etc. This is further explained in the stanzas below.

 

తెగక పరమునకుఁ దెరువు లేదు

పగయెల్లా విడువక భవమూఁ బోదు ॥ పల్లవి ॥

 

tegaka paramunaku deruvu lEdu
pagayellA viDuvaka bhavamU bOdu ॥pallavi॥ 

Word to word meaning: తెగక (tegaka) = without severing;  పరమునకుఁ (paramunaku) = the Other side; దెరువు = తెరువు (deruvu = teruvu)= Path, Order, direction;  లేదు (lEdu) = does not exisit; పగయెల్లా (pagayellA) = all the animosity;  విడువక (viDuvaka) = without leaving behind;  భవమూఁ (bhavamU) = corporeal existence;   బోదు = పోదు (bOdu = pOdu) = does not leave/ cease. 

Literal Meaning: Doors to other path do not open unless bonds that hold one to cling to the present world are severed.  Similarly one must shed all the animosity to prepare for the new journey. 

Comments: This verse is intricately connected with the below Bhagavad-Gita shloka.

 విషయా వినివర్తంతే నిరాహారస్య దేహినః ।

రసవర్జం రసోఽప్యస్య పరం దృష్ట్వా నివర్తతే (2-59)

 భావం: మనస్సు విషయానుభవము వైపు ప్రేరేపించును. ఆత్మ సాక్షాత్కారము కోరి ఇంద్రియములకు ఆయా విషయముల జోలికి పోకుండా ఎండబెట్టుచూ (బలవంతముగా మానిననూ, మానుకొనిననూ) ఇంద్రియ జయమునకై ప్రయత్నించిన చాలదు. ఇంద్రియముల కట్టడితో బాహ్య విషయములే దూరమైనవి గాని, దానిపై భ్రాంతి మనస్సులోనే యుండును. విషయానుభవము మానగనే ఆత్మదర్శనము కాదు. విషయానురాగము కూడ తొలగిననే ఆత్మ సాక్షాత్కారమగును.

 viṣhayā vinivartante nirāhārasya dehinaḥ

rasa-varjaṁ raso ’pyasya paraṁ dṛiṣhṭvā nivartate (2-59)

Purport: The mind always pulls the man to the sense enjoyment. Avoiding (intentionally or forcefully) the sense enjoyment alone is not sufficient. Long after these restrictions, the idea of the taste for sense of the objects remains. The liberation happens only when the need for sense enjoyment ceases.

 

 

కన్నుల యెదుటనున్న కాంచనముపై మమత

వున్నంతదడవు మోక్ష మొనగూడదు

అన్నముతోడి రుచుల యలమట గలదాఁకా

పన్నిన సుజ్ఞానము పదిలము గాదు ॥ తెగక ॥

 

kannula yeduTanunna kAMchanamupai mamata
vunnaMtadaDavu mOksha monagUDadu
annamutODi ruchula yalamaTa galadAkA
pannina suj~nAnamu padilamu gAdu ॥tega॥

 

Word to word meaning: కన్నుల  (kannula) = eyes; యెదుట (yeduTa) = in front; ఉన్న (unna) = being; కాంచనముపై (kAMchanamupai) = on the gold ( = money); మమత (mamata) = interest, affection; వున్నంత (vunnaMta) = existing; దడవు = తడవు (daDavu = taDavu) = period or space of time; మోక్షము (mOkshamu) = liberation;   ఒనగూడదు (onagUDadu) = does not happen,  does not succeed; does not suit; అన్నముతోడి (onagUDadu) = along with food;  రుచుల (ruchula) = tastes;  యలమట = అలమట (yalamaTa = alamaTa) = grieve, affliction;   కలదాఁకా (galadAkA)= as long as it exists; పన్నిన (pannina) = the planned,  scheme;  సుజ్ఞానము (suj~nAnamu) = knowledge; పదిలము గాదు (padilamu gAdu) = not secured.

 Literal Meaning: As long as one has affection on gold (money) liberation does not happen. Unless one stops eyeing for the taste in food, all the planned activities for the knowledge remain in vain.

Comments: A detailed explanation has been given in introductory para. In this stanza, కాంచనము (gold) is used to indicate all the material possessions like money, land, cattle and credit.

పక్కనున్న కాంతల భ్రమగల కాలము

మిక్కిలి శ్రీహరిభక్తి మెరయలేదు

వెక్కసపు సంసారవిధి నున్నంతదడవు

నిక్కి పరమధర్మము నిలుకడ గాదు ॥ తెగక ॥

 

pakkanunna kAMtala bhramagala kAlamu
mikkili SrIharibhakti merayalEdu
vekkasapu saMsAravidhi nunnaMtadaDavu
nikki paramadharmamu nilukaDa gAdu ॥tega॥

 Word to word meaning: పక్కనున్న(pakkanunna) = those nearby; కాంతల (kAMtala) = ladies; భ్రమగల (bhramagala) = having Desire, wish, fondness, longing; కాలము (kAlamu) = time; మిక్కిలి (mikkili) = much, great, vast; శ్రీహరిభక్తి (SrIharibhakti) = faith, reverence, piety, loyalty to SRI HARI ( GOD); మెరయలేదు (merayalEdu) = does not shine; వెక్కసపు (vekkasapu)= excessive, unberable; సంసారవిధి (saMsAravidhi) = worldly duty, corporeal duties; నున్నంత nunnaMta)= till they exist; దడవు = తడవు (daDavu = taDavu) = period or space of time; నిక్కి (nikki) = by stretching; పరమధర్మము (paramadharmamu) = ultimate religious duty; నిలుకడ గాదు (nilukaDa gAdu)= is not stable.

 

Literal Meaning: as long as one is titillated by the ladies in the vicinity, the faith/ reverence shown on the god does not shine. As long as one is steeped in worldly duties, the ultimate religious duty does not remain stable (in the mind).

Comments: Annamacharya reiterated umpteen times these concepts to make the people understand this concept of single minded devotion is paramount for the practitioner.

 

చిత్తము లోపలి పలుచింతలు మానినదాఁకా

సత్తుగా వైరాగ్యము సమకూడదు

యిత్తల శ్రీవేంకటేశుఁ డేలిన దాసులకైతే

హత్తి వైకుంఠపదవి అప్పుడే కలదు ॥ తెగక ॥

 

chittamu lOpali paluchiMtalu mAninadAkA
sattugA vairAgyamu samakUDadu
yittala SrIvEMkaTESu DElina dAsulakaitE
hatti vaikuMThapadavi appuDE kaladu ॥tega॥

 

Word to word meaning: చిత్తము (chittamu) =  mind; లోపలి (lOpali) = inside; పలుచింతలు (paluchiMtalu) = many muses; మానినదాఁకా (mAninadAkA) = till the time they are stopped; సత్తుగా (sattugA) = truly; వైరాగ్యము (vairAgyamu) = dissociation; సమకూడదు (samakUDadu) = cannot be put to gether; యిత్తల =ఇవతల = this side; శ్రీవేంకటేశుఁడు (yittala SrIvEMkaTESuDu) = Lord Venkateswara;  ఏలిన ((Elina) =reigning; దాసులకైతే (Elina dAsulakaitE) = subjects; హత్తి (= హత్తించు) = to attach/ join/ touch;  వైకుంఠపదవి (hatti vaikuMThapadavi) = position in Vaikuntha ( Liberation)  అప్పుడే కలదు (appuDE kaladu) = happens only then.

Literal Meaning: unless one actually/truly leaves various issues that disturb him, there can’t be any true dissociation. Those who, by all intents and purposes, submit to Lord Venkateswara will be touched upon by the Devine Grace.

 Comments:  

1.    The verse is linked with the following Bhagavad-gita shloka as well. Annamacharya brought the essence of the Bhagavad-gita in this verse.

న రూపమస్యేహ తథోపలభ్యతే
నాంతో న చాదిర్న చ సంప్రతిష్ఠా ।
అశ్వత్థమేనం సువిరూఢమూలమ్
అసంగశస్త్రేణ ధృడేన ఛిత్త్వా ।। 15-3 ।।

భావం: ఈ సంసార వృక్షము యొక్క స్వరూపము ఇక్కడ చెప్పిన రీతిగా ప్రపంచమున (ఆసక్తి గల వారిచే) తెలియబడుచున్నది. దానికి మొదలు గాని, మధ్య గాని మరియు చివర గాని కనబడకున్నవి అనగా దాని అస్థిత్వము కూడా అర్థం కాదు.  గట్టిగా వేళ్లు నాటుకుని ఉన్న ఆ అశ్వత్థవృక్షమును అనాసక్తి/వైరాగ్యమనే బలమైన గొడ్డలిచే ఖండించి వేయాలి

 

na rūpam asyeha tathopalabhyate
nānto na chādir na cha sampratiṣhṭhā
aśhvattham enaṁ su-virūḍha-mūlam
asaṅga-śhastreṇa dṛiḍhena chhittvā ( 15-3)

 

Purport: This tree of the bonds, perceived in this world by the engrossed.  This tree has neither beginning nor end, the purpose of its existence also not understood. But this deep-rooted aśhvatth tree must be cut down with a strong axe of detachment.

 

2.    It will be worth mentioning here about a poem by VEMANA. In which he says that we all get carried away by “valaya vidya” (circular learning = meaning that we start, move about and finally reach the same place = the errands we get engaged.) 

 

ఆ.  విను వివేకమనెడి వింతగొడ్డలిచేత
వలయవిద్యయనెడు నడవి నఱికి
తెలివియనెడుగొప్ప దీపంబు చేఁబట్టి
ముక్తిఁ జూడవచ్చు మొనసి వేమ.(1-164)

వలయము = గుండ్రనిది, వృత్తం. వలయవిద్య = ఎక్కడ మొదలు పెట్టామో అక్కడకే చేర్చు విద్య = అజ్ఞానము, అవిద్య (సంస్కృతం).

Purport: (Oh Learned Vema!! Pickup the axe of Truth to cut open the bonds of ignorance and stupidity. Uphold the light of Intelligence to reflect on the Ultimate.)

zadaz

 

 

Reference: Copper Leaf: 235-6, Volume: 3-203