T-138 పెక్కు లంపటాల మనసు పేదవైతివి

 

తాళ్లపాక అన్నమాచార్యులు

138 పెక్కు లంపటాల మనసు పేదవైతివి

 కనిపించని బంధాలు

Those interested in English Version may press this link

 

ఉపోద్ఘాతము: అంతగా ప్రాచుర్యము పొందని, దిగ్భ్రాంతి, ఆశ్చర్యమూ కలిగించు ఈ కీర్తనలో, అన్నమాచార్యులు మనిషిని ప్రభావితముచేసి బుద్ధిని మళ్ళించు అనేక స్థాయి లను కళ్ళకు కట్టినట్లు వర్ణించారు.   మనము చచ్చైనా సాధిస్తాను అంటుంటాం కదా! అన్నమాచార్యులు మరణం దేనికీ కూడా ప్రత్యామ్నాయం కాదని ప్రకటించారు.

 

ప్రతీ గాలి అలకు తడబడు మనిషి అంతరంగమును, బేల తనమును ప్రశ్నించారు అన్నమాచార్యులు. ఆత్మ నిశ్చయము లేకనే ఊగిసలాడు వృత్తిని ఎత్తి చూపిరి. తన నెదుట వేరు సాధనములు లేవని తెలిసీ మానవుడు వాటిని వెదకబోతాడు.  మానవుడు అడపాదడపా చేయు దైవ స్మరణను వ్యర్థమైన అభ్యాసంగా ఆయన మందలించారు.  పెక్కు లంపటాల మనసు పేదవైతివి / నీకు నెక్కడా నెవ్వరు లేరు యేమి సేతువయ్యా.

 

కీర్తన: రాగిరేకు:  21-1  సంపుటము: 1-125

పెక్కు లంపటాల మనసు పేదవైతివి నీకు నెక్కడా నెవ్వరు లేరు యేమి సేతువయ్యా ॥పెక్కు॥   కన్నుమూయఁ బొద్దులేదు, కాలు చాఁచ నిమ్ములేదు, మన్ను దవ్వి కిందనైన మనికి లేదు, మున్నిటివలెనే గోరు మోపనైనఁ జోటు లేదు, యిన్నిటా నిట్లానైతి వేమి సేతువయ్యా ॥పెక్కు॥   అడుగిడఁగ నవ్వల లేదు, అండనైన నుండలేదు, పుడమిఁ గూడు గుడువనైనఁ బొద్దులేదు, వెడఁగుఁదనము విడువలేదు, వేదమైనఁ జదువలేదు, యెడపఁ దడప నిట్ల నీకు నేమి సేతువయ్యా॥పెక్కు॥   వుప్పరములు మానియైన నుండలేదు లోకమందు, నిప్పుడైన నీ విహార మిట్లనాయను చెప్పనరుదు నీ గుణాలు శ్రీవేంకటేశ యిట్ల- నెప్పుడును ఘనుఁడ వరయ నేమి సేతువయ్యా॥పెక్కు॥

 Details and Explanations: 

పెక్కు లంపటాల మనసు పేదవైతివి నీకు

నెక్కడా నెవ్వరు లేరు యేమి సేతువయ్యా      ॥పెక్కు॥

 

ముఖ్య పదాలకు అర్ధాలు: లంపటాలు = దొంగగొడ్డు పఱుగెత్తి పోకుండ మోకాళ్లకు కొట్టుకొనునట్లు మెడకు వ్రేలాడఁగట్టిన రెండు కొయ్యలు, ప్రతిబంధకము, అడ్డు

భావము: పెక్కు లంపటాల (మనసులొని ప్రతిబంధకములతో) పేదవైతివి. నీకు నెక్కడా నెవ్వరు లేరు యేమి సేతువయ్యా.

 

వివరణము: భ్రమాత్మక బంధాలు-అర్థమయ్యీ కానట్టుగా ఉంటవి. మనసులొని ప్రతిబంధకములు క్రింది కథలో బాగా తెలుస్తాయి. 

ఓ రైతు తన మూడు గాడిదలను అమ్మేయడానికి అంగడికి తీసుకెళ్తున్నాడు... మార్గమధ్యంలో ఓ నది కనిపించింది... అసలే నడిచీ నడిచీ ఒళ్లంతా చెమట చిటచిట... స్నానం చేస్తే పుణ్యం, శుభ్రత రెండూ దక్కుతాయని అనుకున్నాడు... 

ఆ గాడిదల్ని కట్టేయడానికి తన దగ్గర రెండే తాళ్లున్నాయి... మరి మూడో గాడిదను కట్టేయడం ఎలా..? 

ఓ సన్యాసి అలా నడిచిపోతున్నాడు... తనను పిలిచాడు... స్వామీ, నీ దగ్గర ఓ తాడు ఉంటే ఇవ్వవా...? కాసేపు నా గాడిదను కట్టేస్తా, నా స్నానం కాగానే నీ తాడు నీకు తిరిగి ఇచ్చేస్తా... 

నా దగ్గర తాడు లేదు కానీ ఓ ఉపాయం చెబుతాను అన్నాడు ఆ సాధువు... 

నీ దగ్గర ఉన్న తాళ్లతో ఆ రెండు గాడిదలను కట్టెయ్... మూడోది చూస్తూనే ఉంటుంది... తరువాత దీని వెనక్కి వెళ్లి తాడుతో చెట్టుకు కట్టేస్తున్నట్టు నటించు... 

సాధువు చెప్పినట్టే చేశాడు... నదీస్నానం పూర్తిచేశాడు... వెనక్కి వచ్చి ఆ రెండు గాడిదల కట్లు విప్పేశాడు... అదిలించాడు, తను ముందు నడుస్తున్నాడు... కాసేపయ్యాక చూస్తే రెండు తనతో వస్తున్నాయి కానీ మూడో గాడిద మాత్రం ఆ చెట్టు దగ్గర నుంచి అస్సలు కదలడం లేదు...  అక్కడే ఉండిపోయింది... 

తట్టాడు, కొట్టాడు, తిట్టాడు... ఊహూఁ... ఫలితం లేదు... అటూఇటూ చూస్తుంటే అదే సాధువు కనిపించాడు... స్వామీ, స్వామీ, ఇది మొరాయిస్తోంది, కదలనంటోంది... 

అసలు నువ్వు కట్లు విప్పితే కదా, అది కదిలేది... అన్నాడు సాధువు.. 

అసలు నేను కట్టేస్తే కదా విప్పేది... అంటాడు రైతు... 

అవునోయీ, అది నీకు తెలుసు, నాకు తెలుసు, ఆ గాడిదకు తెలియదు కదా... తను ఇంకా కట్టేసి ఉన్నట్టే భావిస్తోంది... 

అయ్యో, మరేం చేయాలిప్పుడు..? 

కట్లు విప్పితే సరి... కదులుతుంది... 

అసలు కట్టేస్తే కదా... విప్పేది... 

పిచ్చోడా... కట్టేసినట్టు ఎలా నటించావో, విప్పేసినట్టు కూడా నటించవోయ్... 

రైతు అలాగే చేశాడు... గాడిద ముందుకు కదిలింది, మిగతా రెండింటితో కలిసింది... రైతు సాధువు వైపు అయోమయంగా చూశాడు... 

‘‘మనుషులు కూడా అంతేనోయ్... కనిపించని బంధాలేవో మనల్ని ఇక్కడే కట్టేసినట్టు వ్యవహరిస్తాం... కదలం, ఉన్నచోటు వదలం... నిజానికి అవన్నీ భ్రమాత్మక బంధాలు... అవేమీ లేవనే నిజం తెలిస్తే చాలు... ప్రపంచమంతా నీదే... 

అర్థమయ్యీ కానట్టుగా ఉంది... అవును, మరి తత్వం, సత్యం ఎప్పుడూ సంపూర్ణంగా అర్థం కావుగా... రైతు కాసేపు బుర్ర గోక్కున్నాడు... సాధువుకు ఓ దండం పెట్టి తన గాడిదల వైపు కదిలాడు...

పాఠకులారా, ఈ విధంగా లంపటాలు అనే పదం ఇక్కడ భౌతిక బంధాల కంటే ఎక్కువ మానసికంగా బంధాలను నొక్కి చూపుతోంది. నెక్కడా నెవ్వరు లేరు ఎవరూ ఎవరికీ కూడా అంతర్గతంగా  సహాయం చేయలేరని ప్రముఖంగా వక్కాణించారు. ఈ రకంగా చూస్తే, లంపటాలు మనిషి తనకు తాను తెచ్చుకున్నవని తిరిగిచెప్పినట్లే భావించవచ్చు

అన్వయార్ధము: ఓ మనుష్యుడా, నిన్ను స్వేచ్చగా ఉండనివ్వనిది ఏది?

 

కన్నుమూయఁ బొద్దులేదు, కాలు చాఁచ నిమ్ములేదు,

మన్ను దవ్వి కిందనైన మనికి లేదు,

మున్నిటివలెనే గోరు మోపనైనఁ జోటు లేదు,

యిన్నిటా నిట్లానైతి వేమి సేతువయ్యా ॥పెక్కు॥

 

ముఖ్య పదాలకు అర్ధాలు:  కన్నుమూయఁ బొద్దులేదు = కన్ను మూసే ముందర ఆట్టె సమయము లేదు, (లేదా మనిషి చాలా పనులలో నిమగ్నమై ఉంటాడని, అతనికి నిద్రపోవడానికి సమయం దొరకదని భావించవచ్చు); ఇమ్ములేదు = అనుకూలము లేదు (అలా కూర్చుని ఉండటనికి వీలుండదు); మనికి లేదు = జీవించడము లేదు, జీవనము లేదు; మున్నిటివలెనే = పూర్వములాగే, ఇంతకు ముందులాగే.

భావము: మానవుడా నీకు ఆట్టె సమయము లేదు. కాళ్ళుచాచుకొని తీరికగా కూర్చొనడం కూడా అనుకూలమైనదే కాదు. మన్ను దవ్వి కిందనైన మనుగడ లేదు. (మరణము కూడా నీకు ఆశ్రయము కాదు). ఎప్పటిలాగే గోరు మోపుటకైనా చోటు లేదు. ఇన్నిటా నిట్లానైతివి ఏమి సేతువయ్యా?

వివరణము: మన్ను దవ్వి కిందనైన మనికి లేదు మనము చచ్చైనా సాధిస్తాను అంటుంటాం కదా! అన్నమాచార్యులు మరణం దేనికీ కూడా ప్రత్యామ్నాయం కాదని ప్రకటించారు. క్రింది చిత్రాన్ని చూడండి.

వివిధ అంతర్జాల (ఇంటర్నెట్) వనరుల ద్వారా ఎడమ వైపున చిత్రాన్ని అతికి అమర్చాను. ఐనా ఇది వాస్త వికతను చూపిస్తోందా లేదా అనే అనుమానము వదల్లేదు. అప్పుడు, అదృష్టవశాత్తు విన్సెంట్ వాన్ గో యొక్క పెయింటింగును (కుడిచేతి వైపుది) చూడడమైంది. ఇప్పుడు పై చిత్రం రెండవ పంక్తి యొక్క ఖచ్చితమైన అర్థాన్ని అందిస్తుందని రూఢీగా చెప్పవచ్చు. ​ 

సత్యం కానిదేదైనా అజ్ఞానంలో భాగమే, మరణంతో సహా.  కోరికలు మనల్ని అదృశ్యాగ్నితో కాలుస్తాయి. మనలను చివరికి వాటికి శరణార్థిగా మారుస్తాయి. అదేవిధంగా, మరణంలోనూ ఆశ్రయం పొందే వ్యక్తులు కూడా ఉంటారు. అది తప్పు అన్నారు.  అన్నమాచార్యులు కేవలం శాస్త్రీయ గ్రంథాలను పునరుత్పత్తి చేయలేదు. మనం అసలంటూ వింటే, జీవితానికి ఉన్న గొప్ప అర్థాన్ని అన్నమాచార్యులు తన స్వంత అనుభవాలను భారతీయ  విజ్ఞానముతో మిళితం చేసి చెప్పారు. 

గోరు మోపనైనఁ జోటు లేదు అనేది విన్యాసములకు, వ్యూహములు పన్నుటకు తావు లేదని సూచిస్తుంది. నిజానికి, మనిషికి ఒక సత్యం తప్ప మరో మార్గం లేదని తెలుపుతుంది. యిన్నిటా నిట్లానైతి వేమి: మనిషి సత్యం తప్ప మిగిలినఅన్ని ప్రత్యామ్నాయాలు వెదుక బోతాడు అని అర్ధము. 

అన్వయార్ధము: ఓ మానవుడా! నీకు కాలము కానీ, భూమ్యాకాశములు కానీ మరియు మరణము కానీ ఆశ్రయములు కానేరవు. నీకు దారేది? 

అడుగిడఁగ నవ్వల లేదు, అండనైన నుండలేదు,

పుడమిఁ గూడు గుడువనైనఁ బొద్దులేదు,

వెడఁగుఁదనము విడువలేదు, వేదమైనఁ జదువలేదు,

యెడపఁ దడప నిట్ల నీకు నేమి సేతువయ్యా॥పెక్కు॥

 

ముఖ్య పదాలకు అర్ధాలు: అండనైన నుండలేదు = వెనకైనా నుండలేదు, గమ్మున నుండలేదు, కిమ్మనకుండా నుండలేదు; పుడమిఁ  = భూమ్మీద; వెడఁగుఁదనము = వికారము, అవివేకము; యెడపఁ దడప = అడప​-దడప, 

భావము: అడుగు ముందుకు వేయడానికి, అది నీ వెలుపల లేదు. (అంటే దానిని చూడలేవు; అందుకే, అనివార్యంగా నీ చేష్టలు  దారి తప్పుతాయి). గమ్మున నుండలేవు, కిమ్మనకుండా నుండలేవు. కావున కనికర౦ చూపుటకు అర్హతను పోగొట్టుకుంటావే. ఆహారము ఆస్వాదించడానికి  సమయమే లేదే. వెర్రితనము విడువలేదు, వేదమైనఁ జదువలేదు. అడప దడప దైవ స్మరణ చేతువు. నేమి సేతువయ్యా? 

వివరణము: అడుగిడఁగ నవ్వల లేదు: నీవు కాలుముందు కెయ్యడానికి బయటకు కనపడితే కదా. అగపడని దానికి నేమి సేతువయ్యా? మార్గమేదయ్యా?

 

వేదమైనఁ జదువలేదు: వేదాధ్యయనం కఠినమైన క్రమశిక్షణ మరియు అధిక ఏకాగ్రతతో కూడినది. ఇంజనీరింగ్ లో పిహెచ్ డి పట్టా పొందడం కష్టమని మనం భావించవచ్చు. కానీ, ఆ వేదాధ్యయనం అంత కంటే చాలా కష్టం. కాబట్టి అన్నమాచార్యులు "ఓ మూర్ఖుడా, నీకు క్రమశిక్షణ లేదు" అంటున్నాడనుకోవచ్చు. ఏమి సేతువయ్యా = ఏమీ చేయలేవా?

అండనైన నుండలేదు: వెనకైనా గమ్ముననుండలేదు. కిమ్మనకుండా నుండలేదు. జైళ్లలో కూడా మౌనము మరియు క్రమశిక్షణ కలిగిన అపరాధికి క్షమాభిక్ష ఇవ్వడం సాధారణం. పశ్చాత్తాపపడేవారిని, నోరెత్తక, మెదలక తనకిచ్చిన దానిని స్వీకరించు వారిని కూడా దేవుడు మన్నించవచ్చు. మానవుడు ఊగులాటలతోనూ, క్రమశిక్షణలేమి తోనూ బాధ పడూతున్నాడని అన్నమాచార్యులు నొక్కి వక్కాణిస్తున్నాడు. ఏమి సేతువయ్యా =  వీటికి మారుగా ఏమి చేయవచ్చయ్యా?

వెడఁగుఁదనము విడువలేదు^#1: నీ స్వంత అపోహలనే కనుగొనలేకపోతున్నావే? కనుగొన్నా, విడువ లేవే? ఏమి సేతువయ్యా = భగవంతుని ఎటుల తెలిసికొందువయ్యా?

పుడమిఁ గూడు గుడువనైనఁ బొద్దులేదు^#2: భూమ్మిద పడితినుటయే గురిగా గల మానవుడా! నీ లక్ష్యము ఏమిటో? జీవితంలో నీ ప్రాధాన్యతలేమిటి? బొద్దులేదు: మనిషికి సమయం -పరివర్తనకు ఎక్కువ సమయం లేదని  సూచిస్తుంది. ఇప్పుడు దానిని యెడపఁ దడప (= అడప​-దడప) అనే పదాలతో కలిపి చూడండి. మన ప్రార్థనలు తాత్కాలికమైనవి. గమనించి చూస్తే, మన అంతర్లీన భావములు ‘నేను శాశ్వతము. ఇప్పటికి భగవంతుని ప్రార్ధించి ఈ పరిస్థితి నుంచి తప్పుకుంటాను’ అనే ఛాయలే ఎక్కువ కనపడతవి.  ఏమి సేతువయ్యా  = ఏమి చేయాలో మీకు పాలు పోక ఉన్నదా?

పై వివరణ నేపధ్యంలో పుడమిఁ గూడు గుడువనైనఁ బొద్దులేదును తిరిగి పరిశీలిద్దాం "మీరు జీవిత౦ పట్ల ఉపేక్షింపరానంత గంభీరముగా ఉన్నారా?" లేదా “మనస్సుచే సృష్టించబడిన వెడఁగుఁదనమున చేత ఖర్చు చేయబడాలని కోరుకుంటారా?” నరుడా, నీవు కూడబెట్టిన అసమానతలను గమనించావా?   వాటిని తొలగించడానికి ఎంత సమయం పడుతుంది? ఇది దశలవారీ రేఖీయ ప్రక్రియ (step by step linear process) అని మీరు భావిస్తున్నావా? కొద్దికొద్దిగా ముందుకు సాగడం వల్ల యుగయుగాలు పడుతుంది. తిరిగి మన్ను దవ్వి కిందనైన మనికి లేదుతో కలిపి చూడండి. మరణము తరువాత మార్గమే లేదని తెలియండి. కాబట్టి, బతికుండగానే దానిని తెలియవలెను. ఏమి సేతువయ్యా  = మార్గము లేదనికాదు మార్గమును చూడమని అన్నమాచార్యులు చెబుతున్నారు. గమనించితే, కేవలం రెండు స్థాయిలు మాత్రమే ఉన్నాయి? ఒకటి భక్తి కలిగిన స్థితి. మరొకటి అది లేనిది.

 

అన్వయార్ధము: ఓ మానవుడా! నీ మనస్సు యొక్క కదలికలను గమనించితివా?. ఆ ఉద్యోగము యొక్క అపసవ్యతలే నీ ప్రస్తుత చర్యలు. మార్గం ఎక్కడ ఉంది? ఊగిసలాటలకు, కోరికలకు, మూర్ఖపు చర్యలకు అతీతంగా భక్తి ఉంది. నీవు భక్తి యందు వున్నదీ లేనిదీ తెలియుము. 

వుప్పరములు మానియైన నుండలేదు లోకమందు,

నిప్పుడైన నీ విహార మిట్లనాయను

చెప్పనరుదు నీ గుణాలు శ్రీవేంకటేశ యిట్ల-

నెప్పుడును ఘనుఁడ వరయ నేమి సేతువయ్యా ॥పెక్కు॥ 

ముఖ్య పదాలకు అర్ధాలు: వుప్పరములు = ఆకాశము, మీఁదు, పై భాగములు, వుప్పరములు మానియైన నుండలేదు లోకమందు = పైకి పైకి, మిడిసిపడి ఉండుట​ మానలేదు.

భావము: అహంకారపు తెరలనుండీ లోకాన్ని గమనించు మానవుడా! నీ జీవిత ప్రయాణాన్ని (ఈ దశకు) నడిపించినదేమిటో తెలిసితివా? ఓ వేంకటేశ్వరా, ఓ సర్వేశ్వరా! అరసిచూడ నీ గుణాలు వర్ణనాతీతమే! ఓ నరుడా! మీ వ్యూహం ఏమిటో?

వివరణము: వుప్పరములు మానియైన నుండలేదు: మానవుడా కనపడిన ప్రతీదానిమీద​ తీర్పు ఇవ్వడానికి నీకున్న అర్హత ఏమి?   అది అహంభావం కాదా? అని అన్నమాచార్యులు విమర్శించిరి.

అన్వయార్ధము: మానవుడా గర్వముతో ప్రపంచాన్ని నీకన్నా తక్కువగా చూచునంత కాలము అధో ప్రయాణాన్ని కొనసాగిస్తావు. ప్రాపంచిక వ్యూహాలతో ప్రయోజనమేమి?

 

 

References and Recommendations for further reading:

#1 1. అమ్మేదొకటియు ( ammE dokaTiyu)

#2 124. ఏమి గల దిందు నెంత గాలంబైన (Emi gala diMdu neMta gAlaMbaina)

 

 

కీర్తన సంగ్రహ సారం:

పల్లవి: పెక్కు లంపటాల (మనసులొని ప్రతిబంధకములతో) పేదవైతివి. నీకు నెక్కడా నెవ్వరు లేరు యేమి సేతువయ్యా. అన్వయార్ధము: ఓ మనుష్యుడా, నిన్ను స్వేచ్చగా ఉండనివ్వనిది ఏది?

చరణం 1: మానవుడా నీకు ఆట్టె సమయము లేదు. కాళ్ళుచాచుకొని తీరికగా కూర్చొనడం కూడా అనుకూలమైనదే కాదు. మన్ను దవ్వి కిందనైన మనుగడ లేదు. (మరణము కూడా నీకు ఆశ్రయము కాదు). ఎప్పటిలాగే గోరు మోపుటకైనా చోటు లేదు. ఇన్నిటా నిట్లానైతివి ఏమి సేతువయ్యా? అన్వయార్ధము: ఓ మానవుడా! నీకు కాలము కానీ, భూమ్యాకాశములు కానీ మరియు మరణము కానీ ఆశ్రయములు కానేరవు. నీకు దారేది?

 

చరణం 2: అడుగు ముందుకు వేయడానికి, అది నీ వెలుపల లేదు. (అంటే దానిని చూడలేవు; అందుకే, అనివార్యంగా నీ చేష్టలు  దారి తప్పుతాయి). గమ్మున నుండలేవు, కిమ్మనకుండా నుండలేవు. కావున కనికర౦ చూపుటకు అర్హతను పోగొట్టుకుంటావే. ఆహారము ఆస్వాదించడానికి  సమయమే లేదే. వెర్రితనము విడువలేదు, వేదమైనఁ జదువలేదు. అడప దడప దైవ స్మరణ చేతువు. నేమి సేతువయ్యా?  అన్వయార్ధము: ఓ మానవుడా! నీ మనస్సు యొక్క కదలికలను గమనించితివా?. ఆ ఉద్యోగము యొక్క అపసవ్యతలే నీ ప్రస్తుత చర్యలు. మార్గం ఎక్కడ ఉంది? ఊగిసలాటలకు, కోరికలకు, మూర్ఖపు చర్యలకు అతీతంగా భక్తి ఉంది. నీవు భక్తి యందు వున్నదీ లేనిదీ తెలియుము. 

 

 

చరణం 3: అహంకారపు తెరలనుండీ లోకాన్ని గమనించు మానవుడా! నీ జీవిత ప్రయాణాన్ని (ఈ దశకు) నడిపించినదేమిటో తెలిసితివా? ఓ వేంకటేశ్వరా, ఓ సర్వేశ్వరా! అరసిచూడ నీ గుణాలు వర్ణనాతీతమే! ఓ నరుడా! మీ వ్యూహం ఏమిటో? అన్వయార్ధము: మానవుడా గర్వముతో ప్రపంచాన్ని నీకన్నా తక్కువగా చూచునంత కాలము అధో ప్రయాణాన్ని కొనసాగిస్తావు. ప్రాపంచిక వ్యూహాలతో ప్రయోజనమేమి?

 

138 పెక్కు లంపటాల మనసు పేదవైతివి నీకు (pekku laMpaTAla manasu pEdavaitivi nIku)

 

ANNAMACHARYULU

138 పెక్కు లంపటాల మనసు పేదవైతివి నీకు

(pekku laMpaTAla manasu pEdavaitivi nIku)

 Ethereal Bonds

 Those interested in Telegu Version may press this link

 

Introduction:  In this little known, yet a great poem, Annamacharya describes striations and stratifications that shape men as we are. He questions the inner self of the man who trembles, against the hope of hopes, at every wave of the wind. Often, we vow that ‘I shall achieve this even at the cost of my life’. Annamacharya in this poem declared that even death is not an alternative

Knowing well that there are no choices, still out of the depths of hope, without self-conviction, man looks at every possibility. Annamacharya chided man’s intermittent remembrance of God as futile exercise.   A slew of impediments reduced you poor / O Man, with no one to turn to, where will you go?

 

కీర్తన: రాగిరేకు:  21-1  సంపుటము: 1-125

POEM Copper Leaf:  21-1     Volume: 1-125

పెక్కు లంపటాల మనసు పేదవైతివి నీకు నెక్కడా నెవ్వరు లేరు యేమి సేతువయ్యా ॥పెక్కు॥   కన్నుమూయఁ బొద్దులేదు, కాలు చాఁచ నిమ్ములేదు, మన్ను దవ్వి కిందనైన మనికి లేదు, మున్నిటివలెనే గోరు మోపనైనఁ జోటు లేదు, యిన్నిటా నిట్లానైతి వేమి సేతువయ్యా ॥పెక్కు॥   అడుగిడఁగ నవ్వల లేదు, అండనైన నుండలేదు, పుడమిఁ గూడు గుడువనైనఁ బొద్దులేదు, వెడఁగుఁదనము విడువలేదు, వేదమైనఁ జదువలేదు, యెడపఁ దడప నిట్ల నీకు నేమి సేతువయ్యా॥పెక్కు॥   వుప్పరములు మానియైన నుండలేదు లోకమందు, నిప్పుడైన నీ విహార మిట్లనాయను చెప్పనరుదు నీ గుణాలు శ్రీవేంకటేశ యిట్ల- నెప్పుడును ఘనుఁడ వరయ నేమి సేతువయ్యా ॥పెక్కు॥ ​

pekku laMpaTAla manasu pEdavaitivi nIku   nekkaDA nevvaru lEru yEmi sEtuvayyA ॥pekku॥     kannumUya boddulEdu, kAlu chAcha nimmulEdu,   mannu davvi kiMdanaina maniki lEdu,   munniTivalenE gOru mOpanaina jOTu lEdu,   yinniTA niTlAnaiti vEmi sEtuvayyA ॥pekku॥     aDugiDaga navvala lEdu, aMDanaina nuMDalEdu,   puDami gUDu guDuvanaina boddulEdu,   veDagudanamu viDuvalEdu, vEdamaina jaduvalEdu,   yeDapa daDapa niTla nIku nEmi sEtuvayyA ॥pekku॥     vupparamulu mAniyaina nuMDalEdu lOkamaMdu,   nippuDaina nI vihAra miTlanAyanu   cheppanarudu nI guNAlu SrIvEMkaTESa yiTla-  neppuDunu ghanuDa varaya nEmi sEtuvayyA ॥pekku॥

 

Details and Explanations:

 

పెక్కు లంపటాల మనసు పేదవైతివి నీకు

నెక్కడా నెవ్వరు లేరు యేమి సేతువయ్యా      ॥పెక్కు॥

pekku laMpaTAla manasu pEdavaitivi nIku

nekkaDA nevvaru lEru yEmi sEtuvayyA         ॥pekku॥

 

Word to Word meaning: పెక్కు (pekku) = plenty; లంపటాల (laMpaTAla) = దొంగగొడ్డు పఱుగెత్తి పోకుండ మోకాళ్లకు కొట్టుకొనునట్లు మెడకు వ్రేలాడఁగట్టిన రెండు కొయ్యలు, ప్రతిబంధకము, అడ్డు Two wooden logs hung around the neck to prevent the stray cows from running away, impediment, obstruction; మనసు (manasu) = mind; పేదవైతివి (pEdavaitivi) = became poor; నీకు (nIku) = to you; నెక్కడా (nekkaDA) = nowhere;  నెవ్వరు లేరు (nevvaru lEru) = none exists; యేమి సేతువయ్యా (yEmi sEtuvayyA)    = what will you do Sir? 

Literal meaning: You became poor by myriad bonds in the mind.  None exists for you anywhere. What will you propose to do sir? 

Explanation: Let me explain the meaning of the word లంపటాలు (laMpaTAlu) thru a story.  A farmer was taking his three donkeys to the shop to sell. He saw a river on the way. As he had walked a lot, he thought of taking  bath in the river. 

However, to tie up the donkeys, he has only two ropes. He was trying to find an idea for tying the third one. 

One Sanyasi was going that way. He sought a rope from the Sanyasi. He said, he does not have one, but would give him an idea. Sanyasi asked the farmer to first tie up the first two while the third was observing this process. Then you act as if you are tying the third one as well. (Having seen the other two, it assumes it has been tied). 

Farmer did that way. He finished his bath and came back to the place where he left his assets.  And found his donkeys  are intact.  He unties the first two donkeys and started walking forward, thinking that the third was any not tied, it would follow. However, the donkey does not move with its owner and stays where it was. 

Upon noticing that it was where it was before, Farmer tried to hit it, gave a push. It does not move. He spent lot of time with no result. Fortunately, the same sanyasi was passing that way again. Farmer seeks his advice. 

Sanaysi says, you have not un-tied it. Farmer insists that he did not tie it in the first place. Sanyasi explains him “both of us know the truth. But this donkey had seen you ‘tying him down’. Unless you ‘un-tie’ him now, it feels incapacitated to move”. Somehow, with half conviction, Farmer ties this trick. And the donkey moves. 

Farmer looks at the sanyasi with disbelief. Sanyasi says “Even men are like that. we act as if invisible bonds bind us here... we don't move, we don't leave where we are... in fact they are all illusory bonds... it is enough to know the truth that there is none... the whole world is yours”

Dear reader, thus the word లంపటాలు (laMpaTAlu) is more psychological than physical. నెక్కడా నెవ్వరు లేరు (nekkaDA nevvaru lEru) is also stressing that no one can help you inwardly, except yourself.

 Implied meaning: O man What is holding you to be free?

 

కన్నుమూయఁ బొద్దులేదు, కాలు చాఁచ నిమ్ములేదు,

మన్ను దవ్వి కిందనైన మనికి లేదు,

మున్నిటివలెనే గోరు మోపనైనఁ జోటు లేదు,

యిన్నిటా నిట్లానైతి వేమి సేతువయ్యా ॥పెక్కు॥

 

kannumUya boddulEdu, kAlu chAcha nimmulEdu,

mannu davvi kiMdanaina maniki lEdu,

munniTivalenE gOru mOpanaina jOTu lEdu,

yinniTA niTlAnaiti vEmi sEtuvayyA ॥pekku॥

 

Word to Word meaning: కన్నుమూయఁ బొద్దులేదు (kannumUya boddulEdu) = Not much time left before the eyes  get closed (before death) Alternatively it may be construed that Man is so much engaged, he hardly gets time to sleep;  కాలు చాఁచను (kAlu chAchanu) = to sit with stretched legs;  ఇమ్ములేదు (immulEdu) = Not convenient (=you cannot sit idle) మన్ను దవ్వి (mannu davvi) = by digging the earth; కిందనై న (kiMdanaina) = even below that; మనికి లేదు (maniki lEdu) = జీవించడము లేదు, జీవనము లేదు no Existence, cannot live;  మున్నిటివలెనే (munniTivalenE) = పూర్వములాగే, ఇంతకు ముందులాగే, like before, గోరు మోపనైనఁ జోటు లేదు (gOru mOpanaina jOTu lEdu) = no space even to keep a finger; యిన్నిటా (yinniTA) = in every way;  నిట్లానైతి (niTlAnaiti) =you have no alternative;  వేమి సేతువయ్యా (vEmi sEtuvayyA) = what do you propose to do? 

Literal meaning: Not much time left before the evening. (Before the death). Its not convenient to sit with legs stretched. (You cannot sit idle). Don’t think, you can derive comfort by death. That’s not an alternative. As ever before, you do cannot find iota of space to hide. In every way you have no escape route. What will you do? 

 

Explanation: మన్ను దవ్వి కిందనైన మనికి లేదు mannu davvi kiMdanaina maniki lEdu: Its common in India, we vow to achieve something even at the cost of life. Annamacharya does not approve man taking refuge in death. In this poem he declared that even death is not an alternative. See the picture below.

First, I assembled the picture on the left side by dragging various internet resources. Still, I was not satisfied. Then I stumbled upon Vincent van Gogh’s painting. The picture on the right side is an early work by Vincent van Gogh “Skull of a Skeleton with Burning Cigarette”. now I am sure, the above picture presents accurately meaning of the second line.

When we are not aligned with the truth, anything else we do including the death are part of the ignorance. The desires burn us with invisible fire and make us a refugee to them. Similarly, there are people who see refuge in death. Annamacharya never merely reproducing the classical texts. He combines his own wisdom with the classical texts to enunciate great meaning life has, if we are ready to listen.

గోరు మోపనైనఁ జోటు is indicating there is little or no space to manoeuvre. In other words it's implying that man has no choice, but one, the truth. యిన్నిటా నిట్లానైతి వేమి is indicating ‘yet man looks at everything else but the truth’.

Implied meaning: O man! You have no refuge in time, space, and death. Where will you go?

అడుగిడఁగ నవ్వల లేదు, అండనైన నుండలేదు,

పుడమిఁ గూడు గుడువనైనఁ బొద్దులేదు,

వెడఁగుఁదనము విడువలేదు, వేదమైనఁ జదువలేదు,

యెడపఁ దడప నిట్ల నీకు నేమి సేతువయ్యా॥పెక్కు॥

 

aDugiDaga navvala lEdu, aMDanaina nuMDalEdu,

puDami gUDu guDuvanaina boddulEdu,

veDagudanamu viDuvalEdu, vEdamaina jaduvalEdu,

yeDapa daDapa niTla nIku nEmi sEtuvayyA ॥pekku॥ 

Word to Word meaning: అడుగిడఁగ (aDugiDaga)  = to make a movement, to take step in right direction; నవ్వల లేదు (navvala lEdu) = is not outside (you); అండనైన నుండలేదు (aMDanaina nuMDalEdu) = did noy stay behind, did not remain quiet; పుడమిఁ (puDami) = on this earth;  గూడు (gUDu) = Food and drink; గుడువనైనఁ (guDuvanaina) = for consuming; బొద్దులేదు (boddulEdu) = no time at all;  వెడఁగుఁదనము (veDagudanamu) = వికారము, అవివేకము foolishness, folly, idiocy; విడువలేదు (viDuvalEdu) = did not leave, did not dis-associate; వేదమైనఁ జదువలేదు (vEdamaina jaduvalEdu) = neither studied Vedas;  యెడపఁ దడప (yeDapa daDapa) = now and then; నిట్ల (niTla) = this way; నీకు (nIku) = to you; నేమి సేతువయ్యా (nEmi sEtuvayyA) = What is the way out? 

Literal meaning: To take the right step, it’s not outside you. (Meaning you cannot see; therefore, your actions inevitably go wrong). Neither you remained quiet (allowing God) to take compassionate view on you. There is no time at all to enjoy the food and drink. Neither you have dis-associated from the follies.  nor you studied Vedas. Now and then you keep remembering God. Where is the way sir for you? 

 

Explanation: అడుగిడఁగ నవ్వల లేదు it's not out side you. How will you find way to it? ఏమి సేతువయ్యా (Emi sEtuvayyA) = What is the way out? 

వేదమైనఁ జదువలేదు: study of Vedas is very often involved with strict discipline and high concentration work. We may think, getting PHD degree in engineering is difficult. But, passing  VedAdhyayan is many times tougher. Annamacharya is saying, o fool, you neither have the discipline. ఏమి సేతువయ్యా (Emi sEtuvayyA) = what do you propose to do? 

అండనైన నుండలేదు (aMDanaina nuMDalEdu): You have not kept quiet. (Continued your foolish acts). It’s normal even in jails, a quiet and disciplined delinquent person is offered clemency. God also may forgive those repentant and quiet. Annamacharya states that man has not learned to remain calm or disciplined. ఏమి సేతువయ్యా (Emi sEtuvayyA) What is the alternative? 

వెడఁగుఁదనము విడువలేదు#1 (veDagudanamu viDuvalEdu): You are unable find your own fallacies ఏమి సేతువయ్యా (Emi sEtuvayyA) = How will you find? 

పుడమిఁ గూడు గుడువనైనఁ బొద్దులేదు#2(puDami gUDu guDuvanaina boddulEdu): O man do you have time for food? What are your priorities?  బొద్దులేదు is signifying that Man has no time – Not much time left for the transformation. Is the food your primary need?  Now link it with wording యెడపఁ దడప (yeDapa daDapa) = now and then. Our prayers are temporary. They are transient.  ఏమి సేతువయ్యా (Emi sEtuvayyA) Do you realize what to do? 

Thus, పుడమిఁ గూడు గుడువనైనఁ బొద్దులేదు (puDami gUDu guDuvanaina boddulEdu): means: “are you earnest about life?” Or want to be consumed by follies created by mind. Man, notice the inconsistencies you have accumulated?   How long does it take to remove them? Do you think it’s a step-by-step linear process? Moving forward little by little that will take eons. Again, understand the link with మన్ను దవ్వి కిందనైన మనికి లేదు mannu davvi kiMdanaina maniki lEdu = the doors get closed on death. Whatever path, it must be found while living. There are only two states? One is state of devotion. Other is absence of it. ఏమి సేతువయ్యా (Emi sEtuvayyA) = you really have no choice! However, can chose to be in devotion of the lord.

Implied meaning: O man! You don’t understand the movement of your mind. The aberrations of that movement are your current actions. Where is the way? Beyond the vacillations, beyond the cravings, beyond the foolish actions lies the state of devotion. You are either in it or outside it. 

వుప్పరములు మానియైన నుండలేదు లోకమందు,

నిప్పుడైన నీ విహార మిట్లనాయను

చెప్పనరుదు నీ గుణాలు శ్రీవేంకటేశ యిట్ల-

నెప్పుడును ఘనుఁడ వరయ నేమి సేతువయ్యా ॥పెక్కు॥

 

vupparamulu mAniyaina nuMDalEdu lOkamaMdu,

nippuDaina nI vihAra miTlanAyanu

cheppanarudu nI guNAlu SrIvEMkaTESa yiTla-

neppuDunu ghanuDa varaya nEmi sEtuvayyA ॥pekku॥

 

Word to Word meaning: వుప్పరములు (vupparamulu) =ఆకాశము, మీఁదు, పై భాగము, sky, the upper parts, implied meaning: conceit, high opinion of the self; మానియైన (mAniyaina) = avoiding; నుండలేదు (nuMDalEdu) = have not; {వుప్పరములు మానియైన నుండలేదు (vupparamulu mAniyaina nuMDalEdu) = did not stay away from high sounding words, you are carried away by your conceit} లోకమందు (lOkamaMdu) = in this world; నిప్పుడైన (nippuDaina) = even now;  నీ (nI) = your; విహార (vihara) = your recreational journey, your journey of life;  మిట్లనాయను (miTlanAyanu) = it went this way; చెప్పనరుదు (cheppanarudu)= its very rare; నీ (nI) = your; గుణాలు (guNAlu)= qualities;  శ్రీవేంకటేశ (SrIvEMkaTESa) = Lord Venkateswara; యిట్ల-నెప్పుడును (yiTla neppuDunu) = this way you are always; ఘనుఁడవు (ghanuDavu) = great; అరయ (araya) = after due consideration, due understanding;  నేమి సేతువయ్యా (nEmi sEtuvayyA) = What is your strategy?​

 

Literal meaning: Oh man! You observe the world from your vanity. Do you grasp what has brought your life to this point? O Lord Venkateswara, your qualities remain indescribable. Oh man! What is your strategy? 

Explanation: {వుప్పరములు మానియైన నుండలేదు (vupparamulu mAniyaina nuMDalEdu): Annamacharya is saying that we are judgemental on anything that comes our way. Do you think, its natural to judge? Is it not high headedness.   

Implied meaning: Unless man removes egotistic hat, he continues his downward journey. What avails are worldly strategies? 

#1 1. అమ్మేదొకటియు ( ammE dokaTiyu)

#2 124. ఏమి గల దిందు నెంత గాలంబైన (Emi gala diMdu neMta gAlaMbaina) 

 

 

Summary of this Keertana:

 

Chorus: You became poor by myriad bonds in the mind.  None exists for you anywhere. What will you propose to do sir? Implied meaning: O man What is holding you to be free? 

Stanza 1: Not much time left before the evening. (Before the death). Its not convenient to sit with legs stretched. (You cannot sit idle). Don’t think, you can derive comfort by death. That’s not an alternative. As ever before, you do cannot find iota of space to hide. In every way you have no escape route. What will you do? Implied meaning: O man! You have no refuge in time, space, and death. Where will you go? 

Stanza 2: To take the right step, it’s not outside you. (Meaning you cannot see; therefore, your actions inevitably go wrong). Neither you remained quiet (allowing God) to take compassionate view on you. There is no time at all to enjoy the food and drink. Neither you have dis-associated from the follies.  nor you studied Vedas. Now and then you keep remembering God. Where is the way sir for you? Implied meaning: O man! You don’t understand the movement of your mind. The aberrations of that movement are your current actions. Where is the way? Beyond the vacillations, beyond the cravings, beyond the foolish actions lies the state of devotion. You are either in it or outside it. 

Stanza 3: Oh man! You observe the world from your vanity. Do you grasp what has brought your life to this point? O Lord Venkateswara, your qualities remain indescribable. Oh man! What is your strategy? Implied meaning: Unless man removes egotistic hat, he continues his downward journey. What avails are worldly strategies?