71. రెప్పలమరఁ గదె రేపును మాపును (reppalamara gade rEpunu mApunu)

 

ANNAMACHARYA

71. రెప్పలమరఁ గదె రేపును మాపును 

Introduction: In this outstanding verse, Annamacharya described body as వూహల దేహము  (vUhala dEhamu = body made up of imagination) meaning that the body is connected to your mind thru the thought. Hence, it is the action of thought  that is giving trouble to man, not the body.

He also indirectly said that the mind is preventing you from looking fresh at things as one should. He is challenging people to resolve the riddle behind your eye lids.

ఉపోద్ఘాతము:  అసాధారణమైన, ఉత్కష్టమైన ఈ కీర్తనలోని అక్షర రమ్యత బహు సుందరము. వూహల దేహము అని వర్ణించి ఆలోచన ద్వారా శరీరం మీ మనస్సుతో కలుపబడిందని అన్నమాచార్యులు పేర్కొన్నారు. అందువల్ల, మీకు ప్రపచంలో ఇబ్బంది కలిగించేవన్నీ శరీరం నుంచి కాకుండా, ఆలోచనల ద్వారానే సంభవిస్తున్నాయని తెలియండి అన్నారు.

ఆయన​ పరోక్షంగా మనస్సు మనల్ని క్రొంగొత్త దృష్టితో చూడకుండా నిరోధిస్తుందన్నారు. మీ కంటి రెప్పల  వెనుక దాగి ఉన్న చిక్కు ప్రశ్నను పరిష్కరించమని అన్నమయ్య ప్రజలకు సవాలు విసిరారు.

 

కీర్తన

రెప్పలమరఁ గదె రేపును మాపును

యిప్పుడే తోఁచీ నిదివో కీలు     ॥పల్లవి॥ 

మనసున నున్నవి మాయలన్నియును

మనసు మరచితే మాయలు మరచును

పనివడి మనసునుఁ బారఁగవిడిచిన

కనుఁగొన మాయలు కడలే వివిగో        ॥రెప్ప॥ 

దేహమున నున్నది తెగని లంపటము

దేహ మణఁచితేఁ దెగును లంపటము

వూహల దేహమే వోమగఁ దొడఁగిన

మోహపు మాయలు మోపుల కొలఁది    ॥రెప్ప॥ 

ఆతుమ నున్నాఁడు అంతరాత్మకుఁడు

ఆతుమ మరచిన నాతఁడు మరచును

యీతఁడె శ్రీవేంకటేశ్వరుఁ గొలిచిన

చేచేతనే సుఖములు సేనాసేన         ॥రెప్ప॥ 

Details and Explanations: 

రెప్పలమరఁ గదె రేపును మాపును

యిప్పుడే తోఁచీ నిదివో కీలు ॥పల్లవి॥ 

reppalamara gade rEpunu mApunu

yippuDE tOchI nidivO kIlu   ॥pallavi॥

 

Word to Word meaning:  రెప్పలు (reppalu) = కనురెప్పలు, Eye lids, curtain; అమరఁ గదె (amara gade) = that is prepared, that is fitted;  రేపును (rEpunu) = tomorrow; మాపును (mApunu) = సాయంకాలము, పోగొట్టు, మలినముచేయు, మురికి చేయు evening, to lose (more in the sense of disillusion), to get dirty;  యిప్పుడే (yippuDE) = just now; తోఁచీ (tOchI) = flashed; నిదివో (nidivO) = (see) this one ; కీలు (kIlu) = సూత్రము, మర్మము, the point of a riddle.

Literal meaning and Explanation: Evening and tomorrow are behind the eyelids (created shields). The key to this riddle has just flashed in my mind.

రెప్పలమరఁ గదె రేపును మాపును is a riddle in itself. The curtain behind our eyes is the mind. 

Hence the meaning of the chorus is Our Mind acts like a curtain. 

The other meanings of word “మాపును” = dirtying (మలినముచేయు), thus meaning transforms “Because of our mind (ignorance), we are dirtying our tomorrow.” Actually he meant that there is no freshness in our approach and tomorrow is not going to be different from today. 

Therefore the true meaning of this chorus is: Our mind acts like a curtain to rob the freshness of tomorrow.  

భావము మరియు వివరణము: మాపును రేపును కనురెప్పల (అమర్చిన తెరల​) వెనుక దాగెను.   దీని మర్మమేమిటో  ఇప్పుడే నా మనస్సులో మెరిసింది.

రెప్పలమరఁ గదె రేపును మాపును అంటూ  మర్మగర్బంగానే చెప్పారు. కను రెప్పల వెనుక దాగిది మనస్సు.  మన మనస్సు భవిష్యత్తుకు (అడ్డు) తెరలా పనిచేస్తుంది అన్నారు.

“మాపును” = మలినముచేయు, అని తీసుకుంటే మన మనస్సు పరదాలా పనిచేసి  రేపటిలోని తాజాదనాన్ని  తీసివేసి నిన్నటి చప్పిడికూడులా  చేస్తుందని అన్నారు. 

వాస్తవానికి అన్నమయ్య “మన ఆలోచనా సరళిలో తాజాదనం లేదని; దానితో 'రేపటి రోజు’  నేటి నుండి భిన్నంగా ఉండేందుకు అవకాఅశం లేదనీ” అన్నారు. 

మనసున నున్నవి మాయలన్నియును

మనసు మరచితే మాయలు మరచును

పనివడి మనసునుఁ బారఁగవిడిచిన

కనుఁగొన మాయలు కడలే వివిగో     ॥రెప్ప॥ 

manasuna nunnavi mAyalanniyunu

manasu marachitE mAyalu marachunu

panivaDi manasunu bAragaviDichina

kanugona mAyalu kaDalE vivigO ॥reppa॥ 

Word to Word meaning: మనసున (manasuna) = in the mind; నున్నవి (nunnavi) = exists; మాయలన్నియును (mAyalanniyunu) = all the illusions;  మనసు (manasu) = mind;  మరచితే (marachitE) = if forgotten, if not remembered; మాయలు (mAyalu) = illusions; మరచును (marachunu) = forget; పనివడి (panivaDi) = intentionally; మనసునుఁ (manasunu) = the mind; బారఁగవిడిచిన (bAragaviDichina) = allowed to act at as it wishes;  కనుఁగొన (kanugona) = to find;   మాయలు(mAyalu) = illusions;  కడలే వివిగో (kaDalE vivigO)  = there is no end to it;

Literal meaning and Explanation: All the illusions are in the mind. If the mind is forgotten, then illusions are obliterated. If mind is allowed to acts as it wishes, there is no end to illusions.

Since our mind works based on memory, following it is like searching for water in mirage. We use our discretion as our mind dictates.

Now Annamacharya is saying, “As long as we follow the mind working from memory, there is no end to the tricks. The only weapon in our hands is to put an end to known misconceptions and untruths.”

He suggests that every decision should be just as careful as the decision we make to avoid impending danger. 

భావము మరియు వివరణము: భ్రమలన్నీ మనసులోనే ఉంటాయి. మనస్సు మరచిపోతే, భ్రమలు తొలగిపోతాయి. మనస్సును ఇష్టానుసారం ఉండనిస్తే (పనిచేయడానికి అనుమతించినట్లయితే)  భ్రమలకు అంతమే లేదు.

మన మనస్సు జ్ఞాపకం మీద ఆధారపడి  పనిచేస్తుంది కాబట్టి, దానిని అనుసరించటం ఎండమావులలో నీరు వెతకడమే. ప్రస్తుతము మనస్సు నిర్దేశించినట్లు మన విచక్షణను ఉపయోగిస్తాము. 

“మనం జ్ఞాపకశక్తి నుండి పనిచేసే మనస్సును అనుసరిస్తున్నంత కాలం, మాయలకు ముగింపు లేదు. తెలిసిన దురభిప్రాయాలను, అసత్యములను  వున్నపాళముగా తక్షణము వదలివేయడము ఒకటే మన చేతిలోనున్న  ఆయుధము” అని అన్నమాచార్యులు అంటున్నారు.

పొంచిఉన్న ప్రమాదాన్ని నివారించడానికి ఎంత మెలుకువతో మనం నిర్ణయం చేస్తామో అంతే  జాగరూకతతో ప్రతి నిర్ణయం  ఉండాలని ఆయన సూచిస్తున్నారు. 

దేహమున నున్నది తెగని లంపటము

దేహ మణఁచితేఁ దెగును లంపటము

వూహల దేహమే వోమగఁ దొడఁగిన

మోహపు మాయలు మోపుల కొలఁది ॥రెప్ప॥ 

dEhamuna nunnadi tegani laMpaTamu

dEha maNachitE degunu laMpaTamu

vUhala dEhamE vOmaga doDagina

mOhapu mAyalu mOpula koladi   ॥reppa॥

Word to Word meaning: దేహమున (dEhamuna) = in the body; నున్నది (nunnadi) = exists; తెగని (tegani) = continuous;  లంపటము (laMpaTamu) = many objects of attachment; aggravations; దేహము (dEhamu) అణఁచితేఁ (aNachitE) = to supress, to abate, however, here the word is used more in the sense of disengaging; దెగును (degunu) = break or burst;  లంపటము (laMpaTamu) = many objects of attachment; aggravations; వూహల (vUhala) = imagination; దేహమే (dEhamE) = body ( only); వోమగఁ (vOmaga) = రక్షించుకొనక, do not attempt to secure; దొడఁగిన (doDagina) = ప్రేరేపించు, తొందరపెట్టు, inciting, kindling;  మోహపు (mOhapu) = fascination, infatuation, distraction (causing) మాయలు (mAyalu) = illusions; మోపుల కొలఁది (mOpula koladi) = heavy burden, many bundles.  

Literal meaning and Explanation: This body continuously wants some thing or the other due to attachments it creates. If we disengage from these wants, they will subside. Do not try to preserve the body made up of imagination. There are many bundles of inciting distractions.

By the word వూహల దేహము (=body made up of imagination) Annamacharya is stating the body is connected to your mind thru the thought. Hence, it is the action of thought that is giving man trouble, not the body. Sometimes, he comes across to me like psychologist.

Thus by doing any amount of rectifications penances thru body actions is not going to result in desired direction.

Thus the liberation for the man is not thru body. Just imagine, in the name of god, amount of wasteful efforts being put by populations thru penance. The religious leaders, most often, had put the public on the wrong scent.

You will find that Annamayya is not a mere devotee, but a truly liberated soul. He wrote these verses to make people understand the true sense of devotion, not a blind faith.

భావము మరియు వివరణము: ఈ శరీరం నిరంతరం ఏదో ఒకటి లేదా మరొకటి కోరుకుంటూనే వుంటుంది. మనము ఈ కోరికల నుంచి  విడిపోతే, అవి తగ్గుతాయి. ఊహలతో తయారైన ఈ శరీరాన్ని పదిలపరచుటకు ప్రయత్నించవద్దు. పరధ్యానాన్ని ప్రేరేపించే అనేక విషయాలు మోపులకొద్దీ ఉన్నాయి. 

వూహల దేహము అని వర్ణించి ఆలోచన ద్వారా శరీరం మీ మనస్సుతో కలుపబడిందని అన్నమాచార్యులు పేర్కొన్నారు. అందువల్ల, ఇది మీకు ప్రపచంలో ఇబ్బంది కలిగించేవన్నీ శరీరం నుంచి కాకుండా, ఆలోచనల ద్వారానే సంభవిస్తున్నాయని తెలియండి. ఒక్కోసారి అన్నమాచార్యులు మానసిక శాస్త్రవేత్తా? అనిపిస్తారు.

భగవంతుని పేరిట, ప్రాయశ్చిత్తము పేరిట, పాప పరిహారము  పేరిట శరీరాన్ని వృధాగా అవస్థలకు గురి చేస్తారేగాని ఒక్క క్షణం ఆలోచించరు. (కొందరు ఎంతో దూరం నడుస్తారు,  కొందరు ఆహారాన్ని మానుకుంటారు, కొందరు ముళ్ళ మీద నిలబడతారు, ఇంకా ఏమిటేమిటో చెస్తారు) మత పెద్దలు,  తరచుగా ప్రజలను తప్పు దోవలలో నడిపించారనడానికి ఇదొక్క చరణమే చాలు.

ఈ విధంగా మనం అన్నమయ్య కేవలం భక్తుడే కాదు, నిజంగా విముక్తి పొందిన మహానుభావుడు అని తెలియవచ్చు. గుడ్డి విశ్వాసం కాకుండా భక్తి యొక్క నిజమైన భావాన్ని ప్రజలకు అర్థమయ్యేలా ఆయన ఈ కీర్తనలు రాశారు. 

ఆతుమ నున్నాఁడు అంతరాత్మకుఁడు

ఆతుమ మరచిన నాతఁడు మరచును

యీతఁడె శ్రీవేంకటేశ్వరుఁ గొలిచిన

చేచేతనే సుఖములు సేనాసేన     ॥రెప్ప॥ 

Atuma nunnADu aMtarAtmakuDu

Atuma marachina nAtaDu marachunu

yItaDe SrIvEMkaTESvaru golichina 

chEchEtanE sukhamulu sEnAsEna        ॥reppa॥ 

Word to Word meaning: ఆతుమ (Atuma) = soul; నున్నాఁడు (nunnADu) = exists; అంతరాత్మకుఁడు (aMtarAtmakuDu) = the inmost spirit, The Supreme Spirit; ఆతుమ (Atuma) = soul మరచిన (marachina) = forget;  నాతఁడు (nAtaDu) = మరచును (marachunu) యీతఁడె (yItaDe) = this one; శ్రీవేంకటేశ్వరుఁ (SrIvEMkaTESvaru)  = Lord Venkateswara; గొలిచిన (golichina) = by devotion;  చేచేతనే (chEchEtanE) = by your hands; సుఖములు  (sukhamulu) = comnforts; సేనాసేన (sEnAsEna) = చాలాచాలా, అధికము (జోహారు వంటి పదము).

Literal meaning and Explanation: The supreme spirit exists in your body. If you disregard your soul, he will also respond the same way. If you show devotion to Lord Venkateswara, the supreme Spirit, he will shower innumerable comforts.

By stating ఆతుమ నున్నాఁడు అంతరాత్మకుఁడు (Atuma nunnADu aMtarAtmakuDu), Annamayya is referring to the Bhagavad-Gita shloka उपद्रष्टानुमन्ता च भर्ता भोक्ता महेश्वर: | परमात्मेति चाप्युक्तो देहेऽस्मिन्पुरुष: पर: || 13-23|| upadraṣhṭānumantā cha bhartā bhoktā maheśhvaraḥ  / paramātmeti chāpy ukto dehe ’smin puruṣhaḥ paraḥ  (Purport: God is within this body, he is said to be different from the body. He is the witness, the patron, the bearer, the experiencer, the Supreme, the Paramatman.)

Though, God is inside all of us, we are expected to make way for him to work through our body. But what do we do? Probably the quote below by George Saunders explains man’s abstruse position clearly.

Each of us is born with a series of built-in confusions that are probably somehow Darwinian. These are:

1.  We're central to the universe (that is, our personal story is the main and most interesting story, the only story, really);

2.    We're separate from the universe , and

3.    We’re permanent (death is real, o.k., sure - for you, but not for me).

George Saunders

Thus the ultimate sense of this verse is to remove the shield behind your eyes to see the god clearly. All the illusions are created (by man himself). .

భావము మరియు వివరణము: పరమాత్మ మీ ఆత్మలోనే ఉన్నాడు. మీరు మీ ఆత్మను విస్మరిస్తే, పరమాత్మ కూడా అదే విధంగా స్పందిస్తాడు. పరమాత్మ అయిన ఈ వెంకటేశ్వరుని మీరు భక్తితో ఆరాధిస్తే,  అసంఖ్యాక సుఖాలను అనుగ్రహిస్తాడు.

ఆతుమ నున్నాఁడు అంతరాత్మకుఁడు అని భగవద్గీతలోని యీ శ్లోకాన్ని ఉటంకించారు. శ్లో||   ఉపద్రష్టానుమంతా చ భర్తా భోక్తా మహేశ్వరః । పరమాత్మేతి చాప్యుక్తో దేహేఽస్మిన్ పురుషః పరః ।।(13-23)।। (భావము: దేహములోనే ఆ సర్వోన్నత భగవానుడు కూడా ఉంటాడు. ఐనప్పటికీ, శరీరము  కంటే వేరైనవాడు, సాక్షీభూతుడు, పోషకుడు, భరించువాడు, అనుభవించువాడు, పరమేశ్వరుడు, పరమాత్మ  అని చెప్పబడుచున్నాడు.)

దేవుడు మనందరిలో ఉన్నప్పటికీ, మన శరీరం ద్వారా ఆయన పనిచేయడానికి మార్గం ఏర్పరచాలి.   కానీ మనం ఏమి చేస్తాం? జార్జ్ సాండర్స్ గారి క్రింది సందేశం మనిషి యొక్క అయోమయ స్థితిని స్పష్టంగా వివరిస్తుంది. 

(ప్రఖ్యాత శస్త్రవేత్త ఛార్లెస్ డార్విన్ చెప్పిన జీవపరిణామ సిద్ధాంతం లాగానే) మనలో ప్రతి ఒక్కరూ అంతర్నిర్మిత గందరగోళాలతో జన్మించారు. అవి: (1.)  విశ్వానికి  నేనే కేంద్రము  (అనగా, నా వ్యక్తిగత కథ ప్రధాన మరియు ఆసక్తికరమైన కథ, ఒకే నిజమైన కథ). (2.)      నేను విశ్వం నుండి వేరుగా ఉన్నాను మరియు (3). నేను శాశ్వతంగా ఉంటాను (మరణం నిజమే, ఖచ్చితంగా - మీ విషయంలో, కానీ విషయంలో వేరు).

ఈ కీర్తన యొక్క అంతిమ భావన ఏమిటంటే, భగవంతుడిని చూడటానికి మీ కళ్ళ వెనుక ఉన్న తెరలను తొలగించడమే. భ్రమలన్నీ మనిషి స్వయం కృతములే.

 

క్రింది వేమన పద్యం కూడా కీర్తనని అర్ధం చేసుకోడానికి ఉపయోగపడుతుంది.

ఆ. లేఁడు లేఁడనినను లేఁడు లేనేలేఁడు
కాఁడు కాఁడటన్న కానెకాఁడు

తోడు తోడనినను తోడనే తోడౌను

విశ్వదాభిరామ వినర వేమ.(3-10)

(Purport: Oh! Learned Vema! Deny HIS existence, HE is not there. Deny relationship HE does not belong. You invite, HE is there besides you at the very instant).

 

 

Copper Leaf: 266-2  Volume 3-378

70. వాసివంతు విడిచినవాఁడే యోగి (vAsivaMtu viDichinavADE yOgi)

ANNAMACHARYA

70. వాసివంతు విడిచినవాఁడే యోగి 

Introduction: In this beautiful verse, Annamacharya describes the fundamental problems of man as competitiveness and discrimination. As early as fifteenth century, Annamacharya made tremendous efforts in composing poems on the plight of human dilemma, in commoners language. Though a chaste Hindu yogi, I believe, he wrote these poems as he could feel the world in himself, in that indescribable act of meditation.

ఉపోద్ఘాతము: ఈ అందమైన కీర్తనలో, అన్నమాచార్యులు మనిషి యొక్క ప్రాథమిక సమస్యలను పోటీతత్వం మరియు వివక్షతగా వర్ణించారు.   ఒక సాంప్రదాయక హిందూ యోగి అయినప్పటికీ, ఐదు వందల సంవత్సరాల క్రితమే, మానవ సందిగ్ధత యొక్క దుస్థితిపై కవిత్వము సామాన్యుల భాషలో అల్లి సమాజ సేవ చేశారు. వర్ణించలేని ధ్యాన సమాధిలో మునిగి యుండగా ప్రపంచమంతటినీ తనలోనే అనుభవించి ఈ కీర్తనలను వ్రాసివుంటా రనుకోవచ్చు.

 

కీర్తన

వాసివంతు విడిచినవాఁడే యోగి; యీ-

ఆసలెల్లా విడిచిన అతఁడే యోగి        ॥పల్లవి॥

గద్దించి పారెడుతురగమువంటి మనసు
వద్దని మరలించినవాఁడే యోగి
వొద్దనే కొండలవంటి వున్నత దేహగుణాలు
దిద్ది మట్టుపెట్టువాఁడే ధీరుఁడైన యోగి          ॥వాసి॥

ముంచుకొన్న యింద్రియపు మోహజలధిలోన
వంచన మునుఁగనట్టివాఁడే యోగి
పొంచి పుణ్యపాపములు పొట్టువంటి కర్మములు
దంచి పారఁజల్లువాఁడే తత్త్వమైన యోగి ॥వాసి॥ 

వెగటుకామాదుల వెళ్ళఁగొట్టి శాంతుఁడై

వగలుడిగినయట్టివాఁడే యోగి

నిగిడి శ్రీవేంకటేపతి నిజదాసుఁడై భక్తిఁ

దగిలి నిలుపువాఁడే ధన్యుఁడైన యోగి            ॥వాసి॥ 

Details and Explanations: 

వాసివంతు విడిచినవాఁడే యోగి; యీ-

ఆసలెల్లా విడిచిన అతఁడే యోగి        ॥పల్లవి॥

 

vAsivaMtu viDichinavADE yOgi; yI-

AsalellA viDichina ataDE yOgi            ॥pallavi॥

 

Word to Word meaning:  వాసి (vAsi) = తారతమ్యము, భేదము,  difference;  వంతు (vaMtu) = పోటీ మనస్తత్వము, competitive; విడిచిన ((viDichina) = leaving, renouncing; వాఁడే (vADE) = that one only;  యోగి (yOgi) = true yogi; యీ (yI) = these; ఆసలెల్లా (AsalellA) = all desires, all wants;  విడిచిన ((viDichina) = leaving, renouncing; అతఁడే (ataDE) = that one alone; యోగి (yOgi) = true yogi.

Literal meaning and Explanation: A yogi is one who abandons discrimination and a competitive mind-set. He is the true yogi who has given up all these desires.

Have a careful observation of all our actions.  Wherefrom they emanate?  We teach our children to secure top rank in the class. In our work life, we are given increments in comparison to our peers. Whether we do it intentionally or unintentionally or without peer pressure, just because of peer presence, makes a normal person assume a goal that he must achieve?

If one is does not meet the assumed target, the individual will be subjected to stress. In case one is able to meet the expectation, it’s going to increase the stress on the individual to perform even better. Thus comparison is one of the root causes of stress in our life (because of our foolish assumptions).

"Is it possible for a person to live free from all these comparisons and discriminations?" is the question raised by Annamacharya.

This verse is a good example of Annamayya making a cosmic effort to take man to explore till the limit of his thoughts. Annamayya did not sit in a corner reciting prayers of peace. He explored various aspects of human life and suggested the root causes of human suffering, similar to Buddha.  

భావము మరియు వివరణము: తారతమ్యాలు, పోటీ మనస్తత్వము విడిచిన వాడే యోగి. ఈ కోరికలన్నీ విడిచిన అతడే నిజమైన యోగి.

మన చర్యలన్నింటినీ జాగ్రత్తగా పరిశీలించండి. అవి ఎక్కడ నుండి ఉత్పన్నమౌతాయో? తరగతిలో ఉన్నత ర్యాంకు సాధించమని  పిల్లలకు బోధిస్తాము. ఉద్యోగ జీవితంలో, మనల్ని తోటివారితో పోల్చి, వేతనములో పెంపు (ఇంక్రిమెంట్) ఇస్తారు. మనం అనుకోకపోయినా, కావాలని చేయకపోయినా, తోటివారి ఒత్తిడి లేకపోయినా, వారు అక్కడ వుండటంతోనే,  ఒక​ సాధరణ వ్యక్తిని  అలా ఆలోచించేలా చేస్తుంది. ఈ విధంగా మనం తప్పక సాధించవలసిన లక్ష్యము ఇవ్వబడుతోందా?

ఊహించిన లక్ష్యాన్ని చేరుకోకపోతే, సదరు వ్యక్తి ఒత్తిడికి లోనవుతాడు. ఒకవేళ ఉద్దేశించిన ఫలము పొందినా కూడా, అదే స్థాయిలో తిరిగి, లేదా అంతకంటే మెరుగ్గా పనిచేయడానికి వ్యక్తిపై చెప్పకయే, ఒత్తిడిని పెంచుతుంది. ఈ విధంగా పోలిక అనేది మన జీవితంలో ఒరిపిడికి మూల కారణాలలో ఒకటి (మన మూర్ఖమైన ఊహల వల్ల). 

“ఈ పోలికలు మరియు వివక్షల నుండి దూరంగా ఉండి, ఒక వ్యక్తి స్వేచ్ఛగా జీవించడం సాధ్యమేనా?” అన్న ప్రశ్న లేవనెత్తారు అన్నమయ్య​.

అన్నమయ్య మనిషిని ఆలోచనల అంచు దాకా తీసుకెళ్ళడానికి విశ్వప్రయత్నము చేశారనడానికి ఈ కీర్తన మంచి ఉదాహరణ​. అన్నమయ్య ముక్కు మూసుకుని కృష్ణా, రామా అంటూ ఒక మూల కూర్చుని భజన చేయలేదు. మానవుని వేధిస్తున్న బాధలకు మూల కారణములను, బుద్ధుడి లాగానే, వెతికి తీసారనుకోవచ్చు. 

గద్దించి పారెడుతురగమువంటి మనసు

వద్దని మరలించినవాఁడే యోగి

వొద్దనే కొండలవంటి వున్నత దేహగుణాలు

దిద్ది మట్టుపెట్టువాఁడే ధీరుఁడైన యోగి          ॥వాసి॥

 

gaddiMchi pAreDuturagamuvaMTi manasu

vaddani maraliMchinavADE yOgi

voddanE koMDalavaMTi vunnata dEhaguNAlu

diddi maTTupeTTuvADE dhIruDaina yOgi            ॥vAsi॥ 

Word to Word meaning:  గద్దించి (gaddiMchi) = గదమాయించు, rebuke; పారెడు (pAreDu) = తెంచుకొని పరుగిడు, way ward; తురగమువంటి (turagamu vaMTi) = horse like; మనసు (manasu) = mind; వద్దని (vaddani) = not required; మరలించినవాఁడే (maraliMchinavADE) = మళ్ళించిన వాడు మాత్రమే, Only the one that causes to turn back;  యోగి (yOgi) = saint, yogi; వొద్దనే(voddanE) = Within himself;  కొండలవంటి (koMDalavaMTi) = mountain like; వున్నత (vunnata) = high;  దేహగుణాలు (dEhaguNAlu) = body attributes;   దిద్ది (diddi) = correcting; మట్టుపెట్టువాఁడే (maTTupeTTuvADE) =  అడఁచు వాడు మాత్రమే, only the one annihilating; ధీరుఁడైన (dhIruDaina) =a learned;   యోగి (yOgi) = saint, yogi

 

Literal meaning and Explanation: The one who could rebuke the horse like mind from exhibiting wayward nature is true yogi. A person who is annihilating the mountain like (heaps of) body generated (sore) attributes within himself is the learned saint.

Central idea of this stanza is true yogi is aware of the movement of his thought. Normal people realise after it moves away. This may seem very trivial. But consider an incident like one vehicle touching another in traffic. Both the drivers otherwise would be good citizens. During the moment of heat, they may exchange blows OR use expletives. This we would have observed umpteen times.

భావము మరియు వివరణము: అవిధేయ స్వభావాన్ని ప్రదర్శించకుండా గుర్రము వంటి మనస్సును  మందలించగలవాడు నిజమైన యోగి. తనలోని పర్వతాల వంటి (గుట్టలుగుట్టలుగా వున్న) శరీరము కలిగించు (అవ​)లక్షణాలను తనయందే సర్వనాశనం చేస్తున్న వ్యక్తి ధీరుఁడైన సాధువు.

ఈ చరణం యొక్క ముఖ్య సందేశము: నిజమైన యోగి తన ఆలోచనలలో  కదలిక గమనించగలడు. అది కదిలిన తర్వాత సాధారణ ప్రజలు గ్రహిస్తారు. ఇది చాలా చిన్నవిషయం అనిపించవచ్చు. ఉదాహరణకు రద్దీ సమయములో ఒక వాహనం మరొక వాహనాన్ని తాకడం వంటి సంఘటనను పరిగణించండి. డ్రైవర్లు ఇద్దరూ మంచి పౌరులై కూడా, ఆ క్షణానికి వివేకము కోలుపోయి, వారు దెబ్బలాటకు దిగవచ్చు లేదా బూతులు తిట్టుకోవచ్చు​. ఇది మనము చాలాసార్లు గమనించే వుంటాము.

ముంచుకొన్న యింద్రియపు మోహజలధిలోన

వంచన మునుఁగనట్టివాఁడే యోగి

పొంచి పుణ్యపాపములు పొట్టువంటి కర్మములు

దంచి పారఁజల్లువాఁడే తత్త్వమైన యోగి      ॥వాసి॥ 

muMchukonna yiMdriyapu mOhajaladhilOna

vaMchana munuganaTTivADE yOgi

poMchi puNyapApamulu poTTuvaMTi karmamulu

daMchi pArajalluvADE tattvamaina yOgi     ॥vAsi॥

Word to Word meaning:  ముంచుకొన్న (muMchukonna) = inundating;  యింద్రియపు (yiMdriyapu) = sensory; మోహజలధిలోన (mOhajaladhilOna) =sea of  illusion; వంచన (vaMchana)  = cheating, deceit; మునుఁగనట్టివాఁడే (munuganaTTivADE) = does not get drowned;  యోగి (yOgi) = saint, yogi; పొంచి (poMchi) = వేటగాని వలె సమయముకై కాచుకుని ఉన్న​, lurking like hunter; పుణ్యపాపములు (puNyapApamulu) = both sinful and virtuous deeds; పొట్టువంటి (poTTuvaMTi) = నూర్చగా మిగిలిన తుక్కు లాంటి, like husk, bran (useless extraneous matter) కర్మములు (karmamulu) = deeds; దంచి (daMchi) = pounding; పారఁజల్లువాఁడే (pArajalluvADE) = పోఁద్రోలు; తత్త్వమైన (tattvamaina)  = సత్య స్వరూపమైన, truthful; యోగి (yOgi) = saint, yogi.

Literal meaning and Explanation: the one who assiduously saves himself from the inundating sea of illusions and deceit created by sensory activity is saint. Both sinful and virtuous deeds are lurking to bite. A true yogi meticulously discards them like we get rid of the husk and bran.

పుణ్యపాపములు పొట్టువంటి కర్మములు needs further discussion. A right thinking person would ask why to relinquish virtuous deeds? Just understand that both our conceptualised sinful and virtuous deeds are on the same scale, one is on the positive and the other on negative side. But both are material activities.  Any amount of material activity shall not liberate person. Same thing is also mentioned in Bhagavad-Gita as बुद्धियुक्तो जहातीह उभे सुकृतदुष्कृते buddhi-yukto jahātīha ubhe sukṛita-duṣhkṛite (2-50)

భావము మరియు వివరణము: ఇంద్రియ కార్యకలాపాల ద్వారా సృష్టించబడిన సముద్రమంతటి గంభీరము, లెక్కకుమించిన భ్రమలు మరియు ముంచుకొస్తున్న  మోసాల నుండి తనను తాను రక్షించుకునేవాడు సాధువు.  కాటువేయుటకు సమయముకై కాచుకుని ఉన్న పుణ్యపాపములను ధాన్యము నూర్చగా మిగిలిన తుక్కులా  భావించి పోఁద్రోలు వాడే సత్య స్వరూపమైన యోగి.

పుణ్యపాపములు పొట్టువంటి కర్మములు అన్నదానిపై మరింత చర్చ అవసరం. పుణ్యములను ఎందుకు వదులుకోవాలో ఒక పట్టాన అర్ధం కాదు. జాగ్రత్తగా పరిశీలించిన పుణ్యపాపములు రెండూ కూడా ఒకే కొలమానమున ఉన్నాయని తెలియండి.  ఒకటి సానుకూలమై, మరొకటి ప్రతికూలమై ఉంటాయి. ఐనప్పటికి రెండునూ జడ (ద్రవ్యమయమగు) కార్యములే. ఎంత కృషి చేసినా భౌతిక కార్యకలాపాల ద్వారా వ్యక్తికి విముక్తి లభించదు. "బుద్ధియుక్తో జహాతీహ ఉభే సుకృతదుష్కృతే ( 2-50)" అని భగవద్గీతలో కూడా ఇదే విషయం ప్రస్తావించబడింది 

వెగటు కామాదుల వెళ్ళఁగొట్టి శాంతుఁడై

వగలుడిగినయట్టివాఁడే యోగి

నిగిడి శ్రీవేంకటేపతి నిజదాసుఁడై భక్తిఁ

దగిలి నిలుపువాఁడే ధన్యుఁడైన యోగి          ॥వాసి॥

 

vegaTukAmAdula veLLagoTTi SAMtuDai

vagaluDiginayaTTivADE yOgi

nigiDi SrIvEMkaTEpati nijadAsuDai bhakti

dagili nilupuvADE dhanyuDaina yOgi          ॥vAsi॥ 

Word to Word meaning: వెగటు (vegaTu) = ఏవగింపు కలిగించు, unpleasant or repulsive taste; కామాదుల (kAmAdula) = lustful activities; వెళ్ళఁగొట్టి (veLLagoTTi) = drive out; శాంతుఁడై (SAMtuDai) = being calm (in mind);  వగలు (vagalu) =  మాయలు, నటన, pretentions, snobbery; ఉడిగినయట్టివాఁడే (uDiginayaTTivADE) =  అడుగంటిన వాడే, who has completely eliminated; యోగి (yOgi) = saint, yogi; నిగిడి (nigiDi) = విజృంభించు, వ్యాపించు వేగిరపడు To rise or increase, to hasten; శ్రీవేంకటేపతి (SrIvEMkaTEpati) = Lord Venkateswara; నిజదాసుఁడై (nijadAsuDai) = true servant; భక్తిఁ (bhakti) = devotion, meditation;  దగిలి (dagili) = get hooked to; నిలుపువాఁడే (nilupuvADE) = stay in that state;  ధన్యుఁడైన (dhanyuDaina) = liberated;  యోగి (yOgi) = saint, yogi.

Literal meaning and Explanation: The one who has driven out the repulsive lustful activities, completely eliminated the pretentions (and snobbery) and remain calm is a sage. The one who is a true servant of God and hastens to remain in mediation of Lord Venkateswara is truly liberated person.

The word కామాదుల వెళ్ళఁగొట్టి శాంతుఁడై is used to indicate it is not the intermission/gap between two lustful activities. Thus, the peace or calmness we feel is just the intermission/gap (euphemistically called truce) said above. True Calmness is the one felt by the liberated person.

The word నిగిడి (= to hasten) is indicating that the yogi is willingly enter into it whenever he is presented an opportunity.

భావము మరియు వివరణము: ఏవగింపు కలిగించు కామాదుల వెడలగొట్టి, కపట నటనలు, టక్కులు అడుగంటించి మనసున శాంతముగా నుండు వాడే సిద్ధుడు. శ్రీవేంకటేపతికి నిజమైన దాసుఁడై, ఆయన ధ్యానమునందే ఉండుటకు వేగిరపడు వాడు ధన్యుఁడు.

కామాదుల వెళ్ళఁగొట్టి శాంతుఁడై అని చెప్పి ప్రశాంత రెండు కామ్య కార్యకలాపాల మధ్య విడుపు లేదా విరామము కాదని సూచించడానికి ఈ రకంగా చెప్పారు. ఈ విధంగా, మనకు అనిపించే శాంతి లేదా ప్రశాంతత పైన చెప్పిన విడుపు లేదా విరామము మాత్రమే. విముక్తి పొందిన వ్యక్తి అనుభవించేది నిజమైన ప్రశాంతత.

నిగిడి (=వేగిరపడు) ద్వారా తనకు అవకాశం లభించినప్పుడల్లా యోగి ఇష్టపూర్వకంగా ధ్యానములోనికి ప్రవేశిస్తున్నాడని సూచిస్తున్నారు.

 

Copper Leaf: 27-6  Volume 1-167