T-252 నవ్వితినే గొల్లెతా నాయ మవుర గొల్లఁడా

 తాళ్ళపాక అన్నమాచార్యులు

252 నవ్వితినే గొల్లెతా నాయ మవుర గొల్లఁడా

For English version press here 

 

ఉపోద్ఘాతము

ఒక జనసమూహంలో యువకుడు

ఒక స్త్రీని చూసి చిరునవ్వు చిందిస్తాడు —

అది కేవలం పలకరింపు నవ్వు కాదు.

ఆమె తనను గుర్తించిందనటం కంటే,

తమ బంధాన్ని బహిర్గతం చేయనిస్తుందా, లేదా

అని పరీక్షించటానికి చేసిన ప్రయత్నము.

 

కానీ ఆమె, సమాజపు దృష్టిని గ్రహించి,

ఆ సంకేతాన్ని తప్పించుకుంటుంది,

తమ అనుబంధాన్ని బహిరంగంగా ఒప్పుకోకుండా

తాను ఎవరని ఎవరికీ తెలిసిపోకుండా చూసుకుంటుంది.

---

కృతిరస విశ్లేషణ​: ఈ కీర్తనని ప్రధానముగా ‘ధ్వని కావ్యం’గా భావించవచ్చును. ఎందుకంటే ఇందులో ఏ విషయము కూడా సూటిగా చెప్పకుండా ధ్వనించ బడినది. కృతి నిడివి అంతా ఏదో తెలియని లక్ష్యము కనబడుతుంది. ఇందులోని హాస్యము లేదా శృంగారము  గుణీభూత వ్యంగ్యం అనిపించుటకు బహు ఆస్కారమున్నను, ప్రాధాన్యత ధ్వనిదే కావుట వలన​ ఇది ‘ధ్వని కావ్యమే' 

దీనిలోని స్థాయీ భావమును ‘వైరాగ్యం’గా భావిస్తే కృతిలోని ముఖ్య రసము ‘శాంత రసము’ అని మనకు తెలుస్తుంది. ఇందులోని శృంగారము ‘అంగిరసమై’ సౌందర్యమును, ఇంపును కలిగిస్తుంది.  

సాహిత్యమును అర్ధము చేసుకొనుట సులభ సాధ్యము కనుక ఈ కీర్తన ‘ద్రాక్షాపాకము’ అనిపించిననూ సూచ్యార్థము మిక్కిలి క్లిష్టము కావున ఇది ‘నారికేళ పాకము’గా భావించ వలెను. 

శృంగార సంకీర్తన

రేకు: 988-5 సంపుటము: 19-514

నవ్వితినే గొల్లెతా నాయ మవుర గొల్లఁడా యెవ్వ రేమనిరే నిన్ను నియ్యకొంటిఁ బదరా ॥పల్లవి॥   కానీవే గొల్లెతా కద్దులేరా గొల్లఁడా ఔనా మఱవకువే అట్టే కానీరా నే నేమంటిని నిన్ను నీకే తెలుసురా మానితినే ఆమాట మంచిదాయఁ బదరా   ॥నవ్వి॥   అదియేమే గొల్లెతా అందుకేరా గొల్లఁడా కదిసెఁ గడుపనులు కల్లగాదురా ఇది నిక్కెమటవే ఇంతకంటె నటరా పదరకువే నీవు పలుమారు నేలరా  ॥నవ్వి॥   మెచ్చితినే గొల్లెతా మేలు లేరా గొల్లఁడా కుచ్చితిఁ గాఁగిట నిన్నేఁ గూడుకొంటిరా యిచ్చకుఁడ శ్రీ వేంకటేశుఁడను నేనే యెచ్చరించవలెనా, యెఱుఁగుదుఁ బదరా ॥నవ్వి॥

Details and Explanations:         

నవ్వితినే గొల్లెతా నాయ మవుర గొల్లఁడా

యెవ్వ రేమనిరే నిన్ను నియ్యకొంటిఁ బదరా ॥పల్లవి॥ 

Telugu Phrase	Meaning
నవ్వితినే గొల్లెతా	పురుష స్వరం:  (జనం మధ్య) నిన్ను చూసి నేను ఒక్కసారి నవ్వానంతే
నాయ మవుర గొల్లఁడా	స్త్రీ స్వరం: అది నీకు తగిన పనినా?
యెవ్వ రేమనిరే నిన్ను	పురుష స్వరం: నేను ఏ తప్పు చేశాను? (నిన్ను గుర్తు పట్టడమే తప్పా?)
నియ్యకొంటిఁ బదరా	స్త్రీ స్వరం: అలాగైతే నీవనుకున్నది దొరకదురా

భావము: (అన్నమాచార్యులు గొల్ల యువతి – గొల్ల యువకుని మధ్య జరిగే చక్కిలిగింతలతో కూడిన చమత్కార భరిత సరస సంషణలో లోతైన సందేశాన్ని చొప్పించారు.) 

పురుష స్వరం: “నేను నిన్ను చూసి గుర్తింపుగా నవ్వానంతే.” స్త్రీ స్వరం: “అది న్యాయమా?” పురుష స్వరం:  "దానిలో తప్పేమి?" స్త్రీ స్వరం: “అలాగైతే నీవనుకున్నది దొరకదురా”!

---

వ్యాఖ్యానము: 

గుబాళించే స్థాయి:

ఈ కీర్తన  విభిన్నరీతిలో ఆరంభమౌతుంది. ఒక యువకుడు, జనం మధ్యలో ఒకానొక యువతిని గుర్తించి నవ్వటంతో మొదలవుతుంది. ఆమె మాత్రం ఇతరుల సమక్షంలో తనను గుర్తించకుండా తప్పించుకుంటుంది. యువకునికి "కోరుకున్నది దొరకదని" హెచ్చరిస్తుంది. ఈ చిన్న సంభాషణే మొత్తం కీర్తనకు స్వరము, ప్రాణము.

---

భక్తి – దృష్టాంతపు స్థాయి:

ఇది విముక్తి సమీపించిన ఆత్మ​​​(పురుష స్వరం) మరియు దైవము (స్త్రీ స్వరం) మధ్య సంభాషణ.  ఆత్మ, ఇప్పుడు దివ్య సన్నిధిని గ్రహించి, ప్రపంచానికి సంకేతమివ్వడానికి ధైర్యం చేసి "నవ్వుతుంది" — తన ఆ దైవ బంధాన్ని ప్రకటించడానికి సిద్ధమౌతుంది. 

దైవము మాత్రం ఈ బహిరంగ ప్రదర్శనను అంగీకరించదు. ఇది తిరస్కారం కాదు, కానీ ఆ బంధము గోప్యము. ప్రపంచ దృష్టి నుంచి రక్షించడానికి, ప్రజలు తప్పుగా అర్థం చేసుకోకుండా సంరక్షణ. 

ఇది ఒక మర్మాన్ని గుర్తు చేస్తుంది — దేవుని సాన్నిధ్యం చాలాసార్లు “ఎదురు”గా ఉన్నా, ప్రపంచానికి, మామూలు కన్నులకు కనిపించదు; నిజమైన భక్తుడు మాత్రమే అంతరంగం నుంచి తెలియగలడు.

---

తాత్విక స్థాయి

లోతైన సత్యాలను బహిర్గతం చేయడం అపార్థాలకు దారి తీయవచ్చును. ఇక్కడ ఇక్కడ యువకుడు సత్యానికే పరీక్ష పెట్టినట్టుంది — “నవ్వు” ద్వారా బంధాన్ని ధృవీకరించమని పరోక్షంగా కోరడం. ఆ దివ్యత్వం యువకుని నవ్వును త్రోసిపుచ్చడం ఒక పాఠం చెబుతుంది — ఆధ్యాత్మిక జీవనమునకు బహిరంగ ముద్ర అవసరం లేదు. సంబంధం ఎంత లోతైనదో, అది అంత నిశ్శబ్దంగా, స్థిరంగా ఉంటుంది.

 

---

మొదటి చరణం:

కానీవే గొల్లెతా కద్దులేరా గొల్లఁడా

ఔనా మఱవకువే అట్టే కానీరా

నే నేమంటిని నిన్ను నీకే తెలుసురా

మానితినే ఆమాట మంచిదాయఁ బదరా ॥నవ్వి॥ 

పదబంధం	అర్ధము
కానీవే గొల్లెతా	పురుష స్వరం: సరే, అర్థమైంది.
కద్దులేరా గొల్లఁడా	స్త్రీ స్వరం: అవును, అలా జరగొచ్చు.
ఔనా మఱవకువే	పురుష స్వరం: మరి, మర్చిపోవద్దు.
అట్టే కానీరా	స్త్రీ స్వరం: సరే.
నే నేమంటిని నిన్ను	పురుష స్వరం: నిన్నేమన్నాను?
నీకే తెలుసురా	స్త్రీ స్వరం: అది నీకే బాగా తెలుసు. (నువ్వే తెలుసుకో)
మానితినే ఆమాట	పురుష స్వరం: సరే, ఆ మాట ఇక మళ్లీ అనను.
మంచిదాయఁ బదరా	స్త్రీ స్వరం: మంచిదే.

భావము:

గుబాళించే స్థాయి:

పల్లవి  తర్వాత, ఈ చరణంలో మాటలలో ఉత్కంఠ కొద్దిగా తగ్గుతుంది.

 

యువకుడు “సరే, అర్థమైంది” అంటాడు; యువతి కూడా “అవును, అలా జరగొచ్చు” అని ఒప్పుకుంటుంది.

అయినా మాటలలో కొద్దిగా గిలిగింత ఉంటుంది — “మరచిపోవద్దు”, “సరే”, “నేను ఏమి అన్నానో నీకే తెలుసు” వంటి చమత్కార జవాబులతో ఒక స్నేహపూర్వక మాటల బంతి యాట జరుగుతుంది.  

చివరికి యువకుడు తన తప్పును సవరించుకుంటూ, ఆ మాట ఇక పలకనని చెబుతాడు; యువతి “మంచిదే” అని ఒప్పుకుంటుంది.

---

భక్తి – దృష్టాంతపు స్థాయి:

దివ్య సాన్నిధ్యాన్ని గుర్తించిన ఆత్మ, తన అజాగ్రత్తను అంగీకరిస్తుంది — “సరే, అర్థమైంది.”

దైవం కూడా కృపతో అంగీకరిస్తుంది — “అవును, అలా జరగొచ్చు” (భక్తుడికి లోపాలు సహజం).

అయినా దైవం చెబుతుంది — “మరచిపోవద్దు” (ఇక మీదట అప్రమత్తంగా వుండాలి). ​

ఆత్మ, తాను ఏదో మాటలోనో లేదా ఆచరణలోనో చేసిన తప్పు  గ్రహించి, “ఆ మాట ఇక పలకను” అని ప్రతిజ్ఞ చేస్తుంది.

దైవం దీన్ని ఆమోదిస్తూ, ఆత్మ యొక్క సత్యసంకల్పాన్ని గుర్తిస్తుంది. 

తాత్విక స్థాయి:

ఇక్కడ “మర్చిపోవద్దు” అనేది ఆధ్యాత్మిక మార్గంలో నిరంతర అప్రమత్తత అవసరమనే సూచన. 

ఒకసారి సత్యాన్ని గమనించిన తర్వాత, మనసు మళ్లీ పాత అలవాట్లలోకి జారిపోకుండా జాగ్రత్తగా ఉండాలి. 

“నీకే తెలుసురా” — మన లోపాలను స్వయంగా తెలుసుకోవాలి. 

“మానితినే ఆమాట” — తప్పును వినయంతో అంగీకరించగలిగిన ఆత్మ, మరింత లోతైన దైవ సాన్నిధ్యానికి సిద్ధమవుతుంది. మాటలలో శుద్ధి ఆధ్యాత్మిక ప్రగతిలో కీలకం.

---

రెండవ​ చరణం:

అదియేమే గొల్లెతా అందుకేరా గొల్లఁడా

కదిసెఁ గడుపనులు కల్లగాదురా

ఇది నిక్కెమటవే ఇంతకంటె నటరా

పదరకువే నీవు పలుమారు నేలరా ॥నవ్వి॥ 

పదబంధం (Phrase)	అర్థం
అదియేమే గొల్లెతా	పురుష స్వరం: ఇది ఏమి?
అందుకేరా గొల్లఁడా	స్త్రీ స్వరం: అదే కారణం.
కదిసెఁ గడుపనులు	పురుష స్వరం: నేను పనుల్లో తీరికలేక​ ఉన్నాను.
కల్లగాదురా	స్త్రీ స్వరం: అవి అసలు నిజమైన పనులేనా? అవి నీవే కల్పించుకున్న పనులు. వాటిలో చిక్కితే బయట పడలేవు అనే అర్ధములో
ఇది నిక్కెమటవే	పురుష స్వరం: అది నిజమేనా?
ఇంతకంటె నటరా	స్త్రీ స్వరం: ఇంకా ఏముంది చెప్పడానికి?
పదరకువే నీవు	పురుష స్వరం: తొందర పెట్టకు
పలుమారు నేలరా	స్త్రీ స్వరం: నేను పదే పదే ఎందుకు గుర్తు చేయాలి?

భావము:

గుబాళించే స్థాయి:

యువకుడు ఏదో అనుకోకుండా మాట్లాడగా, యువతి దానికి “అదే కారణం” అని బదులిస్తుంది. 

అతను పనుల్లో తీరుబడిలేక ఉన్నానని అంటే, ఆమె “అవి నిజమైన పనులా?”(నా కంటే ఎక్కువా?) అని గిలిగింత పెడుతుంది. 

ఇద్దరి మధ్య “నిజం–అబద్ధం” అన్న సరదా తగువుతో చమత్కారం నడుస్తుంది. 

చివరికి యువతి “ఎందుకు నేను అడుగడుగునా గుర్తు చేయాలి?” అని చిన్న తిట్టు వేస్తుంది.

---

భక్తి – దృష్టాంతపు స్థాయి:

ఆత్మ దేవునితో — “ఇది ఏమిటి?” (ఈ పరీక్షలు?)

దైవం  — “అదే కారణం” (నీ ప్రస్తుత స్థితికి నీవే కారణం).

ఆత్మ — “నేను పనులలో మునిగి ఉన్నాను” (ప్రపంచపు కర్మలతో మునిగిపోయాను). ​

దైవం( సున్నితంగా)— “అవి నిజమైన పనులేనా? (నువ్వే కల్పించుకున్నవి కావా?)

ఆత్మ (ఇంకా నమ్మలేక) —“ఇది నిజమేనా?” 

దైవం — “ఇంకా చెప్పేదేముంది”

ఆత్మ —"నాకు వ్యవధి కావాలి. తొందరపెట్టకు."

ముగింపులో దైవం హెచ్చరిస్తుంది — “ఎందుకు నేను పదే పదే గుర్తు చేయాల్సిన అవసరమేమి?”

తాత్విక స్థాయి:

“అవి నిజమైన పనులా?” — అదంతా మాయ, దాన్నుంచి సత్యాన్ని వేరు చేయమనే ఆహ్వానం.

ప్రపంచపు చాలా పనులు ఎప్పటికీ పూర్తి అవ్వవు. మేలుని చేయవు.  

దైవం మనకు ప్రతి క్షణం గుర్తు చేయదు; మనం స్వయంగా జాగ్రత్త పాటించాలి.

“పదరకువే” — ఆధ్యాత్మిక మార్గం సహనంతో సాగాలి, తొందరతో కాదు.

ఈ చరణం, భక్తుడిని తన జీవనప్రవాహాన్ని పునఃపరిశీలించమని, తాత్కాలికంలో కాక శాశ్వతంలో ఆసక్తి చూపమని పిలుపునిస్తుంది.

---

మూడవ​ ​ చరణం:

మెచ్చితినే గొల్లెతా మేలు లేరా గొల్లఁడా

కుచ్చితిఁ గాఁగిట నిన్నేఁ గూడుకొంటిరా

యిచ్చకుఁడ శ్రీ వేంకటేశుఁడను నేనే

యెచ్చరించవలెనా, యెఱుఁగుదుఁ బదరా ॥నవ్వి॥ 

పదబంధం (Phrase)	అర్థం
మెచ్చితినే గొల్లెతా	పురుష స్వరం: నీ మాటలో మేలున్నదని అంగీకరిస్తున్నాను.
మేలు లేరా గొల్లఁడా	స్త్రీ స్వరం: అలాగైతే మంచిదే.
కుచ్చితిఁ గాఁగిట	పురుష స్వరం: నా ఒడిలోకి…
నిన్నేఁ గూడుకొంటిరా	స్త్రీ స్వరం: సరే. నేనే నీతో ఉండటానికే వచ్చాను.
యిచ్చకుఁడ శ్రీ వేంకటేశుఁడను నేనే	పురుష స్వరం: నీ సఖుడను నేనే; శ్రీ వేంకటేశుని సంకల్పమే నా మనసు.
యెచ్చరించవలెనా, యెఱుఁగుదుఁ బదరా	స్త్రీ స్వరం: ఇది గుర్తు చేయాల్సిన పనేమా? నాకు తెలిసిందే.

భావము:

గుబాళించే స్థాయి:

ఇక్కడ మాటలు సర్దుకుంటాయి.

అతను ఆమె మాటను మెచ్చుకుంటాడు; ఆమె కూడా “మంచిదే” అంటుంది.

అతను దగ్గరకు ఆహ్వానిస్తే, ఆమె “దగ్గర ఉండటానికే వచ్చాను” అని వెంటనే అంగీకరిస్తుంది.

వెంకటేశుని పేరు వచ్చే సరికి, ఆమె “అది చెప్తావా? నాకు తెల్సు” అని చిరునవ్వుతో సమాధానమిస్తుంది.

సరదా చమత్కారం ఇప్పుడు సమ్మతమైన​–సాన్నిహిత్యంగా మారుతుంది.  "లోకరంజకము తమలోనిసమ్మతము"- అన్నమాచార్యులు. 

భక్తి – దృష్టాంతపు స్థాయి:

విముక్తాత్మ దైవ నిర్ధేశాన్ని అంగీకరించగానే, దూరం కరిగి పోతుంది.

“కుచ్చితిఁ గాఁగిట” — దైవానుగ్రహపు ఒడిలో భక్తుడి ఆత్మ శాంతిని పొందుతుంది.

“నిన్నేఁ గూడుకొంటిరా” — దైవసాన్నిధ్యం దూరంలో ఉండదు; భక్తుడి అంతరంగంలోనే ఉంది.

వెంకటేశుని ప్రస్తావనతో, ఆత్మ తన సఖ్యతను శ్రీనివాససంకల్పంతో ఏకీభవించినదని తెలుపుతుంది.

అలమేలుమంగ చెప్పేది — “దాన్ని నాకు గుర్తు చేయాల్సిన అవసరం లేదు; నీ అంతర్ద్వని నాకు తెలుస్తోంది.”

ఇది తాత్కాలికం కాదు. శాశ్వతమైన యుగ్మభావము —ఆ గోప్యమైన బంధం ఇప్పుడు స్వాభావిక సమ్మతంగా వికసిస్తోంది.

తాత్విక స్థాయి:

అంగీకారం → సమీపం → సమ్మేళనం — ఈ చరణం ఆధ్యాత్మిక గమనానికి సంక్షిప్త సూచిక (మ్యాప్) వంటిది. 

అంగీకారం (మెచ్చితినే): నిజాన్ని అంగీకరించే వినయం ఆత్మను సిద్ధం చేస్తుంది. 

సమీపం (కుచ్చితిఁ గాఁగిట): ద్వైత భావం కరుగుతుంది; భక్తి “అహంభావం లేని ఆత్మీయత”గా మారుతుంది. 

సమ్మేళనం (యిచ్చకుఁడ… నేనే): కర్తృత్వం దేవసంకల్పంతో లయమౌతుంది — కర్మ ముక్తి మార్గం అవుతుంది. 

“గుర్తు చేయాలా?” అన్న దైవ సమాధానం, బాహ్య ధృవీకరణ అవసరం ముగిసిందని సంకేతం.

ఇక  నిర్ధారించుకోవాల్సింది ఏమీ లేదు; దైవపు ఆదేశాలమేరకు జీవించడమే మిగిలినది. 

---

ఈ కీర్తన ముఖ్య సందేశం

అన్నమాచార్యులు నాజూకైన, సున్నితమైన సంభాషణ ద్వారా చూపించినది ఏమిటంటే, భగవంతుని సాక్షాత్కారం  ప్రజలకు ప్రదర్శించడానికి కాదు. అది నిరూపించదగిన సిద్ధాంతం కాదు; అది ప్రత్యక్షమైన, అంతఃకార్య అనుభవం. ఆ అనుభవాన్ని వీడియోలు, పుస్తకాలు, బాహ్య రూపాల్లో పట్టుకోవడం అసాధ్యం. 

జిడ్డు కృష్ణమూర్తి వంటి తాత్విక దార్శనికులు ఇక్కడ ఒక సరియైన ఉదాహరణ: ఆయన ఎప్పుడూ “దేవుడిని చూశాను” అని చెప్పలేదు, నిరూపణలపై ఆధారపడలేదు; కేవలం మన నిస్సార జీవితానికి అతీతంగా, కాల బద్ధంకాని, చర్యలు స్పర్శలు తాక లేని అపూర్వమైన చైతన్య స్థితి వుందని, మానవులంతా ఆ వైపు దృష్టి సారించాలని సూచించారు. ​ 

ఇప్పుడు మనం ఉన్న పరిస్థితులు — విద్య, సామాజిక నిబంధనలు, మనకు అలవాట్లై  — సాక్ష్యాలు లేకుండా అంగీకరింప నివ్వవు. అంతరంగ  జ్ఞానానికి ప్రాధాన్యత ఇచ్చిన మహత్తర సంప్రదాయం దాదాపు మాయమైపోయింది. ఇప్పుడు, అన్నమాచార్యులు వదిలిన గొప్ప సంపదను మళ్ళీ తెలుసుకుని, భగవంతుని అనుభవం నిరూపణల ద్వారా కాదు, ప్రత్యక్ష అనుభవం ద్వారానే సాధ్యమని మనం గుర్తించి సాధన చేయవలె.

---

X-X-The END-X-X