T-257 ఆడే బొమ్మలు వారు ఆడించే సూత్రము నీవు

 తాళ్ళపాక అన్నమాచార్యులు

257 ఆడే బొమ్మలు వారు ఆడించే సూత్రము నీవు 

For English version press here 

ఉపోద్ఘాతము 

తోలుబొమ్మలాట కొనసాగుతూనే ఉంది 

ఈ కీర్తన ఒక అద్దంలా మనసును ప్రతిబింబిస్తుంది.

మనమే వలలలో మళ్ళీ మళ్ళీ చిక్కుకుంటుంటాం.

దైవము మన హృదయంలోనే ఉన్నాడని చెబుతారు,

కానీ మనకు అది కేవలం నీడలాగనే కనిపిస్తుంది.

 

పెద్దలు హితబోధ చేసినపుడు,

మనము దానిని నిర్లక్ష్యం చేస్తాం —

కొన్నిసార్లు ఎగతాళీ కూడా చేస్తాం.

మనము నీరు పోసేది కొమ్మలకే,

కానీ వాటిని పోషించేది వేర్లేననే

మూలసత్యాన్ని మరచిపోతాం.

 

తాళంచెవి దైవముచేతిలో వుందని తెలిసీ,

వేసారుతాం వేరే చోట్ల చూసిచూసి.

ఈ మనోస్థితి  మూలం అజ్ఞానం —

అన్నమయ్య ఇక్కడ బహిర్గతం చేస్తారు. 

శృంగార సంకీర్తన

రేకు: 1066-2 సంపుటము: 20-392

ఆడే బొమ్మలు వారు ఆడించే సూత్రము నీవు యేడో ఇన్నాళ్లు నేను ఇదెఱఁగనైతిని        ॥పల్లవి॥   నీవు చెప్పినబుద్దుల నెలఁతలు నడవఁగా ఆవలివారి దూరితి నయ్యా నేను చేవదేర తాలము చేయి నీచే నుండఁగాను వేవేలుచోట్లను వెదకితి నేను          ॥ఆడే॥   కన్నుగీఁటి నీవు వారి కైకొని మొక్కించఁగా సన్నల వారి దొబ్బితి సాదించి నేను పన్నినకూఁకటివేరై పారి నీవు వుండఁగాను వున్నతిఁ గొనలకు నీ రొగ్గి నేఁ బోసితిని      ॥ఆడే॥   కోరి పెండ్లాడిన పెండ్లి కొడకవు నీవుండఁగా గారవించితిని వారిఁ గరుణ నేను యీరీతి నన్ను శ్రీ వేంకటేశ నీవు గూడుండఁగా కారణ మిందరునంటాఁ గడల మెచ్చితిని  ॥ఆడే॥

Details and Explanations:

ఆడే బొమ్మలు వారు ఆడించే సూత్రము నీవు

యేడో ఇన్నాళ్లు నేను ఇదెఱఁగనైతిని    ॥పల్లవి॥ 

Telugu Phrase	Meaning
ఆడే బొమ్మలు వారు ఆడించే సూత్రము నీవు	సూత్రము = దారము, ఉపాయము, యంత్రము, ఏర్పాటు, ఎత్తుగడ బొమ్మ = కీలుబొమ్మ, జంత్రపు బొమ్మ మేమంతా ఆడే కీలు బొమ్మలము. మమ్మల్ని ఆడించే సూత్రము నీవు.
యేడో ఇన్నాళ్లు నేను ఇదెఱఁగనైతిని	నీవు యాడో? ఇంతకాలము ఈ విషయము ఎరగనైతిని.

సూటి భావము:

ఆడే బొమ్మలే వారు; వారిని ఆడించు సూత్రము నువ్వే. ఇన్ని రోజులుగా ఈ రహస్యం నాకు తెలియదు; ఇప్పుడిప్పుడే అర్ధమవుతోంది, గానీ నీవు యాడుంటావో తెలియదు  ప్రభూ!

గూఢార్థవివరణము: 

ఈ కీర్తనలో ఆచార్యులవారు కీలుబొమ్మలలాగ మనమంతా ఆడుతుంటామనే సాధారణ భావనను విస్తృతంగా చర్చించారు. మనను కీలుబొమ్మలలాగ ఆడించే సూత్రమేమి? ఒకటో వందో దారాలైతే తొలగించవచ్చు. అసలు ఆ సూత్రం అంటూ కనబడితే ఏదో ఒకటి చెయ్యవచ్చు. ఇక్కడ అన్నమయ్య చివరిదాకా కనబడలేదని చెప్పటంపై విచారించవలెను. 

దీనికి కారణమిది, ఆ కారణమునకు మరొకటని, అందుకు వేరొకటని..ఇలా చెప్పుకుంటూ పోతే సర్వమునకు కారణమైన వాడు "దైవము" అని తెలుస్తుంది. కానీ చెప్పడానికి సులభమైన ఇందులో కారణములను గుర్తించుటలో మానవుడు స్వయంగా పాత్ర పంచుకుంటాడు. మనలను మనము విశ్లేషించుటలో నిష్పాక్షికంగా వుండలేము. కావున ఈ పద్ధతి లోపభూయిష్టమైనది.   

ఇటువంటి స్థితిలో మానవుడు చేయగలిగినదేమి? ఇక్కడ అన్నమయ్య తాను ఏరకముగా విఫలమైనది చెబుతున్నారు. అవి ఒకటొకటి చరణములలో తెలుసుకుందాము.

---

భగవద్గీత ఏమి చెప్పింది

ఈశ్వరః సర్వభూతానాం హృద్దేశేఽర్జున తిష్ఠతి ।

భ్రామయన్ సర్వభూతాని యంత్రారూఢాని మాయయా ॥ 18-61 ॥ 

పరమేశ్వరుడు జీవుల హృదయములలో నిలిచి, జంత్రగాడు బొమ్మలను ఆడించు విధముననే సర్వప్రాణులను భ్రమింప చేయుచున్నాడు.

---

అనేక ప్రత్యక్ష కారణాల మధ్య దాగి ఉన్న అసలు మూలకారణాన్ని గుర్తించడం ఎంత కష్టమో — షెర్లాక్ హోమ్స్ ఒక మాటలో అద్భుతంగా ప్రతిబింబిస్తాడు: 

"చిన్న విషయాలే అంతులేని ప్రాధాన్యమున్నవని నేను ఎప్పటి నుంచో నా సూత్రంగా తీసుకున్నాను." "(It has long been an axiom of mine that the little things are infinitely the most important.). ఈ సందర్భంగా ముందటి కీర్తనను (Ref poem 224) గుర్తు చేసుకుందాం:

తొల్లియును మఱ్ఱాకు తొట్టెలనె యూఁగెఁ గన

చెల్లుబడి నూఁగీని శ్రీరంగశిశువు ॥పల్లవి॥

 

అనాదిగా — మనం తక్కువగా భావించే మఱ్రాకు తొట్టెల వంటి వాటిలోనే

ఆ పరబ్రహ్మము — శ్రీరంగశిశువు —

తాను ఆడుకుంటున్నట్టు, ఊగుతున్నట్టు అనిపిస్తాడు.

అతడు ఊగడంలేదు — మనమే -

మన మాయా విలువలతో, మన ఊహలతో ఊగిపోతూ,

ఆ నిశ్చల పరబ్రహ్మను సాపేక్షంగా ఊగుతున్నట్టుగా చూస్తున్నాం.

 

---

మొదటి చరణం:

నీవు చెప్పినబుద్దుల నెలఁతలు నడవఁగా

ఆవలివారి దూరితి నయ్యా నేను

చేవదేర తాలము చేయి నీచే నుండఁగాను

వేవేలుచోట్లను వెదకితి నేను      ॥ఆడే॥         

Telugu Phrase	Meaning in Telugu
నీవు చెప్పినబుద్దుల నెలఁతలు నడవఁగా	నెలఁతలు= వనితలు (ఇక్కడ నారదాది పెద్దల క్రింద పరిగణించవలెను) నీవు ఆదేశించిన మార్గములో పెద్దలైనవారు నడుస్తుంటే
ఆవలివారి దూరితి నయ్యా నేను	రేఖకు అవతలవున్నవారిని తిట్టితినయ్యా ​ నేను
చేవదేర తాలము చేయి నీచే నుండఁగాను	నా సమస్యలకు పరిష్కారమనే తాళాముచెవి చక్కగా నీదగ్గర వుంటే
వేవేలుచోట్లను వెదకితి నేను	వేల చోట్ల దాని కోసం వెదికాను

సూటి భావము:

నీవు చెప్పిన ప్రకారం జ్ఞానులు బుద్ధిగా  నీ మార్గాన నడుస్తుండగా,

నేను అర్థం చేసుకోలేక వారినే తప్పుపట్టాను.

తాళము నీ చేతిలోనే ఉండగానే,

వేల చోట్ల దాని కోసం వెదికాను.

---

గూఢార్థవివరణము:

పెద్దలు, జ్ఞానులు మంచి చెబుతారు. దైవబోధను అనుసరించమంటారు. కానీ అవి అర్థం చేసుకోలేక, వారిని తప్పుగా అర్ధం చేసుకుని; వారినే తక్కువ చేసి చూస్తాం. 

నిజమైన తాళంచెవి (సూత్రధారత్వం, దిక్సూచి) దేవుని చేతిలోనే ఉందని మనకందరకు తెలుసు. ఆ దైవాన్ని పట్టుకొనుటకు బదులు వేరే బయట ఎక్కడో వెదుకుతూనే ఉంటాం. 

ఈ ఉదాహరణలు పైపైకి అర్ధమైనట్ల నిపించినా మనము సాధారణంగా అన్నమయ్య చెప్పినట్లుగానే మనముంటున్న​ స్థితిని కొనసాగిస్తాం. ఈ శాస్త్రాలు, వేదాలు, పురాణాలు వేలాది ఏళ్ళనుంచి వున్నా మానవుని స్థితిలో అణువంతైనా మార్పు రాలేదు. చెబితే వినం.

---

రెండవ​ చరణం:

కన్నుగీఁటి నీవు వారి కైకొని మొక్కించఁగా

సన్నల వారి దొబ్బితి సాదించి నేను

పన్నినకూఁకటివేరై పారి నీవు వుండఁగాను

వున్నతిఁ గొనలకు నీ రొగ్గి నేఁ బోసితిని  ॥ఆడే॥         

తెలుగు పదబంధం	అర్థం
కన్నుగీఁటి నీవు వారి కైకొని మొక్కించఁగా	కన్నుగీఁటి నన్ను ప్రభోదించమని వారిని నువ్వే ప్రేరేపించగా
సన్నల వారి దొబ్బితి సాదించి నేను	(సన్నల వారి = సంజ్ఞల​ వారి = unable to read their sign language) వారి సంజ్ఞల భాషను అర్ధం చేసుకోలేక వారిని సాధించి త్రోసివేసాను.
పన్నినకూఁకటివేరై పారి నీవు వుండఁగాను	రహస్యముగా నీవు ప్రధానమైన వేరై వుండగాను
వున్నతిఁ గొనలకు నీ రొగ్గి నేఁ బోసితిని	పైన ఎక్కడో వున్న కొమ్మల కొనలకు నీరు పోసితిని

సూటి భావము:

కన్నుగీఁటి నన్ను ప్రభోదించమని వారిని నువ్వే ప్రేరేపించగా, ​

ఆ సంజ్ఞలను తెలియక ఆ మహాత్ములను నేనే తోసివేసాను.

నేను పన్ని కట్టుకున్న ఆశలు; ప్రతిదానికి మూలం నువ్వే ఐనప్పటికీ, ​

నేను మాత్రం ఎత్తైన కొమ్మల చివరికంటా ఎక్కి నీళ్లు పోశాను.

గూఢార్థవివరణము:

ఆ పెద్దలు కోరికోరి నన్ను ఆశీర్వదించడనికి వస్తే వెళ్ళగొట్టాను.  (అలాగే మనము వచ్చిన అవకాశాన్ని చేజార్చుకుంటాం). 

మూలానికి నీరుపోసే బదులు నేను కొమ్మలకు పోసి సంతోషపడిపోతాను. (అనవసరమైన పనులలో పడి అసలు పని మరచిపోతాను). మూలము ఒకటే వుంటుంది. కొమ్మలు అనేకము. అర్ధం చేసుకోండి. 

ఇదే విషయమును భాగవతము నాల్గవ స్కందములో (4-31-14) కూడా చెప్పిరి.

యథా తరోర్మూలనిషేచనేన
తృప్యంతి తత్స్కంధభుజోపశాఖాః .
ప్రాణోపహారాచ్చ యథేంద్రియాణాం
తథైవ సర్వార్హణమచ్యుతేజ్యా

“ఎలాగైతే ఒక వృక్షము వేర్లకు నీరు పోస్తే దాని కొమ్మలు, ఆకులు, దుంప అన్నింటికీ అందుతుందో, ఎలాగైతే ప్రాణవాయువు అన్ని ఇంద్రియాలను నిలబెడుతుందో, అలాగే అచ్యుతుని (పరమాత్ముని) ఆరాధనచేత సమస్త దేవతలు సంతృప్తి పొందుతారు.”

---

మూడవ​ ​ చరణం:

కోరి పెండ్లాడిన పెండ్లి కొడకవు నీవుండఁగా

గారవించితిని వారిఁ గరుణ నేను

యీరీతి నన్ను శ్రీ వేంకటేశ నీవు గూడుండఁగా

కారణ మిందరునంటాఁ గడల మెచ్చితిని ॥ఆడే॥ 

Telugu Phrase	Meaning in Telugu
కోరి పెండ్లాడిన పెండ్లి కొడకవు నీవుండఁగా	నేను కోరిన నిజమైన పెండ్లికొడుకువు నువ్వే అయినా
గారవించితిని వారిఁ గరుణ నేను	గౌరవించాను అత్యంత కరుణతో ఇతరులను
యీరీతి నన్ను శ్రీ వేంకటేశ నీవు గూడుండఁగా	ఈ రకముగా నాకు తెలియకుండా నాలోనే వున్న శ్రీ వేంకటేశుడా
కారణ మిందరునంటాఁ గడల మెచ్చితిని	(గడల = చిట్టచివరి జ్ఞాన దంతము వరకు) కారణము వేరే ఎవరో అనుకుంటూ చివరివరకు వారినే మెచ్చుకుంటూ జీవితం గడిపేశాను.

సూటి భావము:

నేను కోరిన నిజమైన పెండ్లికొడుకువు నువ్వే అయినా,

ఇతర వరులను గౌరవించి వారి మాటలనే వినాను.

అయినా, ఓ శ్రీవెంకటేశా, నువ్వు నాలోనే ఉండగా,

నా ఈ స్థితికి కారణము వేరే ఎవరో అని (నేనే నని తెలియక)

చివరివరకు వారినే మెచ్చుకుంటూ వున్నాను.

గూఢార్థవివరణము:ఇక్కడ అన్నమయ్య తన అజ్ఞాన స్థితిని అంగీకరిస్తున్నారు. ఇక్కడ గమనిస్తే మనము చేయవలసినవి కాక వేరే పనులలో ఇరుక్కుంటున్నామను విషయము తేటతెల్లము. ఈ రకముగా ఆ సూత్రం తప్పించి మిగిలినవి పట్టబోతాం.

---

దీనిని భగవద్గీత తో అను సంధానము చేసెదము.

వ్యవసాయాత్మికా బుద్ధిరేకేహ కురునందన ।

బహుశాఖా హ్యనంతాశ్చ బుద్ధయోఽవ్యవసాయినామ్ ॥2-41॥ 

మనలను మన సంకల్పమునుండి మరల్చునవి అనంతములు. ఇంకోరకముగా చూస్తే సంకల్పము కూడా ఒక రకమైన ప్రతిబంధకమే (గీత​ 6-2). భగవంతునితో అను సంధానము చెందుటకు గల అన్ని మార్గములు ఆటంకములే. అందుకనే అన్నమయ్యకు కనిపెట్టడం కష్టమైంది. 

---

ఇది ఎలా వుంటుందంటే, పై బొమ్మలా! రెమెడియోస్ వారో అను చిత్రకారిణి "బల్ల మీది కళ్ళు" (‘eyes on the table’ 1938 by Remedios Varo)  పరీక్షగా చూడండి. గాలిలో తేలియాడుతున్న ఒక చదును బల్ల​.  దానిపై ఒక పాత కాలపు కళ్లజోడు. విచిత్రంగా దానికి కనురెప్పలు. కళ్ళేమో దూరంగా ఆ కళ్లజోడు వైపు చూస్తున్నట్లున్నాయి. తేలియాడుతున్న బల్ల  మన మనస్సు వంటిది. తేలియాడడం అంటే స్థిరం లేదన్నమాట​. ఆ  స్థిరం లేని మనసుతో అది ఎంత కష్టమైనా కూడా దృష్టి వెలుపలకు కాదు, లోపలికి చూడమని అర్ధం.  తదేక దీక్షతో తనలోకి తాను నిష్పక్షంగా చూడడం అత్యంత కఠినము. "చెచ్చెరఁ దమకుఁ దాము చెప్పినది మాట" అని అన్నమయ్య ఇదే చెప్పారు. (రెఫరెన్స్: poem 255 “ఇతరులే మెరుఁగుదు రేమని చెప్పఁగ వచ్చు”). 

ఈ విధముగా ఆ సూత్రాన్ని లోచూపు ద్వారానే పట్టగలమని బొమ్మద్వారాను, అన్నమయ్య కీర్తన ద్వారాను తెలుస్తుంది. 

---

 ఈ కీర్తన ముఖ్య సందేశం

అన్నమయ్య ఇక్కడ ఒక లోతైన సత్యాన్ని సులభంగానే చూపిస్తారు.
‘నాకు తెలుసు’ అన్న భావమే నిజమైన అజ్ఞానం.
పాత కళ్లజోడుతో చూస్తే దారి తప్పుతాం,
కొత్త కళ్లజోడు ఎలా వుండాలో తెలియదు. 

అందుకే, మన అనుభవమునకు వచ్చిన దానిని
నిశితంగా పరిశీలించని వరకూ
మనలో ఉన్నది ఏమిటో—తెలిసినదా, తెలియనిదా—ఎప్పటికీ గ్రహించలేము.

ఈ స్థితిలో మనం కూడా
అన్నమయ్య చెప్పినట్లే “ఆడే బొమ్మలు”గానే మిగిలిపోతాం.

ఇలా కాకుండా ఉండాలంటే —

మనం ఏమి చేయాలో మనమే ఆలోచించాలి.

 

---

X-X-The END-X-X

 

257 āḍē bommalu vāru āḍiṃcē sūtramu nīvu (ఆడే బొమ్మలు వారు ఆడించే సూత్రము నీవు)

   TALLAPAKA ANNAMACHARYULU

257 ఆడే బొమ్మలు వారు ఆడించే సూత్రము నీవు

(āḍē bommalu vāru āḍiṃcē sūtramu nīvu)

తెలుగులో చదవడానికి ఇక్కడ నొక్కండి.

Introduction

The Puppet Show Continues 

This song is a mirror.
It shows how we fall, again and again, into the same traps.
Though the Divine dwells within our own hearts,
we know Him only faintly. 

When elders share the wisdom of the ages,
we neglect it—sometimes even mock it.
We pour water on the branches,
forgetting the root alone sustains them. 

We search for the keys in a thousand places,
while the Divine holds them all along.
Annamacharya, with rare clarity,
lays bare the human condition. 

శృంగార సంకీర్తన	Romantic Poem
రేకు: 1066-2 సంపుటము: 20-392	Copper Plate: 1066-2 Volume: 20-392
ఆడే బొమ్మలు వారు ఆడించే సూత్రము నీవు యేడో ఇన్నాళ్లు నేను ఇదెఱఁగనైతిని ॥పల్లవి॥   నీవు చెప్పినబుద్దుల నెలఁతలు నడవఁగా ఆవలివారి దూరితి నయ్యా నేను చేవదేర తాలము చేయి నీచే నుండఁగాను వేవేలుచోట్లను వెదకితి నేను ॥ఆడే॥   కన్నుగీఁటి నీవు వారి కైకొని మొక్కించఁగా సన్నల వారి దొబ్బితి సాదించి నేను పన్నినకూఁకటివేరై పారి నీవు వుండఁగాను వున్నతిఁ గొనలకు నీ రొగ్గి నేఁ బోసితిని ॥ఆడే॥   కోరి పెండ్లాడిన పెండ్లి కొడకవు నీవుండఁగా గారవించితిని వారిఁ గరుణ నేను యీరీతి నన్ను శ్రీ వేంకటేశ నీవు గూడుండఁగా కారణ మిందరునంటాఁ గడల మెచ్చితిని ॥ఆడే॥	āḍē bommalu vāru āḍiṃcē sūtramu nīvu yēḍō innāḻlu nēnu ide\raṃ̐ganaitini    ॥pallavi॥   nīvu ceppinabuddula nelaṃ̐talu naḍavaṃ̐gā āvalivāri dūriti nayyā nēnu cēvadēra tālamu cēyi nīcē nuṃḍaṃ̐gānu vēvēlucōṭlanu vedakiti nēnu ॥āḍē॥   kannugīṃ̐ṭi nīvu vāri kaikoni mokkiṃcaṃ̐gā sannala vāri dobbiti sādiṃci nēnu panninakūṃ̐kaṭivērai pāri nīvu vuṃḍaṃ̐gānu vunnatiṃ̐ gonalaku nī roggi nēṃ̐ bōsitini ॥āḍē॥   kōri peṃḍlāḍina peṃḍli koḍakavu nīvuṃḍaṃ̐gā gāraviṃcitini vāriṃ̐ garuṇa nēnu yīrīti nannu śrī vēṃkaṭēśa nīvu gūḍuṃḍaṃ̐gā kāraṇa miṃdarunaṃṭāṃ̐ gaḍala meccitini ॥āḍē॥

Details and Discussions:

Chorus (Pallavi):

---

         ఆడే బొమ్మలు వారు ఆడించే సూత్రము నీవు

యేడో ఇన్నాళ్లు నేను ఇదెఱఁగనైతిని    ॥పల్లవి॥

āḍē bommalu vāru āḍiṃcē sūtramu nīvu

yēḍō innāḻlu nēnu ide\raṃ̐ganaitini       ॥pallavi॥

Telugu Phrase	Meaning
ఆడే బొమ్మలు వారు ఆడించే సూత్రము నీవు	“All beings are but puppets, moving as if on their own. Yet, it is You who hold the strings that make them dance.”
యేడో ఇన్నాళ్లు నేను ఇదెఱఁగనైతిని	“For so long, O Lord, I did not realize this truth. Only now do I begin to see—yet still, I do not truly know where You are hidden.”

Literal Meaning: 

They are but puppets;

You are the hidden string by which they move.

All this while, O Lord, I did not know this secret —

only now it begins to dawn on me.

---

Interpretative Notes:

The “strings” Annamacharya speaks of are not visible cords but the bonds of existence itself. We readily see others caught in these bonds, yet fail to recognize them within ourselves. 

At first glance, the pallavi might sound like a familiar Indian philosophical metaphor — life as a puppet-show. But Annamayya does not stay at that surface. He moves immediately into a deeper problem: our confusion about cause and effect. 

What is this mysterious “string” that makes us dance? If it were just one or even a hundred threads, perhaps we could cut them. If the mechanism were visible, perhaps we could address it. But here, Annamayya laments: till the very end, the real string never reveals itself.

Why so? Because whenever we trace one cause, it leads to another, and then to yet another. This endless chain finally points to the Divine as the ultimate cause. But along the way, man himself becomes an active participant — distorting, misattributing, and misjudging. In analysing ourselves, we are never fully impartial. Hence, the method of cause-hunting is itself flawed. 

What then is left for man? Here Annamayya humbly confesses his own failures: how he missed the true source and busied himself with lesser causes. Each stanza of this poem unfolds that confession

---

Bhagavad-Gita reference:

ईश्वर: सर्वभूतानां हृद्देशेऽर्जुन तिष्ठति | भ्रामयन्सर्वभूतानि यन्त्रारूढानि मायया || 61|| 

“The Supreme Lord, dwelling in the hearts of all beings, directs them just as a puppeteer makes his dolls dance, causing all creatures to move in delusion.”

---

To identify the root cause amid countless apparent ones is no easy task. Sherlock Holmes captured this difficulty in a single axiom:

“It has long been an axiom of mine that the little things are infinitely the most important.” the smallest, most overlooked details often hold the clue to the unseen source.

---

Let us recall one of the past poems – in which Annamayya declares that Lord appears on Banyan Leaves. These leaves are of very insignificant value. (Poem 224):

తొల్లియును మఱ్ఱాకు తొట్టెలనె యూఁగెఁ గన

చెల్లుబడి నూఁగీని శ్రీరంగశిశువు ॥పల్లవి॥ 

From the very beginning —
In a cradle of banyan leaves —
The Sri Ranga Child (శ్రీరంగశిశువు)
Has been swaying ever so gently
In the silent swing of day and night,
Enchanting the world with his presence.

---

First Stanza: 

నీవు చెప్పినబుద్దుల నెలఁతలు నడవఁగా

ఆవలివారి దూరితి నయ్యా నేను

చేవదేర తాలము చేయి నీచే నుండఁగాను

వేవేలుచోట్లను వెదకితి నేను         ॥ఆడే॥

nīvu ceppinabuddula nelaṃ̐talu naḍavaṃ̐gā

āvalivāri dūriti nayyā nēnu

cēvadēra tālamu cēyi nīcē nuṃḍaṃ̐gānu

vēvēlucōṭlanu vedakiti nēnu ॥āḍē॥

Telugu Phrase	Meaning
నీవు చెప్పినబుద్దుల నెలఁతలు నడవఁగా	(నెలఁతలు  = in general ladies or beings of this world. Here it is meant the great sages)When people great sages walked the path of intelligence;
ఆవలివారి దూరితి నయ్యా నేను	While in my present state unable understand, I called them bad names
చేవదేర తాలము చేయి నీచే నుండఁగాను	To gain strength (to live properly in this world), while the key lies with you,
వేవేలుచోట్లను వెదకితి నేను	I keep searching in thousand other places.

---

Literal Meaning:

While the wise, following the understanding You taught, walked their path,
I, unable to grasp it, took them for the wrong sort.
Though the key was in Your hand, close at hand,
I went searching for it in a thousand other places.

Interpretative Notes:

The elders, the wise ones,
have always spoken words of wisdom.
They urge us to follow the Divine path.
But failing to grasp their meaning,
we misunderstand them—
and even belittle them. 

The true key — the guiding string, the compass —
lies only in the hands of God.
Yet instead of holding on to Him,
we go on searching everywhere else. 

These examples may seem clear on the surface,
but as Annamayya laments,
our condition remains unchanged.

Though scriptures, Vedas, and Puranas

have been echoing their message for thousands of years,

not an atom of change has entered human nature.

Even when told, we do not listen.

Second Stanza:

కన్నుగీఁటి నీవు వారి కైకొని మొక్కించఁగా

సన్నల వారి దొబ్బితి సాదించి నేను

పన్నినకూఁకటివేరై పారి నీవు వుండఁగాను

వున్నతిఁ గొనలకు నీ రొగ్గి నేఁ బోసితిని  ॥ఆడే॥ 

kannugīṃ̐ṭi nīvu vāri kaikoni mokkiṃcaṃ̐gā

sannala vāri dobbiti sādiṃci nēnu

panninakūṃ̐kaṭivērai pāri nīvu vuṃḍaṃ̐gānu

vunnatiṃ̐ gonalaku nī roggi nēṃ̐ bōsitini ॥āḍē॥

Telugu Phrase	Meaning
కన్నుగీఁటి నీవు వారి కైకొని మొక్కించఁగా	You by wink of your eyes, you suggested them (the great sages) to talk to me
సన్నల వారి దొబ్బితి సాదించి నేను	(సన్నల వారి = సంజ్ఞల​ వారి = unable to read their sign language) But I drove them away
పన్నినకూఁకటివేరై పారి నీవు వుండఁగాను	I see the great plan: You are root. But we don’t see that
వున్నతిఁ గొనలకు నీ రొగ్గి నేఁ బోసితిని	We try to climb the tree to water the thin ends.

Literal Meaning: 

With a wink, You had them take me up and counsel me;
but I drove those gentle ones away.
While You stood apart as the very root of all I wove and planned,
I went on pouring water on the far, high twigs.

---

Interpretative Notes: 

When the elders came,
seeking only to bless me,
I drove them away.
(So too do we cast aside
the very opportunities
that come to lift us.)

I poured water upon the branches
and delight in the waste—
lost in needless acts,
forgetting the one true work,
is to water the root.
the branches are countless.
Understand this well. 

The same truth is declared
in the Bhāgavatam (Canto IV, 4–31–14):

यथा तरोर्मूलनिषेचनॆन
तृप्यन्ति तत् स्कन्धभुजोपशाखाः ।
प्राणोपहाराच्च यथॆन्द्रियाणां
तथैव सर्वार्हणमच्युतॆज्या ॥

"As by watering the root of a tree
its trunk, branches, and leaves are nourished;
as the life-breath sustains every sense;
so too, by worship of Acyuta,
all the gods are satisfied." 

---

Third Stanza:  

కోరి పెండ్లాడిన పెండ్లి కొడకవు నీవుండఁగా

గారవించితిని వారిఁ గరుణ నేను

యీరీతి నన్ను శ్రీ వేంకటేశ నీవు గూడుండఁగా

కారణ మిందరునంటాఁ గడల మెచ్చితిని ॥ఆడే॥

kōri peṃḍlāḍina peṃḍli koḍakavu nīvuṃḍaṃ̐gā

gāraviṃcitini vāriṃ̐ garuṇa nēnu

yīrīti nannu śrī vēṃkaṭēśa nīvu gūḍuṃḍaṃ̐gā

kāraṇa miṃdarunaṃṭāṃ̐ gaḍala meccitini ॥āḍē॥

Telugu Phrase	Meaning in English
కోరి పెండ్లాడిన పెండ్లి కొడకవు నీవుండఁగా	Though you the real one I am looking for marriage.
గారవించితిని వారిఁ గరుణ నేను	yet, I was engaged in honouring others with great attention.
యీరీతి నన్ను శ్రీ వేంకటేశ నీవు గూడుండఁగా	O Lord Venkatesa! Though you are inside me all these times (I never knew your presence)
కారణ మిందరునంటాఁ గడల మెచ్చితిని	(గడల = till the last of the wisdom tooth) I keep guessing others as the cause of my present position and keep praising them till the very end (of my life)

Plain Prose Meaning:

In this stanza, Annamacharya admits his state of ignorance with remarkable honesty. He confesses: “Though You are the true bridegroom I sought for, I went on honouring other suitors, respecting their words and advice. Even so, O Lord Venkatesa, while You were ever with me, till the very end I went on praising others as the cause of my gains.”

---

Interpretative notes:

The phrase “గడల మెచ్చితిని gaḍala meccitini” carries a double resonance. On one level, it means “till the very end I kept applauding others.” On another, it hints at the wisdom tooth (the last of the teeth, erupting only at maturity). 

The unseen string: 

Annamacharya admits that even to the very end, wisdom did not truly dawn on him — he remained blind to the root while busy praising the branches. 

The Bhagavad Gita (2.41) shines light on this paradox:

व्यवसायात्मिका बुद्धिरेकेह कुरुनन्दन |
बहुशाखा ह्यनन्ताश्च बुद्धयोऽव्यवसायिनाम् || 2-41||

“Those who are resolute in purpose have a single-pointed intellect, O son of the Kurus; but the intelligence of the irresolute is many-branched and endless.” 

Our minds chase countless diversions, multiplying reasons and causes, while the One Root is ever nearby. Even our so-called “resolve” often becomes yet another obstacle (Gita 6-2). Thus, every path, however noble it seems, is but a distraction from union with the Divine. This is precisely why Annamacharya laments his failure: he kept missing the hidden thread that holds all things together. (this also means there is no path to God) 

To illuminate this struggle, we may look at Remedios Varo’s surreal painting “Eyes on the Table” (1938). A floating table hovers in mid-air, bearing an antique pair of spectacles with eyelids attached and a pair of eyes looking into the spectacles. The strange image suggests a mind adrift — unstable, ungrounded. The eyes, though, are not looking outward but inward, pointing us to the essential task: to turn vision within. To look without bias into the depths of oneself is profoundly difficult — yet it is only by such inner seeing that the invisible string is revealed.

Annamacharya echoes the same when he says in another song: “The rope that binds us is not outside — it is within.”

Thus, both the poem and the painting converge to remind us: the true cause is never in the outer branches, but in the hidden root — glimpsed only when we dare to turn inwards.

 

---

 The Message of this Poem 

Annamayya here unveils a profound truth with striking simplicity.
The thought, “I already know,” is itself the mark of ignorance.
Through old lenses we lose our way;
yet we remain unsure of what new vision should be. 

Therefore, unless we examine with utmost clarity
whatever truly enters our experience,
we can never recognize what lies within—
whether known, or still hidden. 

In such a state, we too remain,
just as Annamayya declares, mere “puppets in play.”
And to escape that fate,
we must turn inward and ask: what is it that must truly be done?

---

X-X-The END-X-X