T-293 ఆహా యేమి చేప్పేది హరి నీమాయ

 తాళ్లపాక అన్నమాచార్యులు

293 ఆహా యేమి చేప్పేది హరి నీమాయ

For English version press here

సావధానానఁ బెరిగీ సంసారవృక్షము

ఉపోద్ఘాతము

ఈ కీర్తనలో అన్నమాచార్యులు

అతి సున్నితమైన, అంతే నిశితమైన విధముగా

ఎటువంటి శంకలకు తావివ్వక

సంసారవృక్షము యొక్క నైజమును తెలుపుచున్నారు.

అది భూమిలోనిది కాదు.

కాలములోనిది కాదు.

పంచభూతాలుగా పట్టుబడే వస్తువు కాదు.

అది శరీరములో చొరబడి,

అక్కడి నుండి బాహ్యవస్తువుల రూపములో అగపడుచూ

మానవుని పరీక్షించుచున్నది.

అంతరంగము – బహ్యరంగము అనే విభజనయే మాయ.

ఈ నిర్మాణాన్ని అత్యంత సూక్ష్మంగా గమనించిన అన్నమాచార్యులకు

సంజ్ఞలన్నీ మటుమాయమవగా

ఆయన స్పష్టంగా చెప్పిన మాట —

“సావధానానఁ బెరిగీ సంసారవృక్షము.”

ఉత్సాహముతోనూ,

ఆసక్తితోనూ,

అనురక్తితోనూ,

ఆతృతతోనూ,

ఆలంబనతోనూ,

గుర్తెరుగుటతోనూ,

గమనించుటతోనూ,

స్పర్శతోనూ,

స్మరణతోనూ,

విషయములను నొక్కి పట్టినా,

వదిలిపెట్టినా,

అందుకొని భోగించినా,

త్యజించి వదిలినా,

ఊహించి మనసులో తలచినా —

ఏ మార్గములో అయినా

పెరుగునది సంసారవృక్షమే.

---

అధ్యాత్మ​ కీర్తన

రేకు: 140-1 సంపుటము: 2-172

ఆహా యేమి చేప్పేది హరి నీమాయ మోహములే చిగిరించీ మొదల జవ్వనము        ॥పల్లవి॥ యెంచఁగ భూమి యొక్కటే యేలినరాజు లెందరో పొంచి వారివెంటవెంటఁ బోవదాయను అంచల సూర్యచంద్రులనే గడెకుడుకల ముంచి కొలచి పోసీని మునుకొని కాలము         ॥ఆహా॥ దేవలోక మొక్కటే దేవేంద్రు లెందరో కైవశమై యేలఁగ నొక్కరిదీ గాదు ఆవటించి పంచభూతాలనేటి శాఖలు వెళ్లి సావధానానఁ బెరిగీ సంసారవృక్షము  ॥ఆహా॥ యిచ్చట నీ వొక్కఁడవే యిటు నీదాసు లెందరో తచ్చి యెంత సేవించినాఁ దనివిలేదు నిచ్చలు శ్రీవేంకటేశ నిధానము నీభక్తి యెచ్చినాఁడ వింతటా నీడేరీ జన్మము              ॥ఆహా॥

Details and Explanations:

పల్లవి

ఆహా యేమి చేప్పేది హరి నీమాయ

మోహములే చిగిరించీ మొదల జవ్వనము ॥పల్లవి॥ 

Telugu Phrase	Meaning
ఆహా యేమి చేప్పేది హరి నీమాయ	హరి! ఆహా నీ మాయ మా ఊహలకందనిది కదా, నేను ఇది మాయ అని ఎలా చెప్పగలను?
మోహములే చిగిరించీ మొదల జవ్వనము	(మొదల = పూర్వము నుండి) పూర్వము నుండి మోహము, యవ్వనమను పూలు చిగురించుచునే వున్నాయి కదా

---

భావము:

(అన్నమాచార్యులు జీవనము అను

ఒకానొక అద్యంతములు లేని సంసార వృక్షమును వర్ణించుచున్నారు.)

హరి! ఆహా నీ మాయ మా ఊహలకందనిది కదా, నేను ఇది మాయ అని ఎలా చెప్పగలను? పూర్వము నుండి మోహము, యవ్వనమను పూలు చిగురించుచునే వున్నాయి కదా

---

గూఢార్థవివరణము: 

మోహములే చిగిరించీ మొదల జవ్వనము

అన్నమాచార్యులు జీవనము అను

ఒకానొక అద్యంతములు లేని సంసార వృక్షమును వర్ణించుచున్నారు.

ఆ సంసార వృక్షమును పోషించునవి మొదళ్ళు.

అవిలేక అది నిరాటంకముగా పెరుగుతూ ఉండ​లేదు.

ఇక్కడ జవ్వనముతో పునరుత్పత్తి శక్తిని సుచించారు.

జవ్వనము మోహములను చిగురింపజేయును

---

'ఆహా'తో దాని నైజమును గుర్తించలేని మన అశక్తతను చెపుతున్నారు.

---

మొదటి చరణం:

యెంచఁగ భూమి యొక్కటే యేలినరాజు లెందరో

పొంచి వారివెంటవెంటఁ బోవదాయను

అంచల సూర్యచంద్రులనే గడెకుడుకల

ముంచి కొలచి పోసీని మునుకొని కాలము ॥ఆహా॥

Telugu Phrase	Meaning
యెంచఁగ భూమి యొక్కటే యేలినరాజు లెందరో	ఎంచి చూడగా, పురాతన కాలం నుండి ఈ భూమి అదే. కానీ, దానికి రాజులు మారుతూ వున్నారు.
పొంచి వారివెంటవెంటఁ బోవదాయను	అంతేకాని, ఈ భూమి ఆ రాజుల వెంబడి పోవుట లేదు.
అంచల సూర్యచంద్రులనే గడెకుడుకల	(గడెకుడుకల = గడియలను కూడు యంత్రము) ప్రక్కనే, రాత్రింబవళ్ళు అను  గడియలను కూడుతూ
ముంచి కొలచి పోసీని మునుకొని కాలము	(తన ప్రవాహములో) ముంచి (పోగులు) పోసి (ప్రక్కన వేసి) కాలము తాను ముందుకు పోతుంది.

---

భావము:

అసలంటు ఎంచి చూస్తే, పురాతన కాలం నుండి ఈ భూమి అదే. కానీ, దానికి రాజులు మారుతూ వున్నారు. కానీ భూమి వారిని వెంబడించదు. అలాగే, రాత్రింబవళ్ళు అను మానములతో తన ప్రవాహములో సమస్తమును ముంచి, పోగులుగా ప్రక్కన వేసి, కాలము తాను ముందుకు పోతుంది.

---

గూఢార్థవివరణము: 

ముంచి కొలచి పోసీని మునుకొని కాలము

ఆ సంసార వృక్షము నైజామును గుర్తించలేము.

ఈ సంసార వృక్షమునకు భౌతికంగా ఆధారం భూమి.

దాని మొదలు, కొమ్మలు కాలం.

భూమి ఆ వృక్షపు అనవాళ్ళు తెలుపదు.

కాలము దాని జాడలను తెలియనీయదు.

భూమి మీద ఆయా రాజుల జాడలు

ఎటువంటి అధారములు లేకుండా మాయమైనట్లు

కాలము జాడలతో గానీ, ఏ విధమైన బండ గుర్తులతో గానీ

ఇది ఇక్కడి నుండి మొదలైనది అని చెప్పుటకు వీలునివ్వక

తాను కప్పిన వాటినన్నిటిని

కొంత సమయం తర్వాత

ఎటువంటి ఔదార్యము చూపక పోగులుగా ప్రక్కన వేసి,

ముందుకు సాగుతుంది.

పై వివరణలతో ఆధారములను బట్టి గానీ,

కాలములో వెనుకకు వెళ్ళి కానీ దాని నైజాము తెలియలేము.

---

రెండవ​ చరణం:

దేవలోక మొక్కటే దేవేంద్రు లెందరో

కైవశమై యేలఁగ నొక్కరిదీ గాదు

ఆవటించి పంచభూతాలనేటి శాఖలు వెళ్లి

సావధానానఁ బెరిగీ సంసారవృక్షము          ॥ఆహా॥

Telugu Phrase	Meaning
దేవలోక మొక్కటే దేవేంద్రు లెందరో	దేవతాలోకము ఒక్కటే.  కానీ దేవేంద్రులు మారుతుంటారు.
కైవశమై యేలఁగ నొక్కరిదీ గాదు	ఎవరూ దీనిని కైవశము చేసుకొన వీలుగాదు.
ఆవటించి పంచభూతాలనేటి శాఖలు వెళ్లి	(ఆవటించు = రాబట్టు, సంగ్రహించు, సంతరించు, సమకట్టు. పంచభూతాలనేటి శాఖలు వెళ్లి = పంచభూతాల శాఖలు ఆయా చోట్లకు చేరుకొని) మానవునిలోని పంచభూతాల శాఖలు ఆయా చోట్లకు చేరుకొని రాబట్టు, సంగ్రహించు, సంతరించు, సమకట్టు విషయములు ఆకలింపుకు వచ్చును.
సావధానానఁ బెరిగీ సంసారవృక్షము	(సావధానానఁ = ఉత్సాహం, ఆసక్తి, అనురక్తి, ఆతృత, ఆలంబన, గుఱుతెఱుగుటతోను, గమనించుటతోను, స్పర్శతోను, స్మరించుటతోను, ఇవికాక ఆయా విషయములను నొక్కి పట్టుటతోను, ) సావధానానఁ పెరుగును సంసారవృక్షము. (అనగా ఏమి చేసినను, అందుకొని భోగించినా, ఊహించి మనసులో తలచినా, త్యజించి వదిలినా పెరుగును ఈ సంసారవృక్షము).

సూటి భావము:

దేవతాలోక మొక్కటే. కానీ, దేవేంద్రులు మారుతూ వుంటారు. అ దేవేంద్ర సింహాసనం ఎవరికి స్వాధీనం కాదు. మానవునిలోని పంచభూతాల శాఖలు ఆయా చోట్లకు చేరుకొని రాబట్టు, సంగ్రహించు, సంతరించు, సమకట్టు విషయములు ఆకలింపుకు వచ్చును. సావధానానఁ (= ఉత్సాహం, ఆసక్తి, అనురక్తి, ఆతృత, ఆలంబన, గుఱుతెఱుగుటతోను, గమనించుటతోను, స్పర్శతోను, స్మరించుటతోను, ఇవికాక ఆయా విషయములను నొక్కి పట్టుటతోను, వదిలిపెట్టుటతోను) పెరుగును సంసారవృక్షము. (అనగా ఏమి చేసినను, అందుకొని భోగించినా, ఊహించి మనసులో తలచినా, త్యజించి వదిలినా పెరుగును ఈ సంసారవృక్షము).

---

అన్వయార్థం:

ఈ దేహమునకు ఎవరూ యజమానులు కారు.

పంచభూతాల శాఖలు దేహములో ప్రవేశించి

ఆవటించి అందించు ఆకలింపులు అంతే.

ఈ అనిత్యములను తెలియుట,

వానికి మూలమును చూచుట ముఖ్యం.

మూలము తెలియు వాడు తెలివి పడును.

తెలియని వాని తెలివి సంసారవృక్షము.

---

గూఢార్థవివరణము:

సావధానానఁ బెరిగీ సంసారవృక్షము

ఆ సంసారవృక్షము నైజమును విశదీకరించు చున్నారు.

ఆ సంసార వృక్షము నైజామును

భూమి ఆధారముగా గానీ,

కాలమును బట్టి గానీ తెలియలేము.

---

దానికి ఎవరు కర్తలు కారు. యజమానులు కారు.

గమనించిన "సావధానానఁ" మనో కార్యముల మీదకు ఎక్కువ ఒరిగి వుంది.

అవి చేపట్టినా, పట్టక పోయునా ఆ వృక్షము పెరుగుతోంది.

అదే చిక్కు.

---

దానికి గల ఒకే వొక చికిత్స దాని మూలము వరకు దూరుట​.

భగవద్గీతలో పేర్కొన్నది ఇదే

 

న రూపమస్యేహ తథోపలభ్యతే

నాంతో న చాదిర్న చ సంప్రతిష్ఠా ।

అశ్వత్థమేనం సువిరూఢమూలమ్

అసంగశస్త్రేణ ధృడేన ఛిత్త్వా ।। 15-3 ।।

(ఈ వృక్షము యొక్క నిజ స్వరూపము

ఈ జగత్తులో గ్రహింపబడదు,

దాని యొక్క మొదలు, చివర, లేదా

సనాతన అస్తిత్వము కూడా అర్థం కావు.

కానీ, ఈ యొక్క లోతైన వేర్లు కల అశ్వత్థ వృక్షమును

అనాసక్తి/వైరాగ్యమనే బలమైన గొడ్డలిచే ఖండించివేయాలి). 

---

దీనికి "‘నేను’ అను గ్రహణ విధానం" మూలము.

దానికి 'నేను’ అన్నది అధిగమించకుండా దారి లేదు

దానిని మానసిక​ మరణము సంభవించ కుండా తొలగించుట ఎట్లు?

దైవ కృపను నమ్మక ఇది సాధ్యం కాదు.

నమ్మకం లేక దైవ కృప సంభవించదు.

 ఈ మీమాంసలో పడినవారు ధైర్యం చేయలేరు.

---

అందుకే ఆచార్యులవారు

 "తచ్చి యెంత సేవించినాఁ దనివిలేదు"

(యెంత సేవించినాఁ దనివిలేదు అను సాకును వదలుము)

అన్నారు.

తనకు సత్యమునకు మధ్య​ అడ్డులన్నీ తొలగించువాడు ఇవి ఆలోచించడు.

---

కావున

"సావధానానఁ బెరిగీ సంసారవృక్షము"

ఒక ప్రతిపాదన కాదు.

కళ్ళ ముందు వున్న​ కఠిన వాస్తవం.

---

మూడవ​​ చరణం:

యిచ్చట నీ వొక్కఁడవే యిటు నీదాసు లెందరో

తచ్చి యెంత సేవించినాఁ దనివిలేదు

నిచ్చలు శ్రీవేంకటేశ నిధానము నీభక్తి

యెచ్చినాఁడ వింతటా నీడేరీ జన్మము          ॥ఆహా॥

Telugu Phrase	Meaning
యిచ్చట నీ వొక్కఁడవే యిటు నీదాసు లెందరో	వారున్నవైపు అన్నమాచార్యులకు దైవము (సత్యము) మాత్రము కానవస్తున్నది. ఇంకొక వైపు అనేక మంది భక్తులు అగపడుతున్నారు
తచ్చి యెంత సేవించినాఁ దనివిలేదు	(తచ్చి = సాకు) యెంత సేవించినాఁ దనివిలేదు అను సాకును వదిలి
నిచ్చలు శ్రీవేంకటేశ నిధానము నీభక్తి	(నిచ్చలు = ఎల్లప్పుడు, నిధానము = నిక్షేపము, దాచుకొన్నది) శ్రీవేంకటేశ ఎల్లప్పుడు నీ భక్తి దాచుకొన్న నిక్షేపం వంటిది.
యెచ్చినాఁడ వింతటా నీడేరీ జన్మము	హెచ్చైనవాడవు శ్రీవేంకటేశ నీవు. నా జీవితం ధన్యం.

సూటి భావము:

(అన్నమాచార్యులు తనను తాను ఎఱిగి,  "సావధానానఁ బెరిగీ సంసారవృక్షము" అని ప్రజలకు అదేశమిచ్చి ఇలా అంటున్నారు) యెంత సేవించినాఁ దనివిలేదు అను సాకును వదిలి, తీక్షణముగా సంసారవృక్షమును తెలియు వారికి ఓ దేవా నీ వొక్కఁడవే. యిటు  (ఈ సంసారములో) నీదాసు లెందరో. ఎల్లప్పుడు నీ భక్తి దాచుకొన్న నిక్షేపం వంటిది. హెచ్చైనవాడవు శ్రీవేంకటేశ నీవు. నా జీవితం ధన్యం.

---

గూఢార్థవివరణము:

యిచ్చట నీ వొక్కఁడవే యిటు నీదాసు లెందరో

ఏక రంధియై సత్యముకై పాకులాడువారు

తమలో తామేమి కోల్పోవుతున్నది గమనించక విడుచుదురు.

ఇక్కడ అన్నమాచార్యులకు అదే ఎదురౌతున్నది.

'నేను'ను విడిచిన వారి దేహము పరమాత్ముని మాత్రమే చూడ గలుగుతున్నది.

ఆ స్థితిలోవారికి తానెవరో తెలియదు.

దైవకృప వారి హృదయమంతా నిండినది.

వారికి శ్రీవేంకటేశు దాసులు అనేకులు స్ఫురణకువచ్చిరి.

---

తచ్చి యెంత సేవించినాఁ దనివిలేదు

(మిషలు, సాకులకు స్థానము  లేదు)

ఏక రంధియై కాక వేరే ఏ విధముగా ఎన్ని పాట్లు పడినను ప్రయోజనములేదు.

సాకులు చూపవద్దు. 'మాకదిలేదు, ఇదిలేదు' అను మిషలు పనిచేయవు.

 

నిచ్చలు శ్రీవేంకటేశ నిధానము నీభక్తి

అన్నమాచార్యులు అనేక సార్లు ప్రేర్కొన్న సంపదలు తనలోనే నిక్షిప్తమైవున్నవే.

యెచ్చినాఁడ వింతటా నీడేరీ జన్మము

. ఆచార్యుల వారు తాను ఎక్కడ వున్నది తెలుపలేకపోయినా

ఎంతో ఎత్తుకు ఎదిగినట్లు తెలియుచున్నది

---

X-X-The END-X-X

292 ayyō māyalaṃ̐ boṃdi aṃduniṃdu nunnavāru (అయ్యో మాయలఁ బొంది అందునిందు నున్నవారు)

 TALLAPAKA ANNAMACHARYULU

292 అయ్యో మాయలఁ బొంది అందునిందు నున్నవారు

(ayyō māyalaṃ̐ boṃdi aṃduniṃdu nunnavāru) 

తెలుగులో చదవడానికి ఇక్కడ నొక్కండి.

INTRODUCTION

In this kīrtana,

Annamacharya employs the compound expression

“అందునిందు నున్నవారు”

to indicate beings existing across various planes of existence.

This includes beings ranging

from the netherworlds to the realms of gods.

Annamacharya points out that

these beings are not separate creations;

they are none other than those who once lived on this very earth

and later attained those states

according to the fruition of their deeds (karma).

However exalted these planes may appear,

all such beings remain firmly within

the cycle of birth–death–rebirth (bhava).

Therefore, Annamacharya asserts that

beings who themselves abide within bhava

do not possess the capacity

to bestow liberation upon others.

---

అధ్యాత్మ​ కీర్తన	Philosophical Poem
రేకు: 102-6 సంపుటము: 2-12	Copper Plate: 102-6 Vol: 2-12
అయ్యో మాయలఁ బొంది అందునిందు నున్నవారు యియ్యగొనఁ గర్తలుగా రెఱఁగరు జడులు    ॥పల్లవి॥ చుక్కలై యుండినవారు సురలై యుండినవారు యిక్కడనుండి పోయిన యీజీవులే దిక్కుల వారి నిందరు దేవతలంటా మొక్కేరు యొక్కుడైన హరి నాత్మ నెఱఁగరు జడులు ॥అయ్యో॥ పాతాళవాసులను పలులోకవాసులును యీతరవాత నుండిన యీ జీవులే కాతరాన వారిపుణ్యకతలే వినేరు గాని యీతల శ్రీహరికత లెఱఁగరు జడులు         ॥అయ్యో॥ యిరవెఱిఁగిన ముక్తు లెఱఁగని బద్దులు యిరవై మనలోనున్న యీజీవులే సిరుల మించినవాఁడు శ్రీవేంకటేశ్వరుఁడే శరణాగతులు దక్క చక్కఁ గారు జడులు     ॥అయ్యో॥	ayyō māyalaṃ̐ boṃdi aṃduniṃdu nunnavāru yiyyagonaṃ̐ gartalugā re\raṃ̐garu jaḍulu॥pallavi॥ cukkalai yuṃḍinavāru suralai yuṃḍinavāru yikkaḍanuṃḍi pōyina yījīvulē dikkula vāri niṃdaru dēvatalaṃṭā mokkēru yokkuḍaina hari nātma ne\raṃ̐garu jaḍulu॥ayyō॥ pātāḻavāsulanu palulōkavāsulunu yītaravāta nuṃḍina yī jīvulē kātarāna vāripuṇyakatalē vinēru gāni yītala śrīharikata le\raṃ̐garu jaḍulu॥ayyō॥ yirave\riṃ̐gina muktu le\raṃ̐gani baddulu yiravai manalōnunna yījīvulē sirula miṃcinavāṃ̐ḍu śrīvēṃkaṭēśvaruṃ̐ḍē śaraṇāgatulu dakka cakkaṃ̐ gāru jaḍulu॥ayyō॥

Details and Discussions:

Chorus (Pallavi):

---

అయ్యో మాయలఁ బొంది అందునిందు నున్నవారు

యియ్యగొనఁ గర్తలుగా రెఱఁగరు జడులు ॥పల్లవి॥

ayyō māyalaṃ̐ boṃdi aṃduniṃdu nunnavāru

yiyyagonaṃ̐ gartalugā re\raṃ̐garu jaḍulu ॥pallavi॥ 

Telugu Phrase	Meaning
అయ్యో మాయలఁ బొంది అందునిందు నున్నవారు	Alas! Those who are caught in Māyā — the deceptions that manufacture and sustain states of existence — and those who appear to reside across various realms (lokas).
యియ్యగొనఁ గర్తలుగా రెఱఁగరు జడులు	None of them have the authority or power to grant Liberation (Moksha). The dull-witted (those lacking subtle perception) in this world do not realize this truth.

---

Literal Meaning: 

Alas! Beings caught in the illusions that create and sustain various states of existence, even those who appear to inhabit higher realms, are not capable of granting Liberation. The dull-minded of this world remain unaware of this reality.

---

Interpretative Notes:  

The Central Insight

Annamacharya delivers a sharp and unsettling truth. Human beings often look upward — toward gods, celestial beings, exalted powers, or refined spiritual states —expecting salvation from them. Annamacharya dismantles this illusion decisively. 

Those beings who appear to “reside here and there” (అందునిందు నున్నవారు) are merely occupants of more refined compartments within the same house of Māyā. They inhabit subtler or more pleasurable states, but they remain bound by bhava — the condition of becoming, governed by time, continuity, and decay. 

Liberation does not lie in existing to a new ground but in exit from existence as a conditioned process.

---

The 31 Planes of Existence (Buddhist Philosophy) 

Annamacharya's reference to those "residing here and there" (అందునిందు నున్నవారు) perfectly mirrors the 31 Planes of Existence described by the Buddha. If a state (or plane of existence) can be recognized by name or form, it is still a part of the "Becoming" and therefore a form of bondage. 

Birth (or Rebirth) into these planes does not occur only from the human realm; it arises through karma from any conditioned state. However, human birth is uniquely capable of recognizing bondage itself and stepping out of it. This is the hidden emphasis shared by the Buddha, the Gita, and Annamacharya.

---

Alignment with Bhagavad Gita 3–10

सहयज्ञा: प्रजा: सृष्ट्वा पुरोवाच प्रजापति: |

अनेन प्रसविष्यध्वमेष वोऽस्त्विष्टकामधुक् || 3-10||

saha-yajñāḥ prajāḥ sṛiṣhṭvā purovācha prajāpatiḥ

anena prasaviṣhyadhvam eṣha vo ’stviṣhṭa-kāma-dhuk 

Purport: At the beginning of creation, the Creator brought forth humanity along with prescribed duties (yajñas), saying: “By these you shall prosper; they shall fulfil your desires.” 

All the higher realms described by the Buddha — including the 31 planes — are essentially fruits of refined yajñas and karmic merit. They offer prosperity, power, pleasure, and longevity, but they are not Liberation. 

True Meaning of Yajña

Yajña means letting go, not accumulation. The ultimate yajña is the abandonment of the doer-sense (కర్తృత్వ​ భావన). As long as rewards are sought, conditioned existence continues.

---

By using the word “జడులు”(Jadulu), Annamacharya is not insulting humanity. Rather, he is diagnosing a lack of subtlety and sensitivity (సూక్ష్మగ్రాహ్యత).

---

This Pallavi is a moment of clear seeing.

Annamacharya exposes the deepest human error:

mistaking elevation within illusion for transcendence beyond it.

---

First Stanza:

చుక్కలై యుండినవారు సురలై యుండినవారు

యిక్కడనుండి పోయిన యీజీవులే

దిక్కుల వారి నిందరు దేవతలంటా మొక్కేరు

యొక్కుడైన హరి నాత్మ నెఱఁగరు జడులు ॥అయ్యో॥

cukkalai yuṃḍinavāru suralai yuṃḍinavāru

yikkaḍanuṃḍi pōyina yījīvulē

dikkula vāri niṃdaru dēvatalaṃṭā mokkēru

yokkuḍaina hari nātma ne\raṃ̐garu jaḍulu ॥ayyō॥ 

Telugu Phrase	Meaning
చుక్కలై యుండినవారు సురలై యుండినవారు	Those who appear as stars and those who exist as celestial beings (devas)
యిక్కడనుండి పోయిన యీజీవులే	Are none other than beings who departed from this very human world
దిక్కుల వారి నిందరు దేవతలంటా మొక్కేరు	Seeing beings in various directions and realms, people mistake them for gods and worship them
యొక్కుడైన హరి నాత్మ నెఱఁగరు జడులు ॥అయ్యో॥	Yet they fail to recognize Hari—the One greater than all, residing as their own Self; such people are dull in perception

---

Literal Meaning:

Those who exist as stars or as celestial beings are not fundamentally different entities; they are beings who once departed from this very human realm (for example, Dhruva). People, seeing exalted beings in different directions and higher realms, mistake them for gods and worship them. Yet they fail to recognize Hari—the One who is beyond all of them and who abides as their own inner Self. This failure arises from lack of intelligent perception.

---

Interpretative Notes: 

“యొక్కుడైన హరి నాత్మ నెఱఁగరు జడులు”

is the key line.

Here, “యొక్కుడైన” must be understood

not as “higher by position”,

but as that which is greater than all because,

it is the very basis of all existence.

The human mind instinctively structured around relativity.

What is Visible, hierarchically elevated

is easier for the mind to comprehend and believe.

Leaving aside this solid evidence

Who would want to chase that invisible Hari within?

(obviously only handful few)

---

Human beings fall into confusion by dividing reality into

“inner” and “outer” worlds and

treating them as separate.

In truth, these two are reflections of one another—

mutually dependent and arising together.

When observed carefully,

all of these remain objects within consciousness.

High or exalted awareness also part of this consciousness.

---

The Divine—

or Liberation—

is not an object within awareness.

No matter how far, how cleverly one extends

what lies within awareness,

there is no pathway from there to what lies beyond its reach.

Hence Annamacharya sharply points out:

“మాయ అను భవనములోని పై అంతస్తులను

భవస్థితి నుండి మోక్షమునకు దారిలేదు.”

There is no path to Liberation from the upper floors of the house of illusion.

---

By calling people “జడులు”, Annamacharya is not condemning them. “He is pointing to an indifference and an inability to catch a subtle yet decisive moment.”

---

Second Stanza:

పాతాళవాసులను పలులోకవాసులును

యీతరవాత నుండిన యీ జీవులే

కాతరాన వారిపుణ్యకతలే వినేరు గాని

యీతల శ్రీహరికత లెఱఁగరు జడులు          ॥అయ్యో॥

pātāḻavāsulanu palulōkavāsulunu

yītaravāta nuṃḍina yī jīvulē

kātarāna vāripuṇyakatalē vinēru gāni

yītala śrīharikata le\raṃ̐garu jaḍulu॥ayyō॥ 

Telugu Phrase	Meaning
పాతాళవాసులను పలులోకవాసులును	Beings residing in the nether worlds and in various other realms
యీతరవాత నుండిన యీ జీవులే	Are none other than beings who, after being born on this earth, reached those realms
కాతరాన వారిపుణ్యకతలే వినేరు గాని	Driven by fear, agitation, and insecurity, people eagerly listen to the meritorious stories of such beings
యీతల శ్రీహరికత లెఱఁగరు జడులు	But they fail to recognize the greatness and majesty of Sri Hari on this side (the fear-free side); such people lack subtle discernment

---

Literal Meaning:

 

Those who reside in the nether regions or in various higher worlds are not fundamentally different beings; they are souls who, after being born on this very earth, attained those realms. Out of fear, insecurity, and restlessness, people become eager to hear the stories of the merits and glories of such beings. Yet, they fail to recognize the immeasurable greatness of Sri Hari —that lies on the other side—beyond fear and agitation.

---

Interpretative Notes: 

The phrase “కాతరాన” is the crucial pivot in this stanza.

Kātaramu signifies:

fear,

timidity,

inner agitation,

psychological restlessness,

the urge for reassurance.

“కాతరాన” therefore means being propelled by fear and insecurity.

As long as cause-and-effect, reason, and assurance operate,

the human mind keeps circling within the inner edges of awareness

(ఎఱుకలోపలి అంచులు).

Structures that provide explanation, merit, reward, and continuity

offer psychological comfort.

Because they offer reassurance, they appear to be truth.

---

But what lies beyond this flow of becoming

exists on the other shore of causality

That which is beyond this life stream:

does not arise from causes,

does not depend on merit,

does not respond to fear,

does not provide reassurance.

Honestly none who wants risk such an uncertain adventure.

Therefore, we continue to believe the one

that is giving reassurance, confidence.

No wonder, we remain inert (“జడులు”)

---

When Annamacharya says:

“యీతల శ్రీహరికత లెఱఁగరు జడులు”

“They cannot recognize the greatness of Sri Hari on the other side.”

“That side” does not mean a different spatial location.

It means the dimension free from fear, causality, and becoming.

That which transcends cause-and-effect only can know that.

---

Those operating within the boundaries of fear

can never know the other side.

No wonder, we remain inert (“జడులు”)

---

Third Stanza:

యిరవెఱిఁగిన ముక్తు లెఱఁగని బద్దులు

యిరవై మనలోనున్న యీజీవులే

సిరుల మించినవాఁడు శ్రీవేంకటేశ్వరుఁడే

శరణాగతులు దక్క చక్కఁ గారు జడులు          ॥అయ్యో॥

yirave\riṃ̐gina muktu le\raṃ̐gani baddulu

yiravai manalōnunna yījīvulē

sirula miṃcinavāṃ̐ḍu śrīvēṃkaṭēśvaruṃ̐ḍē

śaraṇāgatulu dakka cakkaṃ̐ gāru jaḍulu॥ayyō॥

Telugu Phrase	Meaning
యిరవెఱిఁగిన ముక్తు లెఱఁగని బద్దులు	(ఇరవు= suitable, fitting, appropriate, in harmony) The bound cannot recognise liberation that is appropriate and true.
యిరవై మనలోనున్న యీజీవులే	(ఇరవు= position) those who form position and establish identity continue to exists among us here.
సిరుల మించినవాఁడు శ్రీవేంకటేశ్వరుఁడే	The one who surpasses all worldly wealth, power, and enjoyment is Sri Venkateshwara alone.
శరణాగతులు దక్క చక్కఁ గారు జడులు	(చక్కఁ = supple, responsive, capable of attunement; చక్కఁ గారు = lacking that agility). Except to those who surrender, He does not reveal Himself clearly. The rest remain inert—unable to align or respond.

---

Literal Meaning:

Those who are bound by karma and incapable of recognizing true liberation are not elsewhere—they live right here among us, having firmly settled into their psychological and existential positions. Sri Venkateshwara alone transcends all worldly riches and experiences. Yet He becomes evident only to those who surrender. To all others, He does not appear clearly; they remain fixed to their own imagined positions.

---

Interpretative Notes: 

“యిరవై మనలోనున్న యీజీవులే”

This line is pivotal.

By saying “those who take up position

and establish Identity for themselves here among us,”

Annamacharya is referring a psychological position taken.

 Not merely to physical presence.

He is pointing to a deeper formed position on

Every object,

every belief,

every value,every spiritual idea.

Such a mind backed by vast knowledge establishes

a form, a shape, a psychological position

On each and every conceivable thing.

Annamacharya’s insight is precise:

Those who are bound to such fixed positions—

to formed ideas, named states, imagined attainments—

are incapable of recognizing liberated beings.

Liberation cannot be recognized by a mind

that survives through positioning and naming.

Those who establish positions will lose them.

Those with no idea of gaining a position alone receive it.

---

“శరణాగతులు దక్క చక్కఁ గారు జడులు”

Here, చక్కఁ is not used in the ordinary sense of “proper” or “correct.”

Annamacharya uses it in a dynamic sense:

the capacity to align with

the ever-quick shifting consciousness, moment by moment.

Why such agility is required becomes clear

when aligned with Bhagavad Gita 10.40:

नान्तोऽस्ति मम दिव्यानां विभूतीनां परन्तप |

nānto ’sti mama divyānāṁ vibhūtīnāṁ parantapa

O Arjuna, there is no end to My divine manifestations.

To comprehend the infinite and simultaneous opulence of the Divine,

the mind must operate with equal immediacy and sharpness.

That requires:

intense attentiveness,

effortless alertness,

freedom from fixed inner structures.

---

We lack this suppleness.

Hence Annamacharya calls us “జడులు”.

This is not condemnation.

It is diagnosis.

Our current mode of consciousness

itself obstructs that divine attunement.

Even complete stillness of mind is insufficient—

for liberation is not a refined state of consciousness,

but freedom from positioning altogether.

---

Closing Insight

Sri Venkateshwara is not distant, hidden, or selective.

He is revealed only where surrender dissolves positioning.

Where the mind becomes agile enough to move with truth—

not seek it, not grasp it, not house it—

That alone is moment of clear seeing.

Truth is a pathless land.

---

 

X-X-The END-X-X